This article is designed to raise awareness about organ donation. With organ donation, you can save people's lives. We all need to be more conscious in this regard. The rest of the article is in Turkish.

Merhaba arkadaşlar, bugün sizlerle sadece Türkiye’nin değil tüm Dünya’nın kanayan bir yarası olduğunu düşündüğüm organ bağışı hakkında bir yazı yazmaya karar verdim. Öncelikle organ bağışının ne anlama geldiğiyle başlayalım. 

Organ bağışı: Beyin ölümü gerçekleşmiş bir insanın organlarının profesyonel bir ekip tarafından ameliyatla alınıp, ihtiyacı olan kişilere nakledilmesi olayıdır. İşte tam bu noktada itirazlar başlıyor. Kadavra’ya(Cesed) eziyet ediliyor. Parça parça gömülüyorsun. Yok öteki tarafta eksik doğacaksın falan gibi düşüncelerle insanlar korkutuluyor ve organ bağışına karşı sempatimiz azaltılıyor. 

Öncelikle, bir insanın organlarının alınabilmesi için o insanın beyin ölümünün gerçekleşmesi gerekir. Beyin ölümü gerçekleşmeyen hiçbir insanın organları alınamaz. Bitkisel hayatla, beyin ölümünü ülkemizde çok karıştırıyorlar. Beyin ölümü, insanın tamamen yaşam fonksiyonlarını kaybetmesi demektir. Yani beyin ölümü gerçekleşen bir kişinin tekrar yaşatılması yada hayata dönmesi imkansızdır. Ama bitkisel hayatta durum farklıdır. Bitkisel hayata giren kişi, ölü sayılmaz. Çünkü makinelere bağlı bir şekilde yıllarca yaşayabilir. Hatta bitkisel hayata girmişken tekrar normal hayata dönen vakalar da Dünya tarihinde mevcuttur. Bu ikisi arasındaki farkın tamamen bilincinde olmamız gerekiyor. 

Peki organ bağışı hangi şartlar altında yapılabiliyor? Biz işe en başından başlayalım. Ve bu konuda hiçbir bilgiye sahip olmayan arkadaşların da anlayabileceği gibi anlatalım. Öncelikle bulunduğunuz ildeki SGK’lara giderek organ bağışlamak istediğinizi söylüyorsunuz. Her SGK’da organ bağışı ile ilgilenen bir birim bulunuyor. Sizden organ bağışı başvurusu yapılırken şahit isteniyor. 2 tane şahidiniz olması gerekiyor. Ben gittiğimde yanımda bir arkadaşım vardı ama oradaki görevlilerden biri de benim ikinci şahidim olmuş ve işlemleri o şekilde tamamlamıştık.Organ bağışı başvurunuz sırasında size hangi organlarınızın alınmasını istediğinizi tek tek soruyorlar hepsini siz seçiyorsunuz. Ve sonra size bir çıktı ve bir kartvizit veriyorlar. Örnek olması için kartvizitimin fotoğrafını da paylaşıyorum. Sonrasında organ bağışı için sadece başvuruda bulunmuş oluyorsunuz. 

Şimdi benim elimde sadece organ bağışladığıma dair bir kartvizit ve bir başvuru var. Peki bundan sonra süreç nasıl işliyor? Öncelikle SGK’ya gidip bir başvuru yaptım diye organlarımı kimse benden alamaz bunun altını çizerek söylüyorum. Organlarımın alınabilmesi için tüm şartların oluşması gerekiyor. Peki nedir bu şartlar? Öncelikle bir hastanede, örneğin yoğun bakımda makinalara bağlı şekilde beyin ölümümün gerçekleşmesi gerekiyor. İstediğiniz kadar başvuru yapın. Eğer ölümünüz bir hastanede anlattığım şekilde gerçekleşmezse organlarınız alınamaz. Örneğin; evinizde kalp krizi geçirdiniz yada bir trafik kazasında hayatınızı kaybettiniz bu durumlarda organlarınız alınamıyor. Organlarınızın alınabilmesi için kesinlikle hastane de yaşama veda etmeniz gerekiyor.  Diyelim ki ölümünüz organ bağışına uygun bir şekilde bir yoğun bakımda gerçekleşti. Bundan sonra süreç nasıl işliyor? Öncelikle bir doktor ailenize gelerek ‘’Çocuğunuz organlarını daha önce bağışlamış. Organlarını almamıza izin verir misiniz?’’ diye soruyor. Bu çok sert bir prosedür arkadaşlar. Yani ölümünüz uygun koşullarda olsa bile sizin daha önce başvuru yapmış olmanız organlarınızın alınabilmesi için yeterli değil. Ailenin rızası kesinlikle şart koşuluyor. Eğer burada aileniz ‘’Hayır istemiyoruz’’ derse siz istediğiniz kadar başvuru yapın, organlarınız alınamıyor. 

