<br/

Ortaçağ'da Kumar ve Hile. 600 Yıllık Hileli Zar Bulundu.

Günümüzde kullanılan oyun zarları, makinelerin onları tasarlayacağı kadar ve atan kişinin şansına bağlı olarak oldukça adil sonuçlar ortaya koyuyor. Ancak bunun tarih boyunca böyle olmadığı günümüzde yapılan arkeolojik kazılarda dahi ortaya çıkıyor.

Norveç’in Bergen, Vagsbunnen semtindeki arkeolojik kazılar sırasında, Orta çağdan kalma bir caddenin yanında “hileli zar” bulundu.

Serdar Cülük'ün arkeofili'nde yer alan haberine göre, Norveç Kültür Varlıkları Araştırma Enstitüsü’nden bir arkeolog ekibi: “Bergen’de şimdiye kadar Orta Çağ’dan kalma 30’dan fazla zar bulundu. Bu nedenle bu zarın keşfi aslında bir sürpriz değil. Ancak diğer taraftan bu zar oldukça özel.” diyor. Normal bir zarın, altı tarafının her birinde 1’den 6’ya kadar noktalarla yazılan rakamlar vardır. Fakat bu zarda durum böyle değil.

Arkeologlar, “Vagsbunnen’de bulunan bu zarda, 1 ve 2 sayısı yerine 5 ve 4 eklenmiş, yani iki tane 5 ve iki tane 4 sayısı var. Bu yüzden, zarın oyunlarda hile yapmak için kullanılma olasılığının yüksek olduğu düşünülüyor.

Diğer bir olasılık ise bu zarın 1 ve 2 yerine, ikişer adet 4 ve 5 sayıları kullanılan bir oyun için tasarlanmış olması. Ancak arkeologlar aldatma için kullanılma ihtimalinin daha fazla olduğunu dile getiriyor. Hilenin tam olarak nasıl işlediği ise henüz belli değil. Oynanan kumar oyununda 4 ve 5 atmak iyi bir şey, fakat 1 ve 2 atmak kötü bir şey olmalıydı.

Arkeologlar, kumarın 1276’da Bergen’de yasaklandığını ama bunun insanların kumar oynamasını durdurmadığını söylüyor. Norveç Kültürel Miras Araştırmaları Enstitüsü’nde bir arkeolog olan Ingrid Rekkavik, “Zar ile kumar oynamak, tam olarak bir şans işiydi ve bunun gibi bir zar, birinin yakalanana kadar oyunu kazanmasına yardımcı olabilirdi.” diyor.

Kazıların proje yöneticisi olan Norveç Kültür Varlıkları Araştırma Enstitüsü’nden arkeolog Per Christian Underhaug, zarların 1400’lü yıllara dayanan bir ahşap sokağa yakın bulunduğunu söylüyor. Bu bölgede birçok han ve bar yer alıyordu. Yani bu bölgelerde kumar oynanmış olma olasılığı oldukça yüksek. Rekkavik, bir hilecinin yakalandıktan sonra diğer birinin yakalanmamak için zarı dışarı atmış olabileceğini söylüyor. Diğer bir ihtimal ise, dolandırıcının rakibi tarafından suçüstü yakalanıp zarın sokağa atılmış olabileceği. Rekkavik, “Hilecinin nasıl yakalandığı bilinmiyor ama olayın kavgaya yol açmış olması muhtemel” diyor.

TARİH BOYUNCA KUMAR ve HİLE

Geçtiğimiz aylarda ise UC Davis ve Amerikan Doğa Tarihi Müzesi'nden araştırmacılar, Roma döneminden kalma 110 adet küp şeklindeki zarı incelemişler ve bilimsel düşüncenin ön plana çıktığı Rönesans dönemine kadar zar tasarımlarının "adil" olmadığına karar vermişlerdi. Rönesans döneminde geliştirilen yeni yüce fikirler araştırmanın baş yazarı Jelmer Eerkens tarafından şöyle açıklanmıştı: "Galileo ve Blaise Pascal gibi insanlar şans ve olasılık hakkında fikirler geliştiriyorlardı ve bazı durumlarda yazılı kayıtlardan biliyoruz ki aslında kumarbazlarla görüşüyorlardı."

Araştırmacılar Roma dönemine ait zarlarda bir karışıklık olduğunu farketti. Bu zarlar, kemik metal ve kil gibi malzemelerden yapılmıştı ve neredeyse hiçbiri tam olarak şekillendirilmemişti. Birçoğu gözle görülür şekilde oval kenarlara sahipti ve bu ovallik tek taraflıydı. Bu da 1 ve 6'nın gelme olasılığını oldukça yüksek seviyelere çıkartıyordu.

Aynı zamanda araştırmacılar tarafından yapılan incelemelerin ardından M.Ö. 400 ila M.Ö. 1100 yılları arasında zarların nadir göründüğünü ve zarların tekrar ortaya çıkmasının Orta Çağ dönemine denk geldiği ifade edilmişti. Mısır ve Mezopotamya'daki zarlarda popüler olanın "asal" konfigürasyon olduğunu belirten araştırmacılar bu konfigürasyonun karşı tarafa asal sayıları yerleştirdiğini söylediler. Yani 1'in tersi 2, 3'ün tersi 4, 5'in tersi 6. Öte yandan bugünkü kullanılan standart zarların da 15. yüzyılda ortaya çıktığı söylendi.

Posted from my blog with SteemPress : http://www.haber.bet/600-yillik-hileli-zar-bulundu/