Bireyin Sosyalleşmesindeki En Büyük Etken Nedir

Sosyalleşme, kişinin içinde yaşadığı toplumun bir bireyi olma sürecidir. Kişi ve toplum arasındaki ilişkiyi ifade eden sosyalleşme, çok yönlü ve karmaşık bir şekilde gelişir.

İnsanlar doğdukları andan başlayarak bir sosyalleşme süreci içine girerler. Bu sürecin sağlıklı bir şekilde devam edebilmesi için, insanları hem kendilerine hem de topluluğa adapte edecek biçimde sosyalleştiren bazı ortam ve grupların varlığı söz konusudur. Bu ortam ve grupları şu şekilde sıralayabiliriz:
Aile: Doğduğumuz andan itibaren sosyalleşmemize olanak tanıyan ilk ve en etkili araçtır. Bireylerin ilk toplumsal ilişkileri doğdukları aile ortamında şekillenir. Çocuğun ilk hayat dersini ve tecrübeler biriktirdiği sosyal kurum ailedir.
Arkadaş grubu: Aileden sonra bireyin sosyalleşmesindeki diğer önemli araçtır. Arkadaşlar arasındaki mücadelede hakkını korumayı, paylaşmayı, başarıyı ve sevilmeyi öğrenen birey, aynı zamanda kurallar çerçevesinde nasıl hareket etmesi gerektiğini de anlar. Arkadaş grubu sayesinde boş zamanlar değerlendirilirken cinsel kimliğin farkındalığı da bireyin sosyalleşmesine katkıda bulunur.
Okul: Bireyin her bakımdan sosyalleşmesini sağlayan en önemli kurumdur. Çocuk, okulda yaşıtlar ile birlikte yaşayarak onlarla yaşamı ve çalışmayı öğrenir. Diğer sosyalleşme araçlarına nazaran okul, daha örgütlü ve resmi bir kurumdur. Burada yalnızca bilgi ve beceri kazanılmaz aynı zamanda toplu yaşamanın kuralları ve sorumlulukları da öğrenilir. Okuldaki eğitim ile sosyalleşmenin kalıpları genişler ve daha karmaşık toplumsal sorunlarla mücadele etme yeteneği kazanılır.
Kitle İletişim Araçları: Günümüzde aile, arkadaş grubu ve okulun yanı sıra kitle iletişim araçları da sosyalleşmede önemli yer tutar. İnternetin yaygınlaşması, teknolojinin hızla ilerlemesi kitle iletişim araçlarının kullanılabilirliğini de kolaylaştırmış durumda. Bu araçlar sayesinde birey, farklı toplum ve kültürlerle daha kolay tanışabilir, onlar hakkında bilgi ve fikir sahibi olabilir ve öğrendiklerine uygun davranış kalıpları geliştirebilir.

Bireyin sosyalleşmesindeki süreçte “yap-yapma” uyarıları, deneme yanılma yoluyla sürecin başarılı veya başarısız, topluma uyumlu veya uyumsuz olarak sonuçlanmasını belirler. Başarılı sosyalleşmede birey, kendisiyle barışık, topluma ve kendisine faydalı, geliştiren, araştıran ve sorgulayan bir bireye dönüşmüştür. Başarısız sosyalleşmede ise uyum sağlanamamış, kendisiyle çelişen, toplumun değer yargılarıyla çatışan bir birey oluşur.