Yakın döneme kadar kripto paraların sadece merkezi borsalar üzerinden alınıp satılmaları blok zinciri dünyasının felsefesiyle çelişen bir görüntü oluşturuyordu. Üstelik merkezi kripto borsaları dünyada ve ülkemizde çok sayıda hackleme ve yolsuzluğa konu oldu.
2017 yılından itibaren merkeziyetsiz borsalar hayata geçmeye başladı. Bu borsalarda kullanıcıların fonları onların izni olmadan hareket ettirilemediğinden görece yüksek bir güvenlik sağlanıyor. 2018 yılı Kasım ayında faaliyete geçen Uniswap merkeziyetsiz borsaların popüler hale gelmesinde oldukça etkili oldu. Açık kaynak kodlu Uniswap'ı taklit eden pek çok yeni borsa kuruldu.
Şimdilerde merkeziyetsiz borsalar kripto dünyasında öylesine popüler hale geldi ki her gün yenileri kuruluyor. Örneğin daha dün Dogecoin'den sonra gelen ikinci meşhur köpekli koinin ismini taşıyan Shibaswap devreye girdi. Ve bu merkeziyetsiz borsayı ilk gününde 40.859 kişi kullandı. Halen Ethereum, BSC, Polygon, Fantom, xDai, Heco vb ağlar üzerinde toplamda 100'ü aşkın merkeziyetsiz borsa faaliyet gösteriyor. Sözünü ettiğim borsaların tam listesine bu link üzerinden ulaşabilirsiniz.
Likidite havuzlarına yatırım yapabileceğim düşüncesiyle bu borsaların bir kısmını incelediğimde rekabette farklılaşmak için çeşitli yenilikler yaptıklarını görmüştüm. İlginç bulduğum örnekleri sizlerle de paylaşmak istiyorum.
En popüler merkeziyetsiz borsa olan Pancakeswap sitesi içinde düzenli olarak lotarya düzenliyor, Binance kripto parasının fiyatını tahminine yönelik bir oyun oynatıyor ve sitede Pancake'in maskotu olan tavşanı içeren dijital resimler satılıyor.
Mdex.com ise yapılan swaplar karşılığında kredi kartı bonuslarını hatırlatır biçimde kripto para hediye ediyor. Böylece kullanıcılar ödedikleri komisyonun yaklaşık onda birini Mdex kripto parası cinsinden geri almış oluyorlar. Birçok başka borsa gibi Mdex de yeni coinlerin halka arzını sitesi üzerinden gerçekleştiriyor.
Bakeryswap kripto para alım satımının yanı sıra NFT satışına aracılık ediyor. Böylece bir borsanın yanı sıra adeta dijital sanat galerisi olarak da hizmet veriyor.
İşbirlikleri borsaların müşteri sadakatini sağlamak için kullandıkları yöntemlerden. Örneğin Apeswap müşterilerine kripto parası Banana'yı stake etmeleri karşılığı gelecek vaat eden farklı projelerin kripto paralarından veriyor.
Sushiswap gibi bazı borsalar ise kripto alım satımının yanı sıra kripto para mevduatı kabulü ve kredi kullandırma gibi işlemlere aracılık ediyorlar. Sushiswap gibi pek çok borsa çok sayıda ağda hizmet vererek müşteri kitlelerini genişletmeye çalışıyorlar.
Defi dünyasında oldukça renkli ve çeşitli bir merkeziyetsiz borsa yelpazesi var; kullandıkları pazarlama diliyle adeta bankacılık sıkıcı olmak zorunda değil der gibiler.
Okuduğunuz için teşekkürler.
Görsel Kaynağı: https://unsplash.com/photos/iQqqo2zpmTI