برفک دهان نوعی عفونت قارچی دهان است که بر اثر تجمع و تکثیر قارچی به نام کاندیدا البیکنس (Candida albicans) در دهان ایجاد میشود. در واقع، کاندیدا از ارگانیسمهایی است که بهطور طبیعی در دهان یافت میشود، ولی بعضی از وقتها بنا به شرایطی که میزبان دارد، رشد بیش از حد این قارچ باعث بروز علایمی در داخل دهان میشود که به آن برفک میگویند.
Image credit: candidaovergrowth.co
برفک دهان باعث ایجاد ضایعات سفیدرنگی بر روی پوشش دهان میشود. معمولاً این ضایعات در سطح داخلی گونهها و یا بر روی زبان مشاهده میشود. بعضی از وقتها، برفک ممکن است به کام دهان نیز گسترش پیدا کند و حتی روی لثهها و لوزهها و یا پشت گلو را نیز بپوشاند.
گرچه برفک دهان در هر سنی ممکن است بروز کند، ولی معمولاً بیشتر در بچهها و افراد مسن ایجاد میشود، زیرا این گروه از افراد دارای ضعف در سیستم ایمنی هستند. در افراد دیگری هم که سیستم ایمنی آنها دچار مشکل شده و یا سرکوب شده است، و در جریان بعضی از بیماریهای مزمن نیز این اختلال ممکن است بروز کند. علاوه بر این، افرادی که بعضی از داروها را مصرف میکنند، در معرض خطر ابتلا به برفک دهان هستند. برفک دهان برای افرادی که سالم هستند، مشکل مهمی محسوب نمیشود، ولی در افرادی که سیستم ایمنی آنها ضعیف شده است، ممکن است علایم بیماری بسیار شدید باشد و بهسختی بتوان آن را کنترل کرد.
علامت مشخصهی برفک دهان بهصورت ضایعات سفیدرنگ در روی زبان، داخل دهان، و گاه در سقف دهان و روی لثهها و لوزهها است. این ضایعات شبیه رنگ پنیر به نظر میرسد و اندکی برجسته است. قرمزی، سوزش، و یا درد ممکن است به حدی شدید باشد که خوردن و بلعیدن را دشوار سازد. در صورت دست زدن و کنار زدن ضایعات، ممکن است خونریزی مشاهده شود. گوشههای دهان نیز ممکن است شکافدار و قرمزرنگ باشند. فرد ممکن است از نظر حس مزه و ذائقه دچار مشکل شود. در افرادی که دندان مصنوعی دارند، ممکن است در ناحیهی زیر دندان مصنوعی، قرمزی، التهاب، و درد مشاهده شود که به این حالت استوماتیت ناشی از دندان مصنوعی میگویند.