[Kurioza] Twarda historia krawężników

Nowożytna udręka ludzkości

Trudno prześledzić, co dokładnie działo się z krawężnikami w późniejszych wiekach. Wiele wskazuje jednak na to, że niekoniecznie komukolwiek chciało się je budować. W średniowieczu w miastach dominował ruch pieszy. Jeżeli już dodawano do drogi jakiś element architektoniczny, był to kanał do odprowadzania wody ciągnący się przez środek ulicy. Do idei stawiania tego zdradzieckiego szajsu powrócono w epoce renesansu, gdy na ulicach zaczęło się pojawiać coraz więcej pojazdów konnych.⁵ Kolejne przystanki w triumfalnym pochodzie krawężników to wieki XVIII i XIX, czyli okres rewolucji przemysłowej. Przykładowo, wydany w 1765 r. Paving Act stanowił, że od tej pory londyńskie ulice miały posiadać podwyższone względem jezdni chodniki. ⁴

A właściwie, po się je buduje?

Zarówno w XVIII-wiecznym Londynie, jak i w starożytnym Rzymie powody były dwa: chęć podzielenia drogi na część dla pieszych i pojazdów kołowych, a także potrzeba ujarzmienia trującego strumienia ulicznych ścieków.

Krawężniki dyskryminują

Długo się tym nie przejmowano, ale w pewnym momencie ludzkość zdała sobie sprawę, że żyją wśród nas niepełnosprawni, przez co krawężniki nie zawsze są takie super, jak to się to niektórym roiło. Co prawda, pierwszy w Stanach łagodny podjazd (ang. curb cut) powstał już w latach 40. w Kalamazoo (Michigan)⁶, jednak walka z podstępnym elementem miejskiej architektury nie skończyła się. Amerykański ustawodawca dostrzegł ten problem w wydanym w 1968 r. Architectural Barriers Act, nie oznaczało to jednak jego definitywnego rozwiązania. Nadal sporo do roboty miały organizacje takie jak chociażby Independent Living Movement, która w latach 70. przygotowała trasę do poruszania się wózkiem po kampusie Uniwersytetu w Berkeley. W wielu miejscach na świecie zmagania z krawężnikami trwają do dnia dzisiejszego.