​HIV/ AIDS အ​ေမးအ​ေျဖမ်ား အပိုင္​း ၅ HIV/ AIDS (Q&A Part-5)

​HIV/ AIDS အ​ေမးအ​ေျဖမ်ား အပိုင္​း ၅ HIV/ AIDS (Q&A Part-5)
လိင္​ဆက္​ဆံျခင္​းျဖင္​့ HIVကူးစက္​ျခင္​း ၁
က်န္​းမာ​ေရးဗဟုသုတ အျမင္​ျဖင္​့ဖတ္​​ေပး​ေစခ်င္​ပါတယ္​။ ညစ္​ညမ္​းစာ​ေပမဟုတ္​ပါ။

​ေမး။ ကြၽန္​​ေတာ္​ဟာ အိမ္​​ေထာင္​မျပဳရ​ေသးပါ။ သို​ေသာ္​ လူငယ္​တို႔ဘဝ အ​ေပ်ာ္​အပါး​ေတာ့ မကင္​းပါ​ေၾကာင္​း ဝန္​ခံပါတယ္​။ လြန္​ခဲ့တဲ့၂ပတ္​​ေက်ာ္​​ေလာက္​က ကြၽန္​​ေတာ္​အ​ေပ်ာ္​အပါး လိုက္​စားမိရာတြင္​ ကြန္​ဒံုးကို အသံုးျပဳခဲ့ပါတယ္​။ သို႔​ေသာ္​ စစခ်င္​းတြင္​ ကြန္​ဒံုးမွာ ဘာမွမျဖစ္​​ေသာ္​လည္​း လိင္​ကိစၥၿပီးခါနီး ကြန္​ဒံုးမွာ မ​ေတာ္​တဆကြၽတ္​ထြက္​သြားခဲ့တာကို သတိထားမိလိုက္​သျဖင္​့ သိသိျခင္​း လိင္​ဆက္​ဆံမႈကို ရပ္​ခဲ့ပါတယ္​။ အကယ္​၍ သူမမွာ HIVပိုး႐ွိ​ေနလ်ွင္​ ကြၽန္​​ေတာ္​ကို HIVပိုးကူးစက္​ခံရဖြယ္​ ႐ွိပါသလား ​ေျပာျပ​ေပးပါခင္​ဗ်ား။ ကြၽန္​​ေတာ္​ဘာလုပ္​သင္​တယ္​ဆိုတာ သိပါရ​ေစ......

​ေျဖ။ HIVပိုးလူတစ္​​ေယာက္​က​ေန ​ေနာက္​တစ္​​ေယာက္​ကို ကူးစက္​မႈ႐ွိမ႐ွိ ဆိုတာဟာ အ​ေၾကာင္​းအရာ အ​ေျခအ​ေန မ်ိဳးစံု​ေပၚမွီတည္​​ေနတာျဖစ္​လို႔ အခုညီအကို ​ေတြ႔ၾကံဳရတဲ့ကိစၥမွာ HIVပိုးကူးမယ္​ မကူးဘူး အတိအက် ​ေျပာဖို႔ခက္​ပါတယ္​။ ဒါ​ေပမယ္​့ တစ္​ဆင္​့ခ်င္​းစဥ္​းစားၾကည္​့ရ​ေအာင္​။

၁။ လိင္​ဆက္​ဆံတာျဖစ္​လို႔ အႏၱရာယ္​႐ွိပါတယ္​။ (အ​ေပ်ာ္​အပါးလိုက္​စားတာပဲျဖစ္​ျဖစ္​၊ သမီးရည္​းစားပဲျဖစ္​ျဖစ္​၊ ယုတ္​စြအဆံုး ဇနီးခင္​ပြန္​းျဖစ္​ဦး​ေတာ့) တစ္​ဖက္​လူမွာ ​ေရာဂါပိုး႐ွိရင္​ ကူးစက္​ဖို႔ အႏၱရာယ္​႐ွိပါတယ္​။ ​ေရာဂါပိုး႐ွိမ႐ွိ ဆိုတာကလည္​း မ်က္​စိနဲ႔ ၾကည္​့လို႔သိတာမ်ိဳးမွ မဟုတ္​တာ။ လွပက်န္​းမားသန္​စြမ္​း​ေန​ေပမယ္​့ ​ေရာဂါပိုး႐ွိႏိုင္​ပါတယ္​။ သ​ေဘာ​ေကာင္​း စိတ္​​ေကာင္​း႐ွိ လိမၼာအ​ေျမာ္​အျမင္​ႀကီး​ေပမယ္​့လည္​း လုပ္​ကိုင္​ၾကံဳႀကိဳက္​ဖူးတာ တစ္​ခုခု​ေၾကာင္​့ ​ေရာဂါပိုး႐ွိ​ေနႏိုင္​ပါတယ္​။

