Mutluluğun Formülü - Immanuel Kant / The Formula of Happiness

Aydınlanma döneminin en önemli filozofu diyebileceğimiz Immanuel Kant, felsefedeki görüşlerin birbiriyle çelişen taraflarını sentezleme girişimiyle tanınır. Yaşamının sonlarına doğru ise odağını ahlaki ve manevi meselelere çevirmiştir. Mutluluk konusuna yeni bir bakış açısı ekleyerek etik felsefede yer edinmiştir. Kant mutluluğu; “Sonsuz bir esenlik, hayattan keyif alma, kişinin kendi durumuyla ilgili bütüncül tatmini.” olarak tanımlar. Ona göre dünyada var olan her şeyin, insanın arzusu ve iradesine göre olduğu duruma mutluluk denir. Bu durum yalnızca bireysel mutluluğu değil, ayrıca servet güç gibi kavramları da içerir. Kısaca mutluluk, ihtiyaç duyduğumuz veya arzuladığımız her şeyi elde etmektir. Kant’ın mutluluk tanımına göre, eğer biri mutluluğu ahlaki anlamda gerçekleştirecekse, bu bir takım sorunları da beraberinde getirir.

İlk olarak eğer tümüyle mutlu olmak, istediğimiz her şeye sahip olmakta yatıyorsa, bu başkalarının ihtiyaçlarına ulaşamaması ve arzularını tatmin edemiyor olmasına neden olabilir. Kant’ın bu konudaki görüşü kişinin tercihlerini ve eylemlerini yalnızca kendisinin yararı için değil, herkesin iyiliği için yapması gerektiğine dayanır. Aynı zamanda bu eylem başka hedefler için çıkar amacı gütmemeli, kendi içinde amaç olmalıdır.

Bir diğer sorun ise insanların onları mutlu edecek olan mutlak bilgiye sahip olması olanaksızdır. Çünkü her insan mutluluğa ulaşmayı bekliyor olsa da hiç kimse kesin ve sürekli olarak gerçekten ne arzuladığını ve istediğini söyleyemez. Kant bununla ilgili olarak servet ve maddi kazanç arzulayan bir kişinin kıskançlık, huzursuzluk ve açgözlülük gibi olumsuz duygulara yenik düşerek mutsuz olması olasılığını örnek verir. Benzer şekilde bilgi arayışı, eğer bu bilgi üzücü ve yıkıcı ise mutluluk getirmeyebilir. Bir başka deyişle, bilmediğimiz şey canımızı da acıtmaz.

Bu bağlamda insanın mutluluğunu hangi eylemin kesin ve evrensel olarak belirleyeceği konusu belirsizdir. Kant’ın düşüncesinde ise “Mutluluk aklın değil, hayal gücünün bir idealidir.” Ya da diğer bir deyişle biz akıp giden zamanın içinde, yalnızca mutluluğa ulaşmak için neye ihtiyacımız olduğunuz düşünürüz. Bizi neyin mutlu edeceğini düşünmekle oyalanırken, mutluluk elimizden kayıp gider. Halbuki daha iyi eğitilmiş bir akıl, dünyevi doygunluktan uzaklaşmış olmakla birlikte yaşamdan keyif almakla ve mutlulukla meşguldür.

ENGLISH VERSION

Immanuel Kant, the most important philosopher of the Enlightenment period, is known for his attempt to synthesize contradictory aspects of philosophical views. He added ethical philosophy by adding a new perspective on happiness.
Kant's happiness is defined as "an eternal peace, a joy of life, a total satisfaction of one's own situation." According to him happiness is everything that exists in the world is according to human desire and will. This includes not only individual happiness, but also concepts such as wealth. In short, happiness is * to get everything we need or desire*. According to Kant's definition of happiness, if someone is to realize happiness in a moral sense, it brings with certain problems.

First, if being completely happy lies in having everything we want, it may cause others to be unable to meet their needs and satisfy their desires. Kant's view on this subject is based on the person's preferences and actions to be done not only for his own benefit but also for everyone's benefit. At the same time, this action should not be aimed at other goals, but should be the goal in itself.

Another problem is that it is impossible for people to have absolute knowledge that will make them happy. Because every human being is expecting to attain happiness, no one can say definitively and constantly what he truly desires and wants. Kant exemplifies the likelihood that a person who desires wealth and financial gain in relation to this may be unhappy by falling into negative feelings such as jealousy, restlessness and greed. Searching for information in a similar way may not bring happiness if this information is sad and destructive. In other words, what we do not know does not hurt us.

In this context, it is uncertain which action will determine happiness of man as definite and universal. In Kant's mind, "Happiness is not an idea but an ideal of imagination." Or in other words, we only think about what we need to achieve happiness in the time we are going through. While we are thinking what make us happy, happiness is lost at all. However, a better educated mind is delighted and happily engaged with life, away from earthly saturation.

123