Bé khó ngủ: Cha mẹ nên làm gì? Nguyên do trẻ sơ sinh ngủ không được và cách khắc phục

Trong thời kỳ mới sinh, giấc ngủ có chức năng rất thiết yếu đối với sự phát triển của bé. Trẻ ngủ không được hoặc thường xuyên khóc sẽ gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe. Vậy, nguyên nhân nào khiến bé mới sinh khó ngủ? Những thông tin bên dưới sẽ giúp những bậc cha mẹ hiểu thêm về hiện tượng ngủ không được ở bé và phương pháp để tạo nên một giấc ngủ ngon cho bé.

1. Tìm hiểu về giấc ngủ của bé

Giấc ngủ đóng vai trò rất cần thiết cho sự phát triển của bé

Hằng ngày, bé mới sinh ngủ trung bình 18 - 20 giờ. Bé mới sinh gần như ngủ suốt cả ngày, chỉ tỉnh dậy khi đói. Vì hệ tiêu hóa của trẻ sơ sinh chưa hình thành toàn diện, thể tích dạ dày nhỏ nên trẻ mới sinh rất mau đói. Vì vậy, sau khoảng 2 - 3 giờ bé sẽ thức giấc để bú sữa. Đặc biệt, với các bé mới sinh non tháng, nhẹ cân, hoặc bị trào ngược dạ dày thực quản,… thì mẹ nên cho bú thường xuyên hơn.
Bé chưa nhận thức được ngày buổi tối, nên nhiều bé sẽ có thói quen ngủ chủ yếu vào ban ngày và tỉnh dậy vào đêm. Chỉ đến khi được 3 tháng tuổi, bé mới bắt đầu ngủ suốt buổi tối và không khóc mẹ.
Sự phát triển vượt trội của những tế bào não chỉ xuất hiện trong những năm tháng đầu đời, đặc biệt là khi bé đang ngủ. Vì lẽ đó, các giấc ngủ ngon có chức năng rất thiết yếu với sự phát triển trí tuệ của trẻ sơ sinh trong thời kỳ này. Song, không phải bénào cũng ngủ ngon. Hiện tượng trẻngủ không ngon giấc, tỉnh giấc hay quấy khóc vào buổi tối gây ảnh hưởng không tốt đến sự phát triển của bé sau này.

2. Nguyên nhân khiến trẻ mới sinhkhó ngủ

Vì sao trẻ khó ngủ?

Trẻ ngủ không được, hoặc tỉnh giấc và quấy khóc vào buổi tối có khả năng xuất hiện từ nhiều nguyên do khác nhau.

• Nguyên nhân sinh lý giấc ngủ
  Theo những bác sĩ chuyên khoa, giấc ngủ thường chia thành hai giai đoạn đó là: Rapid Eye Movement (REM) và Non Rapid Eye Movement (Non - REM). Với giấc ngủ của người trưởng thành, thì thời điểm Non - REM chiếm 75% tổng số thời gian ngủ, 25% thời gian còn lại là giai đoạn REM. Với trẻ thì hai thời điểm này gần như là bằng nhau.
  Khi giấc ngủ ở giai đoạn REM, những cơ quan hô hấp sẽ nâng cao hoạt động khiến trẻ sơ sinh thở nhanh và tăng nhịp tim đập. Lúc này, chỉ cần một cử động nhẹ cũng có khả năng làm trẻ mới sinh tỉnh dậy. So với người lớn, thì thời điểm REM chiếm nhiều thời gian trong giấc ngủ của bé hơn. Do đó, béthường hay bị giật mình hoặc thực giấc bởi các tác động từ bên ngoài.
• Nguyên nhân bệnh lý:
  Trong nhiều trường hợp, trẻngủ không sâu giấc có khả năng là chứng của một số bệnh lý dưới đây:
  Thiếu dinh dưỡng:
  Bé mới sinh có khả năng bị bệnh còi xương do thiếu các chất dinh dưỡng như: kẽm, magie, sắt,... Đồng thời, cơ thể luôn thiếu năng lượng sẽ làm cho bé mới sinh ngủ không được, hoặc ngủ gật vào ban ngày. Do đó, trẻ mới sinh hay thức giấc và không ngủ được vào ban đêm.
  Nhiễm khuẩn đường hô hấp
  Sức đề kháng của trẻ còn yếu, không thể kháng lại sự xâm nhập của vi khuẩn. Vì thế, trẻ sơ sinh dễ bị nhiễm khuẩn đường hô hấp và có thể bị một số bệnh lý như: viêm mũi, viêm phổi, viêm phế quản,… Khi mắc phải một trong các bệnh lý này, trẻ có tình trạng thở khò khè, khó thở hay thở bằng miệng,… Tình trạng này kéo dài sẽ làm bé mới sinh ngủ không sâu giấc và kêu khóc mẹ.
  Béo phì
  Dấu hiệu thừa cân, béo phì khiến đường thở bị phì đại gây khó khăn cho bé khi thở. Trẻ thường phải thở bằng miệng. Chính vì lý do này, trẻ rất khó đi vào giấc ngủ mà thường thức giấc, không chịu ngủ và hay quấy khóc vào ban đêm
  Lý do khác:
  ● Bé sơ sinh liên tục bị ngủ mớ, khi ngủ sẽ hoặc bị giật mình, thức giấc vào giữa đêm. Qua đó, bé mới sinh trở nên ngủ không sâu giấc.
  ● Bé mới sinh quấy khóc, không chịu ngủ vì bỉm bị ướt, giường chiếu và quần áo không sạch khiến bé mới sinh cảm thấy khó chịu, ngứa người.
  ● Màu sắc ở phòng ngủ quá sáng hay không thích hợp với trẻ. Nhiệt độ trong phòng quá nóng hoặc quá lạnh cũng sẽ khiến cho bé không ngủ được.
  ● Môi trường xung quanh ồn ào, bật nhạc quá to,… dễ làm cho trẻ giật mình tỉnh giấc.
  ● Bé ngủ suốt vào buổi sáng nên sẽ rất không ngủ được khi về ban đêm.
  ● Bé bú ít, không đủ lượng sữa cần thiết nên nhanh đói. Chính vì vậy, trẻ sơ sinh thường khó ngủ và hoặc thức dậy để bú mẹ.
  ● Bé đã quen được mẹ bồng hay đưa võng khi ngủ. Vì vậy, nếu không được bế bồng hay không được nằm nôi thì trẻ sẽ khó ngủ và khóc.