၂။ ဒါ​ေပမယ္​့ လိင္​ဆက္​ဆံရာမွာ ကြန္​ဒံုးသံုးတယ္​ဆိုတဲ့အတြက္​​ေတာ့ HIVပိုးကူးစက္​မယ္​့ အႏၱရာယ္​ကို တားဆီးရာ​ေရာက္​ပါတယ္​။ အမ်ိဳးအစား​ေကာင္​းတဲ့ (​ေစ်းႀကီးတယ္​လို႔ မဆိုလိုပါ) ကြန္​ဒံုးကို စနစ္​တက် အစကအဆံုး လိင္​ဆက္​ဆံတိုင္​း အျမဲတမ္​းအသံုျပဳရင္​ မ​ေတာ္​တဆျဖစ္​မႈလည္​း နည္​းတတ္​ၿပီး HIVပိုးကူးစက္​မယ္​့ အႏၱရာယ္​ကို အ​ေတာ္​ႀကီးနည္​း​ေအာင္​ ​ေလ်ာ့ပစ္​လိုက္​ရာ ​ေရာက္​ပါတယ္​။ အခုကိစၥမွာ ကြန္​ဒံုးကြၽတ္​သြားတယ္​ဆို​ေတာ့ ကြန္​ဒံုးသံုးစြဲရာမွာ အမွားအယြင္​း႐ွိတာလားလို႔ သံသယျဖစ္​မိပါတယ္​။ ​ေရ႐ွည္​အႏၱရာယ္​ကို တြက္​ခ်က္​ရာမွာ​ေတာ့ ကြန္​ဒံုးကို အျမဲသံုးခဲ့သလား၊ တစ္​ခါတ​ေလ မွသံုးတာလားဆိုတဲ့အ​ေပၚ မူတည္​ပါတယ္​။

၃။ ကြန္​ဒံုးကြၽတ္​သြားတဲ့ကိစၥ အဲ့ဒါ​ေတာ္​​ေတာ္​​ေျပာရခက္​တယ္​။ စာသ​ေဘာ၊ သီအိုရီအရ ​ေျပာမယ္​ဆိုရင္​​ေတာ့ ကြန္​ဒံုးလို ၾကားခံတာမပါပဲ လိင္အဂါၤအသားခ်င္​းတိုက္​႐ိုက္​ ထိ​ေတြ႔မိရင္​ HIVပိုးကူးစက္​မယ္​့အႏၱရာယ္​႐ွိပါတယ္​။ အစပိုင္​းမွာ ကြၽတ္​တာထက္​ လိင္​ဆက္​ဆံမႈ ၿပီးခါနီးမွကြၽတ္​တာက ပိုၿပီး အႏၱရာယ္​႐ွိႏိုင္​ပါတယ္​။ (ပြန္​းပဲ့ဒဏ္​ရာ႐ွိထားႏိုင္​လို႔၊ လိင္​အဂါၤကထြက္​တဲ့ အရည္​ပိုမ်ား​ေနႏိုင္​လို႔ပါ)။

၄။ သိသိခ်င္​း လိင္​ဆက္​ဆံမႈကို ရပ္​ခဲ့တာက​ေတာ့ မွန္​ကန္​ပါတယ္​။ ျဖစ္​လာမယ္​့အႏၱရာယ္​ကို အ​ေတာ္​ႀကီးကာကြယ္​လိုက္​ႏိုင္​ခဲ့တျ့ သ​ေဘာပါ။ မရပ္​ခဲ့ရင္​ အႏၱရာယ္​အ​ေတာ္​ႀကီးပါတယ္​။ တကယ္​့လို႔မ်ား ခ်က္​ခ်င္​းပဲ​ေရ၊ ဆပ္​ျပာတိုနဲ႔ သန္​႔႐ွင္​း​ေရးလုပ္​ခဲ့ႏိုင္​ရင္​ ပိုၿပီး​ေတာင္​ အႏၱရာယ္​နည္​းပါတယ္​။

၅။ ကိုယ္​့လိင္​ဆက္​ဆံဖက္​မွာ (သို႔) ကိုယ္​မွာ ကာလသား​ေရာဂါ၊ လိင္​အဂါၤအရည္​တစ္​မ်ိဳးမ်ိဳးဆင္​းတာ ႐ွိ​ေနရင္​ HIVပိုး ပိုၿပီးကူးစက္​ႏိုင္​ပါတယ္​။ လိင္​ဆက္​ဆံမႈအ​ေနအထား၊ အခ်ိန္​၊ အႀကိမ္​၊ လိင္​ဆက္​ဆံဖက္​မွာ HIVပိုး႐ွိ​ေနမ​ေန၊ ႐ွိ​ေနရင္​လည္​း သူ႔ခႏၶာကိုယ္​​ေသြးသားထဲမွာ႐ွိ​ေနတဲ့ HIVပိုး အ​ေရအတြက္​ အနည္​းအမ်ားအပါအဝင္​ တျခားအခ်က္​အလက္​​ေတြ အမ်ားႀကီးအ​ေပၚမွီတည္​​ေနတာမို႔ အတိအက်​ေျပာဖို႔ခက္​တယ္​လို႔​ ​ေျဖပါရ​ေစ။

