တီေကာင္ေတြ၏ သက္ရိွဘ၀ႏွင့္ ေနထိုင္မႈ႕အေၾကာင္း ဇာတ္သိမ္း ( life and Habitat of Earthworms { The End } )

တီေကာင္ေတြ၏ သက္ရိွဘ၀ႏွင့္ ေနထိုင္မႈ႕အေၾကာင္း ဇာတ္သိမ္း ( life and Habitat of Earthworms { The End } )

ေနာက္ဆုံးဇာတ္သိမ္းပုိင္းမွာေတာ့ တီေကာင္ (Earthworms) ေတြ၏ ေဂဟစနစ္ ႏွင့္ မ်ိဳးပြားတဲ့အေၾကာင္းအရာေတြကုိ ေလ့လာၾကည့္ရေအာင္တီေကာင္အေၾကာင္းေပရွည္ေနရင္ စာဖတ္ပရိတ္သတ္ၾကီးလဲ စာဖတ္ရတာ အီသြားမွာစိုးရိမ္တာရယ္ ေနာက္ျပီး ထမင္းမစားႏိုင္ မေသာက္ႏိုင္ ျဖစ္မွာစိုးလုိ႕ ျမန္ျမန္ေလး ဇာတ္သိမ္းလုိက္ရပါတယ္.. ခိခိ

တီေကာင္ေတြ ျပဳလုပ္ထားေသာ တီ တြင္းမ်ားသည္ သဘာသ၀တြင္ အခ်ိန္တိုင္း အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ႕ကို ျဖစ္ထြန္းေစ ပါသည္။၄င္းတို႕ ျပဳလုပ္ထားေသာ တီတြင္းမ်ားသည္ ေၿမၾကီးထဲသုိ႕ ေလမ်ား စိမ့္၀င္ေစႏိုင္ပါတယ္။ေနာက္ျပီး ေရစိမ္႔၀င္ ႏိုင္မႈကလည္း ပိုျပီး အားေကာင္း လာေစႏိုင္ျပီးေတာ့ သစ္ပင္ေတြ၏ အျမစ္မ်ား ေျမၾကီးထဲသုိ႕ အလြယ္ တကူ ထိုးေဖာက္၀င္ေရာက္ေစႏိုင္ပါတယ္။

တီေကာင္ ေတြကို Ecophysiology Categories အရ အဓိက အခ်က္သုံးခ်က္ရိွပါတယ္။

(၁) leaf litter (သို႕မဟုတ္) compost-dwelling worms ဟုေခၚဆိုေသာ ၀မ္းေကာင္မ်ားသည္ တြင္းမ်ားၾကား ထဲတြင္ ေနထိုင္ေလ့ မရိွပါ။ ၄င္းတုိ႕သည္ ကမာၻေျမ၏ အက္ေၾကာင္းမ်ား အၾကားတြင္ ေနထိုင္ေလ့ရွိ ျပီးေတာ့ ပုပ္သုိးေဆြးေျမ႕ေနေသာ အစားအစာ မ်ားကိုသာလွ်င္ စားသုံးပါတယ္တယ္။ ၄င္းသတၱ၀ါေတြကို ဟု ေခၚဆိုျပီးေတာ့ ဥပမာအားျဖင့္ Eisenia fetida မ်ားျဖစ္ၾကပါတယ္။

(၂) topsoil- or subsoil-dwelling worms ဟုေခၚဆိုေသာ ၀မ္းေကာင္မ်ားသည္ တြင္းမ်ား အၾကားတြင္သာ ေနထိုင္ေလ့ ရိွျပီးေတာ့ ေျမၾကီးကုိသာလွ်င္ စာသုံးပါတယ္။ ၄င္းတုိ႕ ေနထိုင္ရန္ ေျမၾကီးတြင္ တည္ေဆာက္ထားသည္ တြင္းမ်ားသည္ ေရျပင္ညီ မ်ဥ္းအရ 10 cm ကေနမွ 30 cm အထက္ ေက်ာ္လြန္ႏိုင္ပါတယ္။ ၄င္းတုိ႕ကို Endogeics ဟု ေခၚဆုိပါသည္။

(၃) တီေကာင္ေတြသည္ ၄င္းတုိ႕၏ တြင္းမ်ားကို ေဒါင္လုိက္အေနအထားျဖင့္ နက္ရိႈင္းစြာ အခိုင္အမာ တည္ေဆာက္ၾကသည္။၄င္းတုိ႕၏ အစာအတြက္ ကမာၻေျမျပင္ေပၚေရာက္ရိွလာတက္ျပီး
အပင္ေတြကေနမွ ၄င္းတုိ႕အတြက္ အစာအဟာရ (ဥပမာ - သစ္ရြက္) ကို ရယူတတ္ၾကသည္။ ၄င္းတုိ႕ကို Anecic ( အဓိပၸါယ္ကေတာ့ အထက္သုိ႕တက္ေသာ တီေကာင္ ) ဟုေခၚဆုိပါသည္။ ဥပမာ စာေရးသူ အပိုင္း (၁) မွာ ေဖာ္ျပထားေသာ Lumbricus terrestris မ်ား
ျဖစ္ၾကပါတယ္။

