Enstrümantal gitar müziğinin zirvesinde gördüğüm Joe Satriani'nin kendisine ve solo kariyerine bir saygı duruşu niteliğinde olan yazı dizisinin 2. bölümüyle devam ediyoruz. Birinci bölümü buradan okuyabilirsiniz...

(1992) The Extremist

Flying In A Blue Dream albümünden sonra Joe Satriani, bir sonraki albümü The Extremist için daha rock bir sound elde etmek için Bissonette kardeşler Matt ve Gregg Bissonette'in yanısıra prodüktör olarak Andy Johns ile çalışmaya başlar. Albümü dinlediğinizde Matt Bissonette'in baslarını bu bağlamda amacına yönelik, net bir şekilde duyabilirsiniz. Gregg Bissonette ise aslında süper bir baterist olmasına karşın kendisinden biraz düz çalması istenmiştir. Satriani'nin baterist tercihlerini ve onlardan beklentilerini ileride daha detaylı bir şekilde anlatmak istiyorum. Gregg Bissonette hakkında ise detaylı bilgilere şu entriden ulaşabilirsiniz: https://eksisozluk.com/entry/24871807

Albüm hakkında söyleyebileceğim ilk şey, tüm Satch diskografisinde Surfing With The Alien'a kafa tutabilecek en güçlü adayın The Extremist olduğunu düşünmemdir. Hatta bu albümü SWTA'dan daha çok sevdiğimi bile düşünüyorum çoğu zaman, nedense besteler bana daha sıcak ve yakın geliyor. Tamamı iyi şarkılardan oluşan ve kısa sürede 500.000 satış adedini gören bu albümün Summer Song ve The Extremist şarkılarına klip çekildiğini de hemen ekleyeyim bu arada.

Açılış şarkısı Friends, spektaküler hareketlerden ve teknikaliteden uzak, sade ve yorum gücü yüksek, pozitif bir şarkıdır. Gerçekten çok severim. (2001) Live in San Francisco'da çalınan versiyonu daha tempolu çalınmıştır, izlemenizi/dinlemenizi tavsiye ederim.

(Friends o kadar güzel bir şarkı ki, bunca hit şarkının olduğu bir albümde bile öne çıkabiliyor)

Diğer şarkılardan devam edelim. Cryin' şarkısının hikayesi de oldukça duygusaldır. Bazı çiftler bu şarkıyı dinleyip beraber dans ettiklerini Satriani'ye söylemişlerdir. Romantik bir şarkıymış gibi gözükse de aslında Joe, bu şarkıyı ölen babası için yazmıştır. Bu müthiş dokunaklı şarkının stüdyo versiyonundaki his, canlı versiyonlarında maalesef yok, o yüzden mümkünse stüdyo kaydını dinleyin derim.

Tears In The Rain, ustanın akustik şarkıları arasında belki de en çok bilinenidir. Şarkının isminin çıkış noktası 1982 tarihli kült bilim-kurgu filmi Blade Runner'dan gelmektedir. Sinema tarihinin en etkileyici sahnelerinden biri olan o sahnede geçen "all those moments will be lost...in time...like tears in the rain..." sözleri şarkı isminin kaynağıdır. o sahnenin anlatıldığı güzel bir entri ve bahsi geçen unutulmaz sahne.

*Dikkatlice dinlendiğinde esasen "tears in rain" diyor. Yani aradaki the'yı söylemiyor.

Summer Song adından da anlaşılacağı üzere, sahip olduğu enerji ile konserlerin olmazsa olmaz şarkısıdır. Bu şarkı Sony Walkman reklamında kullanılmış olup, Playstation 1'de Formula 1(1996) ve Playstation 2'de Gran Turismo 4(2004) oyunlarının soundtrack'inde de yer almıştır. Ustanın özellikle Satriani: Live! 2006'daki performansı ise muhteşemdir. Şarkı girişindeki intro kısmı kişiyi havaya sokmaya yeter de artar bile.

Bununla birlikte Motorcycle Driver'da tıpkı Ice 9'daki gibi gitardan çıkan motorsiklet sesleri göze çarpıyor. Gene New Blues'un arkadaki ritminin çift el tapping'le çalınışı yenilikçi bir yaklaşım olarak görünüyor. Keza War şarkısı da ustanın en sevilen şarkılarından biridir. Bu albümün şüphesiz en güzel yanlarından biri de şarkıların orta kısmındaki gitar sololarının epey bir akılda kalıcı ve kaliteli olmasıdır. Örneğin Satriani'nin eşine yazdığı dünya güzeli şarkı Rubina's Blue Sky Happiness'ın, Why'ın, Satriani'nin mızıka hünerlerini konuşturduğu The Extremist'in, New Blues'un harika gitar soloları var. Bu arada 5 ve 10. şarkıların basları Satriani'ye ait, 10. şarkıda ise bateriyi Simon Phillips çalmış.

