LOGİC GATES/LOJİK KAPILAR

Hiç kullandığınız elektronik cihazların aynı anda birden fazla işi nasıl yaptığını düşündünüz mü? İşte bu sorunun cevabı elektroniğin olmazsa olmazları olan lojik kapılardır. Aynı zamanda lojik kapılar dijital elektroniğin temelini oluşturur. Lojik kapılar entegre halinde üretilir ve alınan giriş değerine göre bir entegrede 2,3 hatta 4 e kadar lojik kapı bulunabilir. Lojik kapılar transistör ve diyottan oluşur. Bunların ikisini şimdilik anlatmaya gerek duymuyorum ama ileriki yazılarımda anlatmayı düşünüyorum. Şimdilik bunların bilinmemesi yazacağım şeylerin anlaşılmasına engel olmayacağından yazıma devam ediyorum. Artık lojik kapıların tanıtılmasına geçecek olursam temel olarak 3 tane lojik kapısı bulunur:

--VE(AND) Gate

Resimde nasıl çizildiği gösterilmiştir. Ayrıca resimde gösterildiği gibi iki tane girişten alacağınız sonuç girişlerin çarpımından elde edilen sonuçtur.(Buradaki çarpım Bolean Algebra olarak adlandırılmakta olup daha sonra ayrıntılarına yer vereceğim). Ayrıca bu resimde ve diğer resimlerde göreceğiniz 1 ifadesi 5 Volt u 0 ifadesi 0 Voltu belirtir. Kısacası iki girişe de sadece 1 verirseniz çıkış olarak 1 alırsınız. Diğer durumlarda hep 0 çıkışı verir.

--VEYA(OR) Gate

Resimde nasıl çizildiği gösterilmiştir. Burada ise 2 giriş vermeniz halinde alacağınız çıkış girişlerin toplamı(X+Y resimdeki için) şeklinde ifade edilir. Dolayısıyla iki girişe de 0 vermeniz durumunda sadece 0 çıkışını gözlemlersiniz.

--DEĞİL(NOT) Gate
Resimde gördüğünüz şekilde çizilir yine. Bu kapı sadece bir giriş alır ve girişe ne verirseniz onun tersini alırsınız. Çıkış A’ şeklinde gösterilmiş burada. ‘ işareti değiili yani tersi demektir.

Bunlar temel kapılar olup bunlardan türetilen kapılarda vardır. Bu kapılara bu yazımda değinip kafanızı karıştırmak istemiyorum. Ama daha sonraki yazılarımda anlatmayı düşünüyorum.

Şimdi sorabilirsiniz bunları nasıl kullanacağız. İşin matematik kısmına(Bolean Algebra’ya) geçmeden bu yazımda bu kapıları nasıl kullanacağınızı anlatmaya devam etmek istiyorum.(Bir sonraki yazımda breadboard üzerinde kurulumunu anlatmayı düşünüyorum.) Öncelikle daha öncede belirttiğim gibi bu kapılar birden fazla üretilip bir entegreye yerleştirilir. Şimdi size bu kapılardan VE(And) kapısını içeren bir entegrenin numarasını vereceğim. Bu numarayı Google da yanına Datasheet diye aratırsanız entegrenin içinin nasıl olduğunu görebilirsiniz ki bende aşağıda paylaşıyorum. Aşağıda resmini gördüğünüz entegre 7408 olarak numaralandırılmış bir AND kapısıdır.

Tüm entegreler genel olarak 14. Bacağından 5V gerilim veren bir adaptöre ve 7. Bacağından toprağa bağlanarak çalıştırılır. Bu bağlantıları yaptığınızda entegreniz çalışır durumdadır tek yapmanız gereken giriş verip çıkışı izlemek.
VEYA(OR) kapısını içeren bir entegre aşağıda resimde gösterildiği gibidir. 7432 şeklinde internetten aratıp bulabilirsiniz
.

NOT(OR) kapısını içeren bir entegre 7404 olarak numaralandırılmıştır ve aşağıda resmi mevcuttur

Vcc ile ifade edilen kısım besleme gerilimi olup 5v a bağlanmalıdır. GND yazan kısım ise toprak olup adaptörün – kısmına bağlanmalıdır.
Bu yazımı ön bilgilendirme olsun diye yazmak istedim daha sonra direkt devrenin kurulumuna geçebilmek için.
Umarım anlatabilmişimdir ve umarım hoşunuza gitmiştir. Herhangi bir sorunuzun olması durumunda yorum kısmına yazarsanız seve seve cevaplarım.