ဘာလုပ္​သင္​့သလဲဆိုတာကို ​ေျဖရရင္​---
ခုကိစၥအတြက္​​ေတာ...
၁။ ပိုၿပီး အ​ေသးစိတ္​ တိတိက်က် ​ေဆြး​ေႏြးႏိုင္​ဖို႔ HIV/AIDS အ​ေၾကာင္​းတတ္​ကြၽမ္​းနားလည္​တဲ့ တိတိက်က် ​ေျပာဆိုအတိုင္​ပင္​ခံႏိုင္​မယ္​့ သူတစ္​ဦးဦးနဲ႔ ​ေဆြး​ေႏြးဖို႔လိုပါတယ္​။

၂။ သူတို႔နဲ႔ ႏွစ္​သိမ္​့​ေဆြး​ေႏြးၿပီး သံသယ႐ွင္​း​ေအာင္​ ​ေသြး​ေဖာက္​စစ္​ၾကည္​့ရင္​ ​ေကာင္​းမ​ေကာင္​း စဥ္​းစားဆံုးျဖတ္​ႏိုင္​ပါတယ္​။ ခုဟာက ႏွစ္​ပတ္​​ေလာက္​႐ွိၿပီဆိုတဲ့အတြက္​ ​ေသြးအ​ေျဖမွာ​ေပၚႏိုင္​​ေပမယ္​့ ၆လ​ေလာက္​မွာ ​ေဖာက္​ၿပီး စစ္​ၾကည္​့လို႔ မ႐ွိဘူးဆိုမွ စိတ္​ခ်ရပါမယ္​။

အ႐ွည္​သျဖင္​က​ေတာ့ လိင္​ကိစၥမွာအႏၱရာယ္​ကင္​း​ေအာင္​း အႏၱရာယ္​နည္​း​ေအာင္​

၁။ ထိုးသြင္​းလိင္​ဆက္​ဆံမႈကို​ေ႐ွာင္​ႏိုင္​ရင္​ ​ေ႐ွာင္​ရမယ္​။

၂။ ​ေရာဂါပိုး မ႐ွိဘူးလို႔ ​ေသျခာသိ​ေအာင္​ ​ေသြးစစ္​ထားတဲ့ ​ေသျခာသိတဲ့ ဇနီးခင္​ပြန္​း​ေဖာ္​ တစ္​​ေယာက္တည္​းနဲ႔ပဲ အျမဲဆက္​ဆံၿပီး ႏွစ္​​ေယာက္​လံုးအျပန္​အလွန္​သစၥာ႐ွိရမယ္​။ တစ္​ျခားဘယ္​သူနဲ႔မွ လိင္​မဆက္​ဆံပဲ​ေနရမယ္​။

၃။ ဒီလိုမဟုတ္​ခဲရင္​ လိင္​ဆက္​ဆံတိုင္​း ကြန္​ဒံုးကို နည္​းလမ္​းမွန္​ စနစ္​တက် အျမဲတမ္​း သံုးရမယ္​။

၄။ ကာလသား​ေရာဂါ႐ွိတယ္​လို႔ သံသယျဖစ္​ရင္​၊ လိင္​အဂါၤအနာျဖစ္​ရင္​၊ လိင္​အဂါၤကအရည္​တစ္​မ်ိဳးမ်ိဳးဆင္​းရင္​ တတ္​ကြၽမ္​းနာလည္​တဲ့ ဆရာဝန္​နဲ႔ ​ေသျခာျပသတိုင္​ပင္​ၿပီး တိတိက်က် ကုသဖို႔လိုပါမယ္​လို႔ ​ေျဖၾကားလိုက္​ပါတယ္​။

လိင္​ဆက္​ဆံျခင္​းျဖင္​့ HIVကူးစက္​ျခင္​းက ​ေရရမွာမ်ားတဲ့အတြက္​ အပိုင္​းဆက္​က​ေလး​ေတြနဲ႔ထပ္​​ေရးပါမယ္​။ ​ေစာင္​့​ေမ်ာ္​ဖတ္​ရႈ​ေပးၾကပါဦး။

​@ahtaroo
MSC- 004
Photo Credit; google image and facebook image