Çıkış yılı	Albüm süresi	Albüm puanı
1992	47:57	10

---

(1993) Time Machine

Joe Satriani'nin 5. stüdyo albümü olan Time Machine, esasında The Extremist albümü sırasında kaydedilen ama albüme giremeyen Crazy, Banana Mango 2, Thinking Of You, Speed Of Light ve Baroque şarkılarının yanısıra, Satriani'nin 1984 yılında çıkardığı kendi adını taşıyan EP'sinden Banana Mango, Dreaming #11, I Am Become Death ve Saying Goodbye şarkılarına, birkaç yeni şarkının eklenmesiyle oluşan toplama bir albümdür, 2. cd ise konser şarkılarından oluşur. Toplama bir albüm olmasına rağmen bence gayet güzel bir albümdür Time Machine.

Albümün muhteşem açılış şarkısı Time Machine, bu albümden konserlerde çalınan(o da nadiren) tek parça olarak göze çarpıyor. (2010) Live in Paris: I Just Wanna Rock'ta şarkı girişine dokunaklı bir intro da yazmış Sadri Abi. Video biraz bol efektli, ama resmi olarak yayınlanan dvd'ler arasında bu şarkıyı çaldığı başka da bir yer yok doğrusunu söylemek gerekirse.

(Time Machine şarkısındaki esrarengiz hava, şarkının isminin hakkını veriyor)

Satriani'nin slow ve duygulu şarkılarının ağır hastası olarak albümdeki favori parçamın Time Machine ile birlikte All Alone olduğunu söyleyebilirim. İlginçtir ki bu şarkı aslında Satriani'nin bestesi değil, ünlü caz piyanisti Mal Waldron'a ait ve Left Alone olarak geçiyor. Bestenin orjinalini buradan dinleyebilirsiniz.

Romantizmiyle ön plana çıkan Thinking Of You da bu albümden en çok bilinen şarkılardan biridir. Şarkıyla ilgili bir arkadaşımdan öğrendiğim bilgi de şarkının ortasında arka planda harmoniklere palm mute yapılarak çıkan "cıgı cıgı" gibi seslerin(1:56'da duymaya başlayabilirsiniz) ilk kez Ritchie Blackmore tarafından bulunup, kullanılmış olmasıdır.

Albümün biraz da neşeli taraflarına bakarsak eğer Speed Of Light'ı ilk sırada söylememiz gerekir. Bu şarkı (1993) Super Mario Bros filminin soundtrack'inde de yer almış aynı zamanda. Pozitif bir parçadır gerçekten.

Diğer şarkılardan da kısaca bahsedecek olursak, esasında 2. şarkı olan The Mighty Turtle Head tam konserlik bir şarkıymış gibi duruyor. Egzotik tatlar barındıran Banana Mango 2'nin 2:35'te başlayan solosu ve solonun ilerleyen kısımlarında Joe'nun harmoniklerle yaptıkları kulağa çok hoş geliyor gerçekten. Daha önce gitardan motorsiklet sesi çıkaran Satch bu kez Dreaming #11 şarkısında tren sesi çıkarıyor. Dweller On the Threshold bir çizgi film açılış müziğine cuk oturan cinsten bir şarkı olarak göze çarpıyor. I Am Become Death'te Sadri Abi penayı, gitar tellerinin floyd rose'a en yakın olduğu yerde tarama usulü çalarak şarkının temasına uygun sesler çıkarıyor(18. saniyede başlayan yer). Bu şarkıda aynı zamanda alyan anahtarı ile gitarın manyetiklerine vurarak meydana getirdiği sesler(1:42'de başlıyor) de var. Dinlemekten pek hoşnut olmasam da, Woodstock 69'a gönderme anlamındaki bir başka ilginçlilk ve deneysellik de tabii ki Woodstock Jam. John McLaughlin'i anımsatan Saying Goodbye da ismiyle paralel bir şekilde duygu olarak oldukça yoğun bir parça.

İkinci cd'de Satriani'nin 1988 ile 1993 yılları arasında vermiş olduğu çeşitli konserlerinden kaydedilmiş şarkıları dinliyor ve bir bakıma üzerlerinden geçiyoruz. İlk 10 şarkıda bateride Gregg Bissonette, 11 ile 14. şarkılar arasında ise Jonathan Mover yer alıyor. Mover'ın ne kadar canavar bir baterist olduğu bu 4 şarkıdan bile anlaşılıyor. Konser cd'sindeki parçalardan özellikle The Crush Of Love'ı dinlemenizi tavsiye ederim. Albümle ilgili daha fazla bilgi için:

https://www.discogs.com/Joe-Satriani-Time-Machine/release/607625

NOT: Albümün konser kayıtlarından oluşan 2. cd'si şarkı listesinde ve puanlamada dikkate alınmamıştır.

