De hoogste berg van de provincie Groningen

Als je zelf uit Nederland afkomstig bent, of je bent er als zuiderbuur wel eens geweest, dan weet je dat wij hier hooguit wat colletjes van uitzondering categorie hebben. Voornamelijk gelegen in zuid-Limburg en de provincie Groningen is zo'n 300 kilometer noordelijker. Er zijn mensen die hier voor het eerst komen, in de regio Oldambt, die duizelig worden vanwege het eindeloze vlakke. En toch hebben wij in de provincie Groningen een echte berg. Althans zo staat deze geregistreerd, op Wikipedia. En het is een traditie geworden om daar een keer per jaar naar toe te 'klimmen' op de fiets.

Mijn broer is een liefhebber van wielrennen en hij gaat graag bergop. Hij en zijn wielermaten zijn derhalve regelmatig in het buitenland te vinden waar de echte cols van buitengewone categorie zijn. De passie die hij uitstraalt als hij er over verteld is prachtig. En ik vind het geweldig dat hij het voor elkaar krijgt. Wielrennen was voor hem een droom, Tour de France, het leefde bij ons thuis. Het gevecht tegen jezelf en de elementen, bergop, voornamelijk dat. Hij maakt vele kilometers per jaar. En ook op fietsafstand in Nederland op zoek naar die ene pittige klim. Helaas is dat hier weinig. In Wijster, provincie Drenthe, is er een hele mooie, le Col du VAM {NL: VAM berg}. Maar hier, in provincie Groningen, niet echt. Vals plat voldoende en vooral heel veel wind. En altijd weer tegen, ook op de terugweg.

Zelf ben ik gek op 'aparte' zaken, dat sluit aan bij wie ik ben, heb ik wel eens gehoord. En zo komt er op mijn pad wel eens iets bijzonders, wat ik dan weer leuk vind om te delen met anderen. Zoals een echte berg in de provincie Groningen. Op verjaardagen een onderwerp met een knipoog. De wijze waarop ik het vertel is dan zoals het zich in mijn beleving heeft afgespeeld. Dan gaat het over een klim van 25 kilometer naar de top van de berg. En vervolgens een afdaling van evenzoveel lengte. Mijn broer, liefhebber als hij is, ging op een dag, met de wind eerst tegen, naar 'de berg de bergen' in onze provincie. En terwijl hij gemiddeld zo rond de 35 reed begon hij zich toch af te vragen waar die enorme stijgingspercentage dan eindelijk voelbaar zou worden.

Net Oldambt uit, kom je al fietsend in Westerwolde, onze buurtgemeente en het is daar prachtig. Maar een echte stijging, meer dan het gebruikelijke vals plat, is er niet te vinden. Richting Sellingen is een fietstocht zeker de moeite waard, maar een opdoemende berg is er in de verste verte niet te zien. In Sellingen aangekomen is het zelfs even nodig om de weg te vragen om daarna de juiste afslag te nemen. En dan, na enkele honderden meters, is 'het' dan in visueel bereik, 'de berg der bergen' van de provincie Groningen: de Hasseberg. Met de top op de grens van Duitsland en Nederland, wat de trip op zich dan toch wel weer interessant maakt. (De 'top' is ongeveer 15 meter boven de zeespiegel. Voor ons Noordelingen leidt dit al rap tot een ervaring van hoogtevrees.)

Mijn broer vertelde over zijn klim naar de bewuste 'berg', want door mijn verhalen was hij toch wel nieuwsgierig geworden. En ook hoe hij even had gevloekt, met mijn naam erbij, toen het tot hem door drong, terwijl hij inmiddels de afdaling had ingezet, dat 'dit' het nou eigenlijk was geweest. Terwijl, als er iemand is die mijn verhalen van jongs af aan kent en hoe 'groots' ik dingen beleven kan, dan is hij dat wel. Maar het was evengoed een mooie fietstocht geweest. En de wind had hij op de terugreis door Duitsland dan wel weer mee gehad. We hebben er om gelachen. Vaak nog even de verhalen wat aandikkende.

“Op de top aangekomen heb je natuurlijk meteen kranten voor je borst gedaan, vanwege de lange koude afdaling?” En over de levensgevaarlijke haarspeldbochten die zich zigzaggen door het landschap. En dan na die 25 kilometer lange klim naar de top, waar maar geen einde aan lijkt te komen, dan eindelijk de finish. Het gevoel van euforie als je dan eindelijk een overwinning op de elementen, maar vooral jezelf, hebt gehaald, als je de top hebt bereikt. We kunnen er hartelijk om lachen en anderen met ons, het leven is bij tijd en wijle immers al serieus genoeg.

Hij is een topper voor mij, trots op mijn broer en wat hij allemaal voor elkaar krijgt. Want wat ik alleen in een 'over de top' fantasie kan beleven, maakt hij daadwerkelijk waar. Bij de Mont Ventoux omhoog en 'klimmen' in de Alpen en Pyreneeën. Waar de echte cols zijn kun je hem en zijn fietsvrienden tegenkomen. Al loopt het bestaan, in eerste instantie, wellicht soms eerst wat anders dan gewenst. De Tour de France is het voor hem bijvoorbeeld niet geworden. Net zoals ik geen voetballer van de BV Veendam geworden ben. (Ja, Veendam, en ik was er gebleven tot het einde!) Maar hij kauwt nu wel menig Col weg. En als hij tour renner was geworden, was dat voor mij wel een reden geweest om de TV weer eens aan te zetten.

Pa zou het geweldig gevonden hebben, op een wijze zoals hij Hennie Kuiper bewonderde. En ik herinner mij levendig hoe hij deze fantastische renner vooruit wilde schreeuwen toen deze lek reed op de kasseien, tijdens Parijs-Roubaix, 1983. De intense frustrerende spanning, ik zie Hennie nog naast de weg staan, regen, modder, bijna Nederlandse omstandigheden. Als ervaren veldrijder voor hem evenwel zo goed als normaal. Hel van het Noorden en dat verbeelde karakter coureur Kuiper op dat moment voor mij als geen ander. En zo zou ik mijn broer ook hebben zien staan en mijn Pa schreeuwende waar die fiets nou blijft! Hem de overwinning zo gunnende...

Voor Pa is de tijd al heel wat jaren geleden gestopt, maar ergens heb ik het idee dat hij de vele tochten meemaakt op de sterke schouders van mijn geweldige broer.

Op de top van Le Col du VAM

Foto cc-by-sa @niwrah