Moja kurpiowska historia.

in polish •  7 years ago 

Po dwutygodniowych "wakacjach" powoli wracam do codzienności. Nie ukrywam, że urlop mnie trochę zmęczył. Przyjazd do Polski oznaczał załatwianie miliona spraw administracyjnych, skończenie procesu wykańczania mieszkania (po dwóch latach ;-)) oraz wiele godzin rozmów z rodziną i przyjaciółmi. Ilość osób zainteresowanych rozmową sprowadziła mnie do utworzenia harmonogramu spotkań. Kocham ich wszystkich, ale po prostu byłam zmęczona klekotaniem w koło tego samego. Musiałam się wyrwać gdziekolwiek i blisko, bo na tyle pozwalał mi czas. Dając wolną rękę przyjaciółkom, postanowiły, że pozwiedzamy Kurpie, czyli moje rodzinne strony. W związku z tym, że w swoim życiu mało interesowałam się tym aspektem mojego pochodzenia i poza kilkoma wycieczkami w podstawówce i opowiadaniami ciotek nie posiadałam zbyt głębokiej wiedzy. Pokolenie lat 90-tych, zachłysnięte kulturą zachodu, raczej nie skłaniało się ku bliższemu poznaniu ludowych tajemnic, a szkoda. Na całe szczęście, nie wiem czy to przez modę, czy przez coś innego, coraz więcej młodzieży i dorosłych pielęgnuje naszą piękną, polską tradycję.

IMG_4493.jpg

Kurpie, o których tak na prawde, wiele moich znajomych w ogóle nie słyszało, to region to grupa etnograficzna, zamieszkująca rejon dwóch puszczy mazowieckich: Puszczy Zielonej oraz Puszczy Białej. Pochodzenie Kurpsiów (Kurp – nazwa pochodzi od obuwia zwanego Kurpsiami- zrobionymi z lipowego łyka) nie jest etnologom do końca znane. Badania wykazują ślady osadników na tym terenie przed czasem osadnictwa słowiańskiego. Wiele wskazuje na to, że zamieszkiwali tutaj, tak jak na Mazurach, Prusowie. Mieszkańcy słynęli z zamiłowania do wolności, w związku z tym odmówili pańszczyzny, niejako wymuszając na władzy nadanie przywilijów. Szczególnym zainteresowaniem królów cieszyło się tutejsze bartnictwo- uznawane za najlepsze w całym kraju. Nawet ja pamiętam jeszcze już ostatnią, starą barć w rezerwacie, która była jednym z ostatnich symboli dawnego świata. Ze względu na brak żyznych gleb, tubylcy trudnili się głównie zbieraniem miodu, uprawą ziemniaków, lnu oraz tkactwem. Kurpie zasłynęli z zarzartych walk ze Szwedami na początku XVIII wieku. Ludność nienawidziła wroga do tego stopnia, że do dzisiaj nazywamy mięsne skwarki- szwedami.

IMG_4337.jpg

Jeżeli wybierzecie się w te strony, musicie posłuchać naszej muzyki, skosztować rejbaka- tradycyjnej babki ziemniaczanej oraz zobaczyć dzieła artystek- tradycyjne wycinanki oraz piękne koronkowe serwety. Można jeszcze spotkać ludzi mówiących gwarą, która charakteryzuje się nietypowymi samogłoskami:
Ëë- "szwa" czyli samogłoska pośrednia między E i samogłoską A (np.potëm, malujë),
Å å- czyli samogłoska pośrednia między O i samogłoską A (np. mås, dåj),
Ϊ ϊ ,- czyli samogłoska pośrednia między A i samogłoską Y (np. źϊdać, ćϊcho).
Głoski miękkie wargowe są również bardzo typowe dla tego regionu. Są to p, b, f, w oraz m. Wymiawia się je w ten sposób:
p’ - pś pies – pśes, piwo - pśϊwo,
b’- bź bicz - bźϊc, biały - bźåły,
f’- ś figa - śϊga,
w’- ź widok – źϊdok, witać – źϊtać,
m’- ń mieszkanie -ńéskańe.

IMG_4326.jpg

IMG_4324.jpg

Moja prababcia zwykła porozumiewać się gwarą. Pamiętam, że jako dziecko zupełnie jej nie rozumiałam, podczas gdy moi rodzice prowadzili z nią długie dyskusje. Ojciec zawsze mówił mi, że widzi we mnie kurpiowską krew, bo jestem strasznie uparta, nieufna i trochę dzika. Nie wiem, może to i prawda ;).

IMG_4287.jpg

Będąc tu- w Nowym Jorku, poznałam ludzi, którzy bardzo dbają o kulturę swoich przodków. Niezwykle ich za to szanuje i mam nadzieję, że i w Polsce i na obczyźnie, nasza bogata tradycja będzie pamiętana i dalej przekazywana następnym pokoleniom.
Jeżeli macie ochotę na wycieczkę to zapraszam na Kurpie. Myślę, że jest to jeden z regionów wartych bliższego poznania.

IMG_4280.jpg

Authors get paid when people like you upvote their post.
If you enjoyed what you read here, create your account today and start earning FREE STEEM!
Sort Order:  

Ania wróciła!

fajnie, ze przybliżyłaś kurpiowskie korzenie,
mam ogromna słabość do ludzi mówiących gwarą :)

No powiedzmy, ze wróciła ;) Mam nadzieje, ze na kolejny post nie trzeba będzie czekać kilku tygodni, ale niczego nie obiecuje!

I’ll like it more and comment after I translate it....

Super artykuł! Ale najbardziej mi się podoba Twój upor w stosowaniu myślników :D Love u ❤️

No poprawie!

..a to łóżeczko to jak dla dziecka
(mam na myśli to większe, bo to mniejsze to chyba dla lalek :)

albo te poduchy takie wielgachne XXXXL

Łóżko ma szuflade, która się wysuwa , dając tym samym większą powierzchnię, a poduszki są takie wielkie, bo dawniej ludzie spali w pozycji półsiedzacej.

Congratulations @lubiekrowy! You received a personal award!

Happy Birthday! - You are on the Steem blockchain for 1 year!

Click here to view your Board

Do not miss the last post from @steemitboard:

Carnival Challenge - Collect badge and win 5 STEEM
Vote for @Steemitboard as a witness and get one more award and increased upvotes!

Congratulations @lubiekrowy! You received a personal award!

Happy Birthday! - You are on the Steem blockchain for 2 years!

You can view your badges on your Steem Board and compare to others on the Steem Ranking

Do not miss the last post from @steemitboard:

Use your witness votes and get the Community Badge
Vote for @Steemitboard as a witness to get one more award and increased upvotes!