Pirot Höyük

İkiz Höyük, diğer adıyla Pirot Höyük, Malatya'ya 42 kilometre mesafededir. Adını ise hemen yakınındaki Pirot (Kuyucak) Köyünden almıştır.

Höyüğü ilk tespit eden 1929 senesinde H.H. Von Der Osten'dir. 1947 senesinde K. Ökten, 1962 senesinde P. Meriggi, 1977 senesinde Mehmet Özdoğan araştırma yapmıştır.

Yerleşkedeki ilk kazı çalışması 1980 ile 1983 seneleri arasında Özgen Karaca başkanlığında yapılmıştır.

En üst tabakadan itibaren tespit edilen tabakalar, 1. ve 2. Tabakalar, Bizans ve Ortaçağ, 3. Tabaka Demir Çağı, 4. ve 5. Tabakalar Milattan Önce 2000 senesine ait tabaka, 6. ve 10. Tabakalar Erken Tunç Çağı'na, 11. ve 12. Tabakalar Geç Kalkolitik Çağa, 13. ve 14. Tabakalar Obeyd Kültürüne aittir. 14. ve 15. Tabakalarda Halaf Dönemine ait çanak ve çömlek de ele geçmiştir, ama Obeyd mallarına göre bunların taklit olduğu anlaşılmıştır. Halaf Buluntularının höyüğün erken evrelerinde yapıldığı anlaşılmıştır. Höyükteki en eski yerleşim dönemi 15. Tabakadır ve bu tabakada sadece Halaf Dönemine ait buluntular ele geçmiştir. Bu yüzden höyükteki ilk yerleşim zamanının Halaf Kültürü olduğu sonucuna varılmıştır.

Üçüncü kattaki kazılarda, Hitit Medeniyetine ait duvarlar bulunmuştur, ayrıca bu dönem evlerin iki katlı yapıldığı ve 2. kat tabanın altyapısının kütük olduğu anlaşılmıştır. Çıkan bir yangından sonra höyüğün terk edildiği de tespit edilmiştir. Yapılan kazılarla Demir Çağı mimarisinin hasar gördüğü anlaşılmıştır.

Kerpiç duvar üzerine kırmızı boyayla resimler yapılmıştır. Bu duvar kültürü, Obeyd Kültürü'nde görülmektedir.

Ayrıca 13. tabakada yapılan kazılarda, 8 adet mezar bulunmuştur, vaktiyle bu mezarlara bebek gömüldüğü anlaşılmıştır.