Peki ailenin onay vermesi durumunda süreç nasıl işliyor? Daha önce organ bağışı için başvuruda bulundunuz. Ve ölümünüzde bağış için uygun koşullarda gerçekleşti. Üstüne ailenizde organlarınızın alınması için onay verdi. Herhangi bir olumsuz durum yok herşey uygun gözüküyor. Bu durumda Sağlık Bakanlığına bağlı bir ameliyat ekibi devreye giriyor. Organları alacak olan ekip, Sağlık Bakanlığı’nın özel bir ekibidir ve işleri sadece organ naklidir. Yani öldüğünüz hastanedeki doktorlar yapmayacaklar bu ameliyatı. Bu ekip sizin kadavranızı ameliyata alıyor ve hali hazırda sağlıklı gözüken organlarınızdan sizin ve ailenizin izin verdiği organları alıyor. Yani siz eğer kalbinizi bağışlamıyorsanız, kalp istediği kadar sağlıklı olsun dokunamazlar. Ve organların alım işlemi bittikten sonra, kadavra dikiliyor. Buradaki işlemler de oldukça hassas ve kadavranın bütünlüğünü bozmayacak şekilde yapılıyor. Nasıl bir ameliyat olduktan sonra vücudunuzda dikiş izi kalıyorsa, burada da durum aynı şekilde. Yani bu adam nasıl olsa öldü diye sizi kimse parçalamayacak. Sağlıklı bir insan ameliyatı gibi saygı göstererek ve büyük bir titizlikle bu ameliyat gerçekleşip, kadavranız gömülmesi için ailenize teslim edilecek. 

Görmüş olduğunuz gibi organ bağışı sanıldığı kadar kolay bir şey değil. Oldukça sert kırmızı çizgileri olan bir uygulamadır.    Günümüzde organ bağışı konusunda ne yazık ki yeterince bilgi sahibi değiliz. Ne yazık ki kulaktan dolma bilgiler ve hurafelerle insanlarımızın aklı kirletiliyor.  Allah’ın karşısına eksik organla çıkacaksın. Sana emanet edilen bu vücudu bozacaksın. Parça parça gömüleceksin. vs gibi hurafelerle zehirlendik, zehirleniyoruz.  

•   Peki dinlerde organ bağışı nasıl karşılanmaktadır?

İslam dininde canlı veya ölü insanların vücuduna zarar vermek yasaktır. Bununla birlikte İslam dininde başka bir insanın yaşamını kurtarmak, zor durumda olan insanlara iyilik amacıyla yardımcı olmak esastır. Kur’an-ı Kerim’deki Maide Suresi’nin iki ayeti insan yaşamını kurtarmanın ve yardımlaşmanın önemimi açıklamaktadır: “İyilik ve takva üzerine yardımlaşınız.” (Maide Suresi 2. Ayet)
“Kim bir kimseye hayat verirse, o sanki bütün insanlara hayat vermişçesine sevap kazanır.” (Maide Suresi 32. Ayet)  

Hristiyanlık dininde insanların birbirine sevmeyi öğretmesi ve başkalarının ihtiyaçlarını kucaklaması esastır. Organ bağışı, Hristiyanlık’ta içten bir sevgi davranışwı olarak kabul edilebilir. Organlarımızı bağışlayarak birçok insanın yaşamını kurtarabiliriz. Hristiyalığın farklı mezheplerindeki din yetkilileri, insanların organlarını bağışlayarak kendi ölümlerinden sonra başka insanlara hayat bağışlamalarının önemli ve erdemli bir davranış olduğunu belirtmektedir. Uygun koşullar altında organ bağışını ve organ naklini sağlığa kavuşma ve iyileşme için bir araç olarak desteklemektedirler. Organ bağışlama, oldukça kişisel bir seçim olmakla birlikte, organ nakli işlemi ahlâki bir Hristiyanlık kuralı olarak kabul görmektedir.  