Çıkış yılı	Albüm süresi	Albüm puanı
1993	1:09:18	8

---

(1995) Joe Satriani

Bu albümün kritiğini daha önce başka bir sitede yazdığım için cheetah'ya yakalanmamak adına alıntılama yapmak durumundayım.

Joe Satriani peş peşe bomba albümleri patlattıktan, yani zirveye çıktıktan sonra, 1995 yılında farklı ve daha mütevazi besteler icra ettiği, çoğunlukla da blues müziğe saygı duruşunda bulunduğu, Satch diskografisinde kıyıda köşede kalmış ama benim gözümde büyük bir değeri olan Joe Satriani albümünü çıkarır. Albüme ismini vererek de "başka bir Satriani"yi anlatmak istediğini veya “bakın ben buyum, benim böyle de bir yönüm var” demek istediğini düşünüyorum.

Kıyıda köşede kalmışlık dedik. Evet, bu kıyıda köşede kalmışlığın sebeplerinden biri, hiç şüphesiz ki albümden çıkan hit parça sayısının azlığı. Cool #9 dışında konserlerde çalınan bir şarkı olmadığını hemen belirteyim bu noktada. Bu şarkının esas potansiyeli de kesinlikle canlı konser videolarında ortaya çıkıyor. Bu bağlamda mutlaka ya (1996) G3 Live in Concert'daki ya da Satriani: Live! 2006'da çalınan versiyonunu dinleyin derim. Satriani'nin şarkının başına güzel bir arpej yazdığı versiyonunu da efsanevi (2001) Live in San Francisco konserinde görebilirsiniz.

Albümün tınısı geleneksel Satch-rock çizgisinin biraz dışında, old school blues ve biraz da funk-caz hamuruyla yoğrulmuş, gösterişten uzak bir havada seyrediyor. Bu albümde S.M.F., Slow Down Blues, Sittin' 'Round gibi blues menşeili, eskilere selam niteliğinde yavaş şarkılar barınıyor. Albüm 3-4 tane hareketli şarkıya sahip olsa da, genel temposunun diğer albümlerinden daha düşük olduğunu söylemeliyim. Burada, ihtişamlı rock tanrısı Satriani’den ziyade daha sakin, kontrollü ve olgun bir Satriani görüyoruz. İşte benim bayıldığım nokta da bu.

Youtube’ta bu albümün yapılış hikâyesiyle ilgili belgesel niteliğinde bir yapım var: REEL Satriani”. Yaklaşık 1 saat sürüyor ama bence mutlaka izlemelisiniz.

(REEL Satriani belgeseli, albümün yapım aşamasının nasıl sancılı başladığını gözler önüne seriyor)

Belgeseli özet geç diyecek olanlara olayları şöyle özetleyebilirim. Satriani en sonki The Extremist kadrosundan farklı isimlerle stüdyoda prodüktör Glyn Johns eşliğinde toplanıyor. Glyn Johns, The Extremist'in prodüktörü Andy Johns'un abisi ve daha da önemlisi geçmişte The Rolling Stones, Led Zeppelin başta olmak üzere pek çok önemli grubun prodüktörlüğünü yapmış bir isim. Kendisi hakkında daha detaylı bilgiye şu entriden ulaşabilirsiniz. Albüm için toplanan session isimler ise bas gitarda Nathan East, davulda Manu Katche, 2. gitarda da Andy Fairweather Low(bu arada kendisinin ilginç bir tuşesi var, zira pena kullanmıyor).

