محافظت از پوست در برابر مضرات نور آفتاب

همانطور که می‌دانید، تماس با نور آفتاب به مدت طولانی باعث ایجاد عوارضی در پوست می‌شود. این عوارض از قرمزی و آفتاب سوختگی پوست گرفته تا خطر ابتلا به سرطان پوست و ملانوم که مرگبارترین سرطان انسان است، متغیر هستند.

اکثر ما به خصوص در ماه‌های تابستان و بهار که شرایط آب و هوایی برای مسافرت و رفتن در محیط آزاد مناسب هستند، تمایل زیادی به استفاده از نور آفتاب داریم. هرچند که قرار گرفتن در معرض نور آفتاب احساس دلنشینی دارد ولی باید در کنار فواید نور خورشید، متوجه عوارضی که برای بدن و بخصوص پوست ما می‌تواند داشته باشد، نیز باشیم.

تابش نور آفتاب به پوست باعث ایجاد تغییرات فراوانی در پوست می‌شود. ایجاد چین و چروک در پوست، تغییر رنگ پوست به سمت تیره شدن، ایجاد لکه‌ها و کک و مک در سطح پوست، به دلیل تابش مستقیم آفتاب به پوست تسریع می‌‌شود.

نکته مهم این است که ایجاد این تغییرات در سطح پوست از قبیله تیره شدن پوست و ایجاد لکه‌ها و کک و مک در واقع تاثیر دفاعی پوست در مقابل اشعه خورشید هستند. زمانی که پوست بدن در معرض تابش اشعه خورشید قرار می‌گیرد، پوست با یک مکانیسم دفاعی شروع به آزاد کردن رنگدانه ملانین در سطح خود می‌کند. ملانین با قرار گرفتن در سطح پوست از نفوذ اشعه‌های ماورای بنفش خورشید که دارای مضراتی برای بدن هستند، به قسمت‌های عمقی پوست، جلوگیری می‌کند.

زمانی که فرد دچار آفتاب سوختگی می‌شود، به دلیل آزاد شدن همین رنگدانه‌ها در سطح پوست رنگ پوست به طرف تیره پیشرفت می‌کند. اگر طول مدت زمانی که فرد در معرض اشعه خورشید قرار می‌گیرد، طولانی مدت باشد، ایجاد این رنگ آنها تشدید شده و پوست برنزه می‌شود. وجود این تغییرات در مدت زمان طولانی‌تر باعث ایجاد کک و مک و لکه‌های پوستی بزرگ‌تر در سطح پوست و نیز ایجاد تومورهای خوش‌خیم پوست می‌شوند.

اشعه خورشید باعث ایجاد تغییراتی در الیاف کلاژن و همچنین بافت همبندی پوست می‌شود، این تغییرات به تدریج پیشرفت کرده و باعث ایجاد پیری زودرس پوست و پیدایش چین و چروک‌های پوستی می‌شود.

تابش نور خورشید باعث ایجاد تغییراتی در سطح مولکولی و ژن‌های پوست نیز می‌شود، بتدریج این تغییرات ژنتیکی در سلول‌های پوستی باعث ایجاد سرطان‌های پوست می‌شوند.

چه باید کرد؟

بهترین راه برای جلوگیری از اثرات مضر تابش نور خورشید به پوست انسان، استفاده از ضد آفتاب‌ها است.

کرم‌های ضدآفتاب که دارای نشان استاندارد هستند، میزان زیادی از اشعه‌ی تابیده شده به سطح پوست را منعکس می‌کنند و مقداری از آن را نیز جذب می‌کنند، بدین ترتیب استفاده از این کرم‌ها اجازه ورود اشعه آفتاب به لایه‌های زیرین پوست را می‌گیرد. به عبارت دیگر کرم‌های ضدآفتاب از پیری پوست، ایجاد چین و چروک و لکه‌های سطحی پوست، آفتاب سوختگی و در نهایت خطر ابتلا به سرطان پوست جلوگیری می‌کنند.