Khám phá ngay: Cách trị trẻ sơ sinh quấy khóc ban đêm

3. Cách xử trí khi bé khó ngủ

Phụ huynh cần làm gì để giúp bé sơ sinh ngủ ngon hơn?

Sau khi hiểu biết về căn nguyên gây ngủ không sâu giấc ở bé, chắc hẳn những mẹ đã có câu trả lời: “Vì sao trẻ mới sinhhoặc khó ngủ và quấy khóc?”. Cha mẹ nên làm gì để trẻ sơ sinh dễ ngủ?

• Hỗ trợ bé luyện thói quen ngủ ngoan
  Nếu bé sơ sinh thức quá nhiều sẽ làm cho cơ thể trở nên mệt mỏi và khó đi vào giấc ngủ. Do đó, bạn nên nhận biết các dấu hiệu cần đi ngủ của bé mới sinh như: ngáp, kéo tai, mắt lim dim, chớp liên tục,… Khi bé mới sinh có những tình trạng này, bạn nên đặt trẻ vào nôi hoặc giường và ru ngủ.
• Tập trẻ mới sinh nhận biết ngày đêm
  Ngay từ khi còn trong bụng mẹ, nhiều trẻ mới sinh đã có thói quen thức ban đêm. Đến khi sinh ra, thói quen này vẫn không thay đổi. Dù đã quá khuya nhưng bé vẫn quấy khóc, không muốn ngủ khiến mẹ rất mệt mỏi.
  Để khắc phục hiện tượng này, mẹ không nên để bé ngủ quá nhiều vào ban ngày. Khi bé còn thức, cha mẹ nên chơi với bé mới sinh càng nhiều càng tốt. Lúc cho trẻ bú cữ, cha mẹ cũng nên trò chuyện và hát cho bé nghe. Vào buổi tối, mẹ nên cho bé bú đủ trước khi ngủ để bé sơ sinh không thức giấc. Đồng thời, giữ yên lặng và điều chỉnh nhiệt độ thích hợp để bé mới sinh dễ ngủ hơn.
• Tập bé tự ngủ
  Khi bé buồn ngủ, bạn có thể bế trẻ và hát ru hoặc cho trẻ nghe nhạc. Đến lúc trẻ sơ sinh thiu thiu ngủ thì đặt bé sơ sinh xuống giường. Bạn sẽ tạo thói quen xấu nếu để bé ngủ trên tay mình rồi mới đặt xuống, hoặc đưa võng, lắc nôi khi bé mới sinh ngủ. Do lúc này, khi không được bế bồng hoặc đu đưa trẻ mới sinh sẽ khóc và không chịu ngủ.
  Không những vậy, trước khi ngủ phụ huynh cần vệ sinh sạch sẽ, mặc áo quần rộng rãi cho bé. Cho trẻ cầm nắm đồ vật yêu thích sẽ giúp bé dễ ngủ. Một không gian mát mẻ cùng với tiếng nhạc nhẹ nhàng có thể làm cho trẻ sơ sinh ngủ sâu giấc hơn.
  Bé ngủ không ngon giấc, hoặc khóc thường xuyên sẽ khiến mẹ rất chán chường. Nhưng khi biết cách tập cho trẻ ngủ ngoan và đúng giờ thì bé sẽ không còn quấy khóc, hoặc tỉnh dậy giữa buổi tối nữa. Nếu trẻ liên tục gặp khó khăn khi ngủ, liên tục khóc mãi không nín hay xuất hiện dấu hiệu bất thường, bạn nên đưa bé đến cơ sở y tế để được kiểm tra và điều trị kịp thời.

Nguồn tham khảo: https://www.friso.com.vn/kinh-nghiem-hay/giai-dap-vi-sao-tre-so-sinh-khong-ngu-sau-giac