Belgeselin başında Luminous Flesh Giants şarkısıyla çalışmaya başlayan gruptaki müthiş uyumsuzluk hemen göze çarpıyor. Art arda gelen başarısız denemelerin ardından ara veriliyor ve Glyn Johns, Satriani’ye özel olarak görüştüğü başka bir odada sorunun ne olduğunu soruyor. Satriani de davulcu Manu Katche’nin şarkıyı öldürdüğünü belirtiyor. Daha sonra verilen arada grup içindeki diyalog ve kimyanın artması için yemek salonunda Glyn’in sohbet başlatıcı soruları göze çarpıyor. Sürecin başından beri oldukça endişeli görünen Joe odadan ayrılıp stüdyoya dönüyor ve eline bir kalem alarak deftere If şarkısının akorlarını yazıyor. Önce basçı Nathan'la, sonra gitarist Andy'yle stüdyoda birebir provalar yapan Joe, son olarak Manu'nun yanında Nathan ve Andy'yle funk havasına sahip If şarkısını çalıp Manu'nun şarkıyı kapmasını istiyor. Sonra hep birlikte nispeten daha derli toplu bir performans ortaya koyuyorlar. Ki olması gereken de zaten bu. Oysa ki belgeselin başında prodüktör Glyn Johns grubu bir araya getirip “hadi beyler toplanın, çalın bakalım neler çıkacak ortaya" deyip Joe'yu jam yapmaya zorluyor. Satriani'nin kafasındaki şarkı ise kesinlikle bu değil. Bu yüzden Glyn, gidişattan memnunken, Satriani'ye onun memnuniyetsizliğini anlayamadığını söylüyor. Ama aralarında şarkının veya şarkıların son halini görebilecek vizyonda olan tek kişi Satriani. Çünkü kafasında şarkıları çoktan oluşturmuş bile. Yani bir bakıma Satriani ipleri eline alıp, kendi prodüktörlüğünü yapıyor. Belgeselin sonunda bir bakıyoruz ki ilk başta çaldıkları “Luminous Flesh Giants” şarkısında bateride Manu Katche’yi değil Ethan Johns’u görüyoruz. Ve şunu anlıyoruz ki, kimi parçalar hiç de teknik davulculuk gerektirmiyor/istemiyor. Bu şarkının baslarını da yine keza Satriani yazıyor. (You're) My World şarkısında da Joe’nun sadık bateristi Jeff Campitelli’yi görüyoruz.

Temel kayıtları iki hafta içinde tamamlanan bu albümün ilginç taraflarından birisi de şarkıların hücum kayıt olarak, canlı şekilde albüme kaydedilmiş olmasıdır. Joe da belgeselin sonunda bunun gerçekten çok farklı bir deneyim olduğunu belirtiyor. Belgeselin başında çalınan Luminous Flesh Giants şarkısının hangi zorlu aşamalardan geçerek bu en son, mükemmel haline geldiğini görmek insanı gerçekten şaşırtıyor. Benim açımdansa belgeselin sonunda böyle zorlu bir süreçten yeteneği, çalışkanlığı ve ciddiyetiyle sıyrılan Satriani’ye duyduğum hayranlık ve sevgi bir kat daha artıyor. Dünyanın şanına, parasına sahip de olsa, içinde taşıdığı müzik sevgisi ve ruha kayıtsız kalmak mümkün değil gerçekten. Belgeselin sonunda duygulanmadım desem yalan olur. Sen ne güzel bir adamsın be Joe.

Peki Manu Katche’ye n’oldu derseniz mesela, onu albümdeki 12 şarkıdan 9'unda baterinin başında görüyoruz. Kendisinin bu şarkılarla olan uyumu ise oldukça başarılı. If, Home ve Moroccan Sunset gibi mesela. Moroccan Sunset'teki aksak ritimler müthiş. Kişisel favorim Home şarkısının linkini buraya koymak istiyorum.

(Home, sakin yapısıyla insanın ruhunu okşayan, "evimiz" gibi huzur verici bir parçadır)

Keza basçı Nathan East’in (ki Satriani’yle Brian May ve Steve Vai’lı Sevilla’daki Expo 92'de beraber çalmışlığı var) albüme leziz bir tat katmış olduğunu görüyoruz. Onu da 4,6 ve 11. şarkıların haricinde bas gitarın başında görüyoruz. Satriani açısından olaya baktığımızdaysa legato, tapping ve whammy bar’dan çıkan çılgın sesler gibi spektaküler hareketlerin daha az yer alıp, özellikle de blues gamında kurduğu kelime ve cümlelerin, yani yorum gücünün muhteşem seviyelere ulaştığını belirtmem gerekir. Ki kendisini özel yapan noktalardan bazıları da bu yorum gücü, doğaçlama kabiliyeti, şarkının verdiği temayı yakalaması, az notayla çok şey anlatması vb.. özelliklerdir. Onun dışında melodi kurma(oluşturma) becerisinden uzun uzun bahsetmeme hiç gerek yok herhalde. Zaten kulak tarafından en kolay yakalanabilen gitaristlerden biridir Satriani.

Netice itibariyle Satriani bir kez daha kafasındaki müziği albüme taşımış oluyor. Biz de Satriani’nin böylece son kez uzun saçlı halini görmüş oluyoruz. Satch bir kez daha farklı bir yönünü göstererek “ben iyi bir gitaristim, iyi bir besteciyim, iyi bir müzisyenim üstüne üstlük iyi de bir insanım.” mesajını veriyor bizlere...

Çıkış yılı	Albüm süresi	Albüm puanı
1995	1:00:14	8

---

NOT: Yazıya seri boyunca koyacağım müzik linkleri stüdyo kayıtlarından olacaktır. Her albüm için sadece 1 şarkı ekleyeceğim. Daha sonra konser albümlerine yönelik ayrı bir yazı daha yayınlayıp, bu kez konser videolarından çeşitli linkler seçeceğim.

Görsel kaynak: 1234567