İlkesel olarak Yahudilik, insan hayatını kurtarmak için organ bağışını uygun görmekte ve desteklemektedir. Bu ilke, Yahudilerin ölümden sonra insan vücuduna herhangi bir müdahale yapılması konuusndaki itirazlarını ve ölümden sonra cenazenin derhal defnedilmesi koşullarını çiğnemektedir. Yahudi ailelere organ bağışı hakkında görüşleri sorulduğunda, endişe ve kaygı duymaları anlaşılabilir. Ani ve beklenmedik bir şekilde yakınlarını hastalanması ve onları kaybetmeleri, stres ve acıyı hissettiklerinde Yahudi aileler için karar vermek zorlaşmaktadır. Yahudilik her durumu farklı değerlendirmekte ve ölen kişinin yaşarken verdiği organ bağışı kararını tanımaktadır. Birçok Yahudi grubu ülkelerindeki organ bağışı sistemine kayıt olmakta ve aile üyeleriyle organ bağışı hakkındaki görüşlerini paylaşmaktadır. Bununla birlikte ölmeden önce aile üyelerine din yetkililerine organ bağışı konusunda danışmasını öneren Yahudi gruplar da vardır.  

Görmüş olduğunuz gibi hiçbir dinde organ bağışı hakkında kötü bir ifade yer almamaktır. Bilakis desteklenmektedir.

Not: Organ bağışı konusunda herkesin duyarlı olması gerekiyor arkadaşlar. İnsan kendi başına gelmediği zaman ne yazık ki organ bağışı umuduyla bekleyen o insanlarla empati kuramıyor. Bu sizde olabilirdiniz. Bu kardeşiniz, anneniz ve babanız da olabilirdi. Birisi organını bağışlasa da hayatımı kurtarsa diye bekliyor olabilirdiniz. İlla başınıza mı gelmesi gerekiyor bu konuda duyarlı olabilmek için? Kimse sizden hayatta iken organınızı istemiyor. Toprak olmasın arkadaşlar. Hayat olsun, umut olsun birilerinin derdine derman olsun. Öteki Dünya’da Allah size böbreğin nerede diye sormaz. Dini kitaplardan öğrenelim, medya maymunlarından değil. Toprak olacak o organınız bir insanın hayatını kurtarabilir. Düşünsenize: 3 yaşında bir bebek böbrek nakli bekliyor, bulunamazsa ölecek. Sizden nakledilen böbrek ile hem o bebek yaşamına devam ediyor hem de onun anne ve babasının gözyaşını dindirerek ömür boyu size duacı olmasını sağlıyorsunuz. Böyle bir şey günah olabilir mi? Böyle birşeyin hesabını Allah’ın size soracağını mı sanıyorsunuz?  

Organ bağışı hakkında o kadar hurafe var ki son olarak birini daha sizinle paylaşmak istiyorum. Bir organ bağışı muhabbetinde birinden duymuştum. Şöyle demişti; ‘’O 3 yaşındaki bebeğin kaderi ölmek belki ama sen onun hayatını kurtararak Allah’ın kaderine karşı geliyorsun bunun hesabını verirsin’’ demişti. 

Arkadaşlar, Allah eğer o bebeğin kaderini ölmek olarak yazmışsa, onu kurtarmaya benim gücüm yetmez. Benim organım bir şekilde ona nasip olmaz ve ölür. Düşünsenize benim öyle bir gücüm olabilir mi? Öteki Dünya’da Allah bana ‘’O bebek ölecekti sen bana karşı geldin’’ mi diyecek? Zaten eğer öyle bir din varsa ben o dine inanmıyorum kimse kusura bakmasın.    Yazıyı daha fazla uzatmak istemiyorum. Umarım yararlı olmuştur. Bir kişiyi bile kazanabilirsem mutluluk duyarım. Lütfen bu konularda daha bilinçli olalım. Ayrıca etrafımızdaki insanları da bilinçlendirelim. Okuduğunuz için teşekkür ederim. 

KALBİNİZE BİR KEZ SORUN, HAYAT VERMEK İSTER Mİ?

Resim kaynakları : 1 2 3 4