Gerilim tipi baş ağrısı nedir?
Gerilim tipi baş ağrısı, en yaygın baş ağrısı tipidir ve yaşam boyu prevalansı %78 civarındadır. Miyofasyal dokudan afferent girdiler ve merkezi sinir sisteminin hassaslaşması gibi periferik ve merkezi faktörler patofizyolojisinde rol oynar. Gerilim tipi baş ağrısı olan hastalarda kas tutulumu, yüz ve kranyal kaslarda hassasiyet ve sertlik ortaya çıkabilir. Kas hassasiyeti ağrının yoğunluğu ve sıklığını belirler.
Hangi kaslardaki hassasiyet baş ağrısına sebep olur?
En yaygın görülen kaslar suboksipital, temporal, sternokleidomastoid (SCM), üst trapez, levator skapula, splenius ve masseterdir. Gerilim tipi baş ağrısı miyofasyal ağrı sendromu ve miyofasyal tetik nokta varlığı ile ilişkilendirilebilir. Servikal bölgede ağrı, sertlik ve hareket kısıtlılığı gibi birçok semptom tetik nokta varlığına benzer. Bu nedenle, gerilim tipi baş ağrısının semptomları, servikal ve çiğneme kaslarındaki tetik noktalarına bağlanabilir.
Tetik nokta veya trigger point nedir?
Tetik nokta (trigger point), bulunduğu bölge dışındaki uzak bölgelerde ağrıya sebep olabilen kas veya bağ dokusundaki küçük, hassas noktalardır. Histamin, prostaglandinler, bradikinin ve serotonin gibi inflamatuar maddelerin salınımı tetik noktalarında artar ve bu maddeler nosiseptörleri uyarabilir ve bu reseptörleri hassaslaştırır. Bu aktivite merkezi hassasiyetle sonuçlanabilir.
Merkezi hassasiyet, perikranyal kaslar ve miyofasyal dokulardan duyusal ileticiler yoluyla sürekli girdi, kronik baş ağrısına dönüşebilir. Buna göre, tetik noktalar tedavi edilerek afferent girdiler azaltılır. Tetik nokta tedavisinin semptomları iyileştirmede etkili olduğu yapılan çalışmalarla gösterilmiştir.
Tetik noktalar nasıl tedavi edilir?
Tedavide etkili yöntem olarak kuru iğneleme ve friksiyon masajı gösterilebilir. Dolayısıyla gerilim tipi baş ağrısının tedavisinde de etkilidir. Her iki tedavi de suboksipital, temporal, SCM ve üst trapez kaslarındaki miyofasyal tetik noktalarına uygulanır.
Hangi tedavi yöntemi daha etkilidir?
İki yöntemde ağrı sıklığını ve şiddetini azaltmada ve servikal hareket açıklığını arttırmada eşit derecede etkilidir. Bununla birlikte, kuru iğneleme ağrı eşiğini arttırmada daha etkilidir. Unutulmamalıdır ki kuru iğleneme invaziv bir yöntem olduğundan uzmanı tarafından uygulanmalıdır.
Kaynak:
Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon