Kastamonu’da Bir Hafıza Mekânı: Nasrullah Camii

                   Peki, nedir bu hafıza mekânı? Hafıza mekânı Fransız düşünür Pierre Nora’nın ortaya attığı bir kavramdır. Ona göre hafıza mekânı; “İnsanların iradesiyle ya da zamanın işleyişiyle herhangi bir topluluğun ortak hafıza malına ait simgesel öge haline getirdiği maddi ya da fikri düzendeki her anlamlı birim” dir. Biraz açmak gerekirse; varlığını devam ettirmek isteyen, kültürünü, milli-manevi değerlerini, gelenek ve göreneklerini koruyup gelecek kuşaklara aktarmak isteyen her toplumun, içinde anlamlar barındıran birtakım mekânlara sahip olması beklenir. Bu mekânlar toplumsal hafızanın taşıyıcılığını üstlenen hafıza mekânlarıdırlar. Tanımdan anlaşılacağı üzere bunların fiziksel bir mekân olması gerekmez. Yeri geldi bir söz, bir marş, bir şarkı, bir sembol ya da simge dahi hafıza mekânı olabilir. Önemli olan toplumun hafızasında ortak bir yerinin olması ve topluma birşeyleri unutmaması gerektiğini hatırlatmasıdır. İşte Nasrullah Camii:

 

               Neden bir hafıza mekânıdır Nasrullah Camii? Ne anlamı vardır toplumun hafızasında, neleri taşır gelecek kuşaklara, ne hatırlatır ve neyi unutturmaz? Sıradan bir ibadethane midir? Yoksa sadece tarih kokan bir yapı mı?  Osmanlı İmparatorluğu'nun Kastamonu'da inşa ettiği ilk anıtsal eserlerden biridir. Kent merkezinde yer alan Nasrullah Cami; meydanı, şadırvanı, köprüsü ve sonradan eklenen medresesi ile bir külliyedir.  

     

             Milli Mücadele yıllarında Anadolu’yu dolaşarak Kurtuluş Savaşı' na destek toplayan milli şairimiz Mehmet Akif Ersoy, Nasrullah Camii’nde vaazlar vermiştir. Verdiği vaazler cephede savaşan askerlere dağıtılarak maneviyatları ve mücadele ruhu güçlendirilmeye çalışılmıştır. Bir dini mekân olmasının yanında topluma; milli şairi, Kurtuluş Savaşı’nı, savaşta yaşanan zorlukları, İstiklâl Marşı’mızı hatırlatır. Aynı zamanda bireylerin vatanseverlik, sanat ve estetik, empati, miili şuur ve tarih bilincini geliştirirken, geçmişle duygusal bağ kurmasını sağlar.    

  

               Cami meydanı halen toplumun önemli olaylarda toplanma alanı olarak kullanılmaktadır. Bu nedenledir ki Nasrullah Camii toplumsal hafızada önemli bir yeri olan Kastamonu özelinde Türkiye’ye ait bir hafıza mekânıdır. Bu mekânla etkileşim halinde olan bireyler, kendilerine ait olmayan, artık var olmayan bir geçmişin gerçekliğini görürler ve yeniden yazılan bir tarihin içinde birbirleriyle ve ait oldukları toplum ile buluşurlar. Bu ve bunun gibi hafıza mekânları sayesinde birey, kendisini içinde yaşadığı toplumun ya da ulusun bir parçası olarak hissetmeye başlar.

 Resimlerin alındığı kaynaklar:

 http://www.kanal78.com.tr/gundem/basbakan-yildirim-komsuda.html https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/kastamonu/gezilecekyer/nasrullah-kadi-kullyes http://www.kastamonukultur.gov.tr/TR,93960/nasrullah-kadi-kulliyesi.html https://www.kastamonugezgini.com/istiklal-marsinin-ilk-dile-geldigi-yer/