တီေကာင္ေတြမွာ ေ၀ွးေစ့ တစ္စုံ (သို႕မဟုတ္) ႏွစ္စုံ သည္ အိတ္ေလး အတြင္းမွာပင္ ရိွေနတတ္ပါသည္။ seminal vesicles သည္ ႏွစ္စုံ (သို႕မဟုတ္) ေလးစုံ ပါရိွေနျပီး သုတ္ေကာင္မ်ားကို သုိေလွာင္ျပီးေတာ့ အဖို လိင္အဂၤါ ေပါက္ဆီသုိ႕ ထုတ္လႊတ္ေပးပါတယ္။ အမ မ်ိဳးဥအိမ္ႏွင့္ မ်ိဳးဥျပြန္သည္ အဆစ္နံပတ္ ၁၃ မွာ ရိွေနျပီးေတာ့ အမ မ်ိဳးဥေတြကို အဆစ္နံပတ္ ၁၄ သုိ႕ ေရာက္ရိွလာစဥ္မွာ အဆစ္နံပတ္ ၁၅ က လည္း သုတ္ေကာင္မ်ားကို ထုတ္လႊတ္ေနျပီျဖစ္ပါတယ္။ ( ေၾသာ္...ေမ့ေတာ့မလုိ႕ တီေကာင္ေတြက ဒြိလိင္စနစ္ရိွတယ္ေနာ္ ) တီေကာင္တစ္ေကာင္မွာ အဖို လိင္အဂၤါေကာ အမလိင္အဂၤါ အဆစ္နံပတ္ ၉ ႏွင့္ ၁၅ မွာ ရိွေနတက္ပါတယ္။အခ်ိဳ႕ေသာ မ်ိဳးစိတ္ျဖစ္တဲ့ တီေကာင္မ်ားသည္ သုတ္ေကာင္မ်ားကို ျပင္ပတြင္သာ ကူးေျပာင္းမႈ႕ ျပဳၾကသည္။

တီေကာင္ဥမ်ားျဖစ္ပါတယ္

တီေကာင္ေတြကုိ ကမာၻအႏွံအျပားတြင္ တီေကာင္ အရြယ္အစား မ်ိဳးစုံကို ေစ်းကြက္တင္ျပီး ေရာင္းခ်ေနၾကပါျပီ။ Doug Collicut ရဲ႕ မွတ္တမ္းအရ ၁၉၇၈ ခုႏွစ္ခုမွာ တီေကာင္ေပါင္း 370 millions ကို Canada ကေနမွ Canadian သုိ႕ တင္ပုိ႕ေသာ ေစ်းႏႈန္းမွာ $ 13 million ျဖစ္ျပီးေတာ့ အေမရိကန္ရဲ႕ လက္လီေစ်းႏႈန္းကေတာ့ $ 54 million ျဖစ္ပါတယ္။

တီေကာင္ေတြကို အခ်ိဳ႕ေသာ ႏိုင္ငံေတြက လူေတြက စာသုံးေနၾကပါျပီ။ Noke ဆုိတဲ့ ( တီေကာင္ ) ဟင္းလ်ာကို New Zealand ႏိုင္ငံမွ Māori လူမ်ိဳးမ်ားက အမည္ေပးထားျပီေတာ့ ၄င္းတို႕၏ ဟင္းလ်ားအတြက္ ညြန္းဆုိထားပါတယ္။ ဘယ္လုိညြန္းဆုိထားလဲဆုိေတာ့ တီေကာင္ေတြဟာ ဒိန္ခဲေလးတစ္ခု စားရသလုိ အရသာ ရိွေစတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ စာသုံးရန္အတြက္ စဥ္းစားသင့္တယ္တဲ့.................. ကဲ့ ...စာဖတ္ ပရိတ္သတ္ၾကီးေရ........... တီေကာင္စားခ်င္ေနျပီလားး စာေရးသူေတာ့ သက္သက္လြတ္စားေနတာဗ် ....ဟဲဟဲ

အားလုံးကို ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ ခင္ဗ်ာ
က်ေနာ္တင္ေသာ အေၾကာင္းအရာသည္ တစ္စုံတစ္ရာ အမွားပါရိွလာပါက က်ေနာ္၏ ေလ့လာမႈ အားနည္းျခင္းေၾကာင့္သာျဖစ္ေသာေၾကာင့္ နားလည္ခြင့္လြတ္ေပးေစလုိပါသည္။

Original Writer By @steemloverr
Credit Image >>> Google Image