From Balfour to Jarusalem in 100th Year - Balfour'dan Bugüne 100. Yılda Kudüs

Aralık 1917’te İngiltere Dışişleri bakanı Sir Arthur James Balfour siyonist diasporanın ileri gelenlerinden Baron Walter Rothschild e bir mektup yazar. Mektupta İngiltere kraliçesinin yahudi toplumunun filistin topraklarında bir devlet kurma isteğini sempati ile karşıladığını belirtir. Bu metin tarihe balfour deklarasyonu olarak geçmiştir.

İspanya’nın Endülüs’te uyguladığı "reconquista" hareketinde müslümanlar ve yahudileri aynı kaderi paylaşmıştı. 2. Bayezid döneminde Osmanlı topraklarına kabul edilen yahudi toplumu osmanlı vatandaşı olarak varolmuştu. Filistin bölgesinde bir yahudi devleti kurma fikrinin en önemli temsilcisi Teodore Herzl 1896 da Der Judenstaat (Yahudi Devleti) adlı kitabı yayınladı. Sonrasında Basel de ilk siyonist kongreyi gerçekleştirdi. Böylece yahudi devleti için ilk büyük adım atılmış oldu.

Filistin bölgesi büyük oranda araplardan oluşan kozmopolit bir bölgeydi. 2. Dünya savaşında yahudilerin bu bölgeye göç etmesi devletleşme sürecini hızlandırdı. 1948 de yahudi devleti Filistin topraklarında kuruldu. Bu durum, yüzyıllardır üç dinin mensuplarının birarada yaşadığı bu topraklarda günümüze kadar süren kaosun başlangıcı oldu. 

1917’den bugüne Filistin de etnik yapı büyük oranda değişti. Arap nüfusu kendi vatanından sürülerek mülteci durumuna düşmüştü. İsrail yayılmacı politikalar ile egemenlik alanını genişletmeyi günümüze kadar sürdürdü. Bugün Filistin topraklarının büyük bir kısmında yahudi yerleşimleri kurulmuş, arap toplumu gazze ve batı şeria da sıkışmış durumdadır.  Bütün bu süreç iki toplum arasındaki ihtilafın esas nedenidir. Filistinliler yıllardır abluka altında temel haklarından mahrum şekilde yaşamaktadır. Filistinlileri yok sayarak kurulan İsrail devleti ötekileştirme ve baskıyı bir devlet politikası olarak benimsemiş görünmektedir. İki toplum arasına örülen "utanç duvarı" bunun en önemli göstergesidir. 

ABD Başkanı Trump,  Kudüs ü İsrail’in başkenti olarak tanıyan kararnameyi imzaladı. Üstelik  bu durumun barış sürecine zarar vermeyeceğini savundu. Fakat bunun İsrail’i daha da pervasızlaştırdığına defalarca şahit olduk. Bu karar İsrail’in iddiasını güçlendirmekten başka bir işe yaramayacak. Yıllardır baskı altında yaşayan Filistinlileri bir güvenlik sorunu olarak görmekte. Daha fazlası değil. El Aksa camine girişlerin polis kontrolü ile yapıldığı bir yerde barış iradesinden maalesef söz edemeyiz. 

İnsan insanın kurdudur (Homo homini lupus) anlayışını terk edilmedikçe ötekileştirme, aşırılık gibi sorunlarımızın sonu gelmeyecek. Adalet, şefkat ve hoşgörü modern devletin kuruluş felsefesi olmalıdır. Osmanlı barışı (Pax Ottomana) ve Endülüs tecrübesi  birarada yaşamanın mümkün olduğunu tüm dünyaya gösterdi. Bir daha neden olmasın?



                           English Version

From Balfour to Jarusalem in 100th Year

British Foreign Secretary Sir Arthur James Balfour writes a letter to Baron Walter Rothschild, one of the elders of the Zionist diaspora in december 1917. He notes that the Queen of Britain sympathizes with the Jewish community's desire to establish a state in the Palestinian territory in this letter. This text is recorded in history as the Balfour Declaration.

In the "reconquista" movement of Spain in Andalusia, Muslims and Jews have shared the same destiny. During the Bayezid II period, the Jewish community accepted to Ottoman territory existed as an ottoman citizen. Teodore Herzl, the most important representative of the idea of establishing a Jewish state in the Palestinian territory, published a book called Der Judenstaat (Jewish State) in 1896. Subsequently, he organized the first Zionist congress in Basel. Thus, the first major step was taken for the Jewish state.

The Palestinian Territory was a cosmopolitan region consisting largely of arabs. The migration of Jews to this region during World War II accelerated the process of statehood. In 1948 the Jewish state was established on the Palestinian lands. This was the beginning of day-to-day chaos in these lands where the members of the three religions lived together for centuries.

From 1917, the ethnic structure in Palestine has changed dramatically. The Arab population had fallen to the status of refugees from their homeland by exiling. Israel continued to expand the area of sovereignty with expansionist policies until today. Today, Jewish settlements have been established in most Palestinian lands, and arabic societies have been stuck in the Gaza and the West Bank. The whole process is the main reason for the conflict between the two communities. For many years Palestinians have been deprived of basic rights under siege. The Israeli state, which was established by ignoring the Palestinians, seems to have embraced marginalization and oppression as a state policy. The "shame of the wall" embodied in the two communities is the most important indicator.

President of the United States Trump, the decision to recognize Jerusalem as Israel's capital. Moreover, he argued that this situation would not harm the peace process. But we have repeatedly witnessed it making Israel even more reckless. This decision will only serve to increase Israel's boldness. İsrael sees Palestinians living under pressure for years as a security issue. Not more! Unfortunately, we can not talk about the will of peace in a place where the entrance to the Al-Aqsa Mosque is done with police control.

Our problems like extremism and marginalization will not come to an end unless abandoned the mentality of “man is wolf to man”(homo homini lupus). Justice, compassion and tolerance must be the foundation philosophy of the modern state. Ottoman peace (Pax Ottomana) and the experience of the Andalusian showed that it is possible to live together all over the world. Why is it possible again?

References:

https://tr.m.wikipedia.org/wiki/Reconquista
http://imemc.org/article/the-new-normal-in-palestine/
http://aa.com.tr/tr/dunya/filistinde-isgalin-yolunu-acan-balfour-deklarasyonu-100-yasinda/954461
http://arsiv.salom.com.tr/news/print/11894-Sultan-II-Abdulhamit-ve-Theodor-Herzl-Tarihi-gercekler.aspx
http://www.yenisafak.com/bilgi/hurriyetten-esarete-balfour-deklarasyonu-2806996/balfour-deklarasyonu-nedir-348344