"Naprzód Rosomaki!" - George Armstrong Custer (cz. II) - Generałowie Wojny Secesyjnej vol. 28

Uważana za punkt zwrotny wojny bitwa pod Gettysburgiem była także punktem zwrotnym w karierze George'a Custera, który na czele brygady kawalerii z Michigan zapisał się złotymi zgłoskami w raportach z owej najkrwawszej bitwy w historii USA...

↑ George Armstrong Custer (1839 - 1876) (źródło: Wikipedia)

Konkretnie był to trzeci dzień bitwy, dzień kiedy Robert E. Lee postanowił zaatakować dobrze umocnione pozycje Unii w kluczowych sektorach Cemetery Ridge i Culp's Hill, była to poprzedzona jednym z najbardziej widowiskowych i największych przygotowań artyleryjskich wojny tzw. "szarża Picketta" - jeden z tych frontalnych ataków wojny, który skończył się istną rzezią atakujących. Był on wspierany przez kilkutysięczny wypad Konfederackiej kawalerii Jeba Stuarta, która miała wyjść na tyły Federalnych i doprowadzić do załamania się niebieskiej linii obronnej.

O 11.00 3 lipca 1863 roku kawaleria Stuarta wysunęła się na pozycje wyjściowe do ataku, co zostało przez podkomendnych Jeba obwieszczone generałowi Lee poprzez wystrzelenie czterech armat w teatralnym geście - na cztery strony świata. Niedługo te cztery działa były w akcji, bowiem ich salwa zaalarmowała dowódcę dywizji kawalerii Unii Davida Gregga obsadzającej ten odcinek, który niechybnie skierował brygady Custera i Johna B. McIntosha naprzeciw szarej kawalerii, a także wykorzystał artyleryjską przewagę by zmieść owe cztery armaty CSA z pola. Custer z właściwą sobie skrupulatnością, tak, jego obraz z czasów wojny secesyjnej nie przypomina późniejszego - był czujny, samodzielnie rozpoznawał pole bitwy wyszukując kluczowych pozycji i kierował uważnie jednostki na wybrane pozycje - teraz wysłał harcowników, by nieco opóźnili postępy liczniejszych nieprzyjaciół. Było to mądre zagranie z tego względu, że harcownicy byli wyposażeni w szybkostrzelne karabinki Spencera, a strzelając zza płotów i naturalnych zasłon byli w stanie skutecznie krzyżować szyku Stuarta. Ten zaś wydał rozkaz do szarży swojej byłej jednostce 1 Pułkowi Wirginii, który rozproszył linię harcowników. Autie długo nie czekał i rzucił się w wir walki wrzeszcząc: "Naprzód Rosomaki!" (taki przydomek mieli kawalerzyści z brygady Michigan). W pełnym galopie "Rosomaki" starły się z Konfederatami w walce wręcz wzdłuż płotu farmy Rummela, Custer stracił konia, ale w mgnieniu oka znów był w siodle "rekwirując" konia jednemu z trębaczy. 1 Pułk Wirginii wycofał się, ale Stuart rzucił do walki inne jednostki, co spowodowało bezładny odwrót komendy Custera. I wirginijczyk nie poprzestał na tym, rozwinął do uderzenia brygadę południowego krezusa Wade'a Hamptona, której szarża z uniesionymi szablami, płynąca przez pole od stępu po pełny kłus sprowokowała pomruki podziwu nawet wśród Federalnych. Znakomicie wyszkoleni artylerzyści Unii robili co mogli miotając kartacze i pociski rozpryskowe w masę kawalerii, ale ta była nie do powstrzymania. Do czasu, gdy znowu rozległ się znajomy krzyk: "Naprzód Rosomaki!" i chłopcy z Michigan powtórzyli energiczną szarżę.

↑ Ruchy wojsk we "wschodnim" epizodzie kawaleryjskim 3 lipca 1863 roku pod Gettysburgiem (źródło: Wikipedia)

Obydwie fale wojsk starły się ze sobą w straszliwym zderzeniu, którego dźwięk świadkowie porównywali do łoskotu zwalanych drzew, a jeźdźcy wpadali na siebie z takim impetem, że wiele koni przewracało się na kłęby i zgniatało nieszczęsnych jeźdźców. Atak Custera wspomogli z flanki jeźdźcy McIntosha, Hampton otrzymał paskudną ranę ciętą w głowę, "Autie" starcił drugiego dziś konia, ale to Konfederaci podali tyły. Straty wyniosły 254 ludzi po stronie Północy (219 z brygady Custera) i 181 po stronie Rebelii. O ile taktycznie starcie było nierozstrzygnięte, to sukces strategiczny Unii był nie do przecenienia - anulowano próbę wyjścia na tyły głównych sił nieprzyjacielskiej kawalerii, a Custer stał się bohaterem oraz otrzymał awans na stopień majora. Był to najjaśniejszy czas "Autiego" w tej wojnie.

Nadeszła wiosna 1864 roku, a wraz z nią objęcie dowództwa nad armiami Północy przez pewnego obywatela Ohio, który był miłośnikiem koni i cygar, a także miał problemy z alkoholem (choć wyglądąło na to, że je obecnie przezwyciężył). Po bitwie w Dziczy Custer objął dowodzenie 3 Dywizji Kawalerii w Korpusie Kawalerii zadziornego Philipa Sheridana i nadal wspierał Armię Potomaku w Kampanii Lądowej owego obywatela Ohio, Ulyssesa Granta. Tutaj jednak szczęście było kapryśne dla majora Custera, wprawdzie pod Yellow Tavern udało się pokonać Konfederatów, ale też wycisnąć łzy z oczu Lee, który odczuł dojmujące duchowe cierpienie po dotarciu doń wieści o śmierci Stuarta w tym starciu, z drugiej strony w największej bitwie kawaleryjskiej wojny pod Trevilian Station Sheridan poniósł niechlubną klęskę tracąc wozy z zapasami, jak również Custer stracił swoje osobiste przynależności. "Autie" miał także wpływ na kampanię w Dolinie Shennandoah w 1864 roku, gdzie Sheridan odparł inwazję odważnego profana Jubala Early'ego niszcząc jego armię pod Cedar Creek. W ostatnich dniach wojny bohater spod Gettysburga był świadkiem historycznego wydarzenia - kapitulacji Lee złożonej na ręce Granta w Appomattox Court House. Wojna się zatem skończyła, ale nie skończyła się kariera wojskowa odważnego blondyna, który pozostał w armii aż do pamiętnego roku 1876...

CDN...