Kripto paraların gelişmesiyle birlikte başka sektörler de gelişim göstermeye başladı. Kripto paralarla bağlantılı yan sektörler bunlar. Örneğin kripto para borsaları. Ortaya çıkmaları kripto paraların tanınması üzerinden 2-3 yıl geçtikten sonra oluyor.
Kripto para ticareti yapan kişilerin olmazsa olmazları arasında kripto para borsaları yer almaktadır. Kullanıcıların sahip oldukları kripto paraları bozmak isterler , bunun için de bir borsaya ihtiyaç duyarlar. Sadece bozmak için değil, kripto para satın almak için de bir borsaya ihtiyaç duyarız. Borsalar kripto para kullanıcılarını bir araya getirip kendi aralarında kripto para ticareti yapmalarını sağlar.
Borsalarda bir çok ticaret şekli vardır. Bu yazımda sizlere Spot Trader ve Margin Trader'den bahsedeceğim.
Spot Ticaret ve Spot Ticaretin Dikkat Çekici Yönleri
Spot ticaret her kripto para borsasında olması gereken ticaret şeklidir. Bir kripto para borsası öncelikle spot ticaret hizmeti vermeli, daha sonra diğer ticaret şekilleri için hizmet vermeli. Kripto para borsalarında, Spot ticaret exchange (borsa) olarak adlandırılır.
Poloniex borsasında gördüğünüz gibi Spot ticaret exchange olarak adlandırılır. Yan yanda alım-satım kısımları. Biraz yan tarafta alım-satım fiyatları, ortada da kripto paraya ait bir grafik bulunmaktadır.
Spot ticarette kullanıcıların amacı aldıkları kripto parayı daha yüksek bir fiyattan alıp kar elde etmektir. 100 adet steem'i 0.30$'dan alırsanız 30$ ödersiniz. Bir süre sonra steem'i 0.75$'dan bozarsanız 75$ paranız olur ve 40$ kazanç elde edersiniz. Steem fiyatı aldığınız fiyatın altına düşerse ve siz de steem'i bozarsanız zarar etmiş olursunuz. Spot ticarette mantık basittir, aldığınız kripto paranın fiyatı yükselecek, siz de bunu satıp kar elde edeceksiniz.
Borsalarda bulunan bir diğer ticaret yöntemi de Margin ticarettir. Bütün kripto para borsalarında bulunmaz. Bu borsada işlem yapabilmek için bazı güvenlik işlemlerini geçmeniz lazım. Poloniex borsasında kimlik doğrulamasını henüz yapmadığım için kimlik doğrulaması yapmam için beni uyardı.
Kimlik doğrulaması yaptıktan sonra Margin ticarette işlemlere başlamam gerektiğini savunuyorlar.
Resimde de gördüğünüz gibi her kripto para için Margin ticaret işlemleri yapılmıyor. Poloniex borsasında margin ticaret için çok fazla kripto para yok. Çünkü hem güvenilir olanları tercih ediyorlar hem de yeterli hacime ulaşan kripto paraları tercih ediyorlar.
Margin işlemlerinde kripto paranın düşmesi veya yükselmesi halinde kazanç elde edebilirsiniz. Spot ticaretten en büyük farkı budur. Hem düşüşlerden hem de yükselişlerden kazanç elde edebilirsiniz. Bundan dolayı alacağınız poziyon önemlidir.
Margin ticarette ''Long'' ve ''Short'' denilen terimler vardır. Bir kripto paranın düşmesi için aldığınız poisyona Short, bir kripto paranın yükselmesi için aldığınız pozisyona Log denilmektedir.
Margin ticarette kaldıraçlı işlemler vardır. 2x,3x,4x,5x,10x,25x,100x kaldıraç gibi. Az sermaye ile yüksek hacimli işlemler yapılır.
Margin işlem yapmak için önce spot cüzdanımızda bulunan kripto parayı margin hesabımıza aktarmamız gerekir. Bu genellikle USDT ya da BTC olmaktadır. Bunu aktardıktan sonra borsanın borç al kısmına geliriz. Borsadan kontrat kiralarız. Kiralama sonunda borsaya bir miktar komisyon öderiz.
Örnek vermek gerekirse margin ticaret yapacağımız kripto para BTC olsun. Long pozisyonunda olduğumuzu da düşünelim. Yani BTC'nin yükseleceğine dair hedef belirledik. Kaldıraç işlemimiz de 5X olsun. Eğer BTC %10 artarsa elde edeceğimiz kar %50 olur. Paramızı %50 artırmış olur. Dediğimizin tam tersi şeklinde olursa BTC %10 düşerse bu kez de %50 zarar ederiz.
Şimdi de örneğimizi Short pozisyonu için verelim. BTC'nin düşeceğine dair hedef belirledik. 3x pozisyon açtık. BTC %10'luk düşüş yaşarsa %30 kar elde ederiz. BTC %10 artarsa bu kez de %30 zarar ederiz.
Örneklerde anlattığım gibi margin işlemler oldukça riskli. Yüksek kaldıraç kullanmanız halinde bir iki saat içerisinde bile tüm paranızı kaybedebilirsiniz. Üstelik borsaya ödeyeceğiniz komisyon da bulunmaktadır. Avantajlı tarafı şudur. Bazen kripto paranın düşeceğini düşünürsünüz. Spot ticarette bunun için yapacağınız hamle yoktur. Margin ticarette ise short pozisyonuna geçerek bu işlemi gerçekleştirmeniz mümkün. Margin ticaret risk oranı çok yüksek. Spot ticarette ise risk minimum seviyede. Hiçbir zaman paranızın tamamını kaybetme ihtimaliniz yok. Paranız %90 düşse dahi bir yıl sonra eski seviyesine gelebilir hatta daha fazla da artabilir.