Zero-knowledge Proof là gì? Một xu hướng đối với quyền riêng tư của blockchain

Hiểu nôm na thì zero-knowledge proof (ZKP) nghĩa là bạn đã thực hiện xong phép toán mà không cần những người khác thực hiện lại phép toán đó, từ đó bạn có thể khẳng định mệnh đề đó 100% đúng và không tiết lộ cho ai khác biết nữa.

Các giao thức Zero-knowledge Proof có thể rất hữu ích trong trường hợp GDPR (General Data Protection Regulation – Quy định bảo vệ dữ liệu chung) vì chúng có thể được sử dụng để xây dựng các kế hoạch xác thực an toàn hơn hoặc bảo mật dữ liệu tốt hơn cho các giao dịch có chứa dữ liệu nhạy cảm, không thể phân tách. Ví dụ, giao thức OTR được sử dụng để nhắn tin an toàn thực hiện các chương trình xác thực dựa trên ZKP để xác thực tính an toàn và trao đổi khóa.

Những dự án triển khai công nghệ ZKP
NuCypher

NuCypher là một dự án ICO mạnh mẽ đang được xây dựng trong mạng lưới để tái mã hóa proxy. Ý tưởng của dự án này là bạn sở hữu một tài liệu bí mật nào đó và bạn mã hóa nó bằng private key của mình. Nếu bạn muốn chia sẻ tài liệu được mã hóa đó với một đồng nghiệp, bạn phải cho anh ta biết private key của bạn, đó KHÔNG phải là một điều nên làm! Thay vào đó, đây là nơi tái mã hóa proxy có ích. Công nghệ này cho phép bạn tạo khóa được tái mã hóa tương đương với public key của ai đó. Bây giờ, bạn có thể chia sẻ tài liệu một cách an toàn với mã mới được tái mã hóa để người nhận có thể mở nó bằng private key của họ.

NuCypher làm việc với một mạng lưới các node chịu trách nhiệm cho các khóa được tái mã hóa vì các khóa được lưu trữ thành nhiều phần trên nhiều nút để làm cho các dữ liệu trở nên an toàn hơn. Để làm cho mọi việc trở nên nhanh hơn, mạng lưới sử dụng một dạng dẫn xuất của công nghệ ZKP: non-interative zero-knowledge (NIZK) với mục đích xác minh tính chính xác của kết quả từ quá trình tái mã hóa, để tránh trường hợp các nút KMS gian lận mà không bị bắt.

Nuggets

Dự án Nuggets kiểm soát người dùng khi mua hàng trực tuyến. Bạn sở hữu dữ liệu cá nhân của mình và quyết định lượng dữ liệu sẽ được chia sẻ với các cửa hàng trực tuyến nơi bạn đang mua sản phẩm. Nguyên nhân đằng sau ý tưởng Nuggets này là do các cơ sở dữ liệu tập trung thuộc sở hữu của các cửa hàng trực tuyến thường thiếu an ninh và là một mục tiêu tiềm năng cho tội phạm đánh cắp dữ liệu. Nuggets không phải là duy nhất. Tuy nhiên, blockchain Nuggets đã thực hiện công nghệ ZKP để ẩn thông tin cá nhân của giao dịch.

ZCash

ZCash, còn được gọi là Zerocash, mở rộng giao thức và phần mềm cơ bản của Bitcoin. ZCash đã thêm ZK-SNARK vào blockchain bitcoin để mã hóa tất cả dữ liệu giao dịch trong sổ kế toán, trong khi vẫn chứng minh được rằng họ đã không chi tiêu gấp đôi cho ZK-SNARK.

Tầm quan trọng của dự án Enigma
Dự án Enigma tính toán qua dữ liệu được mã hóa, một cách bảo mật hoàn hảo.

“Điều này đặt ra câu hỏi: làm thế nào chúng ta có thể tính toán một chức năng trên đầu vào ẩn? Làm thế nào chúng ta có thể xử lý thông tin mà chúng ta không thể nhìn thấy, mà vẫn đưa ra được một kết quả dễ hiểu?”

May mắn thay, cryptography tồn tại và có các tùy chọn (phức tạp) khác nhau có sẵn như:

• Mã hóa đồng cấu hoàn toàn (Fully Homomorphic Encryption – FHE): Chỉ các sơ đồ lý thuyết tồn tại, không thực tế để thực hiện và chỉ hoạt động cho các phép tính rất đơn giản trong một khoảng thời gian hợp lý.
• An toàn tính toán đa thành viên (Multi-party Computation – MPC): Làm cho việc sử dụng các câu hỏi triết học và giả định một máy chủ sẽ không bao giờ bị hack, đâ là một giả định tồi.
• Zero-knowledge Proofs (ZKP): Chỉ tập trung trả lời với các câu hỏi Có hoặc Không
• Mã hóa xác định và duy trì thứ tự (Order-preserving Encryption – OPE): Bộ phân loại này để bảo mật tính toán cho các thuật toán mã hóa một phần, cho phép các hoạt động nhất định. Dự án Numer.ai sử dụng thuật toán OPE.

Theo dự án Enigma, công nghệ ZKP rất quan trọng, nhưng không đủ để đáp ứng mọi nhu cầu về quyền riêng tư, đặc biệt là khi phải bảo mật tính toán. Một trích dẫn thú vị từ Enigma nói rằng:

“Trong thực tế, ZKP hữu ích khi một bên có quyền truy cập vào dữ liệu muốn chứng minh cho người khác thấy, mà không tiết lộ dữ liệu cho họ. Trong trường hợp liên quan đến nhiều bên, họ sẽ không thể tin tưởng ngay cả khi đã xem xét tất cả dữ liệu. Điều này càng nghiêm trọng trong cài đặt hợp đồng thông minh, nơi các bên thực thi các tính toán không đáng tin cậy và ẩn danh.”

Enigma muốn nhìn xa hơn cả công nghệ ZKP và thúc đẩy nghiên cứu chuyên về các hợp đồng thông minh bí mật. Bảo mật tính toán cho các hợp đồng thông minh sẽ trở thành một nhu cầu quan trọng để nâng không gian blockchain lên một tầm cao mới. Nghiên cứu của dự án Enigma rất quan trọng cho tương lai của công nghệ blockchain.

Còn lại gì?
Số lượng các công cụ zero-knowledge và các tích hợp của nó chắc chắn sẽ tiếp tục tăng theo các quy định bảo vệ dữ liệu, GDPR và nhu cầu thị trường mạnh mẽ hơn về bảo đảm an ninh.

Giành quyền kiểm soát dữ liệu kỹ thuật số của bạn chắc chắn sẽ có nghĩa là một sự thay đổi trong nhiều hoạt động kinh doanh. Ngoài ra, việc xâm nhập vào dữ liệu cá nhân của ai đó sẽ trở nên khó khăn hơn vì bất kỳ người nào không được phép truy cập sẽ không thể nhìn thấy dữ liệu.

Với sức mạnh của công nghệ zero-knowledge proof, công nghệ sẽ trở thành một thành phần quan trọng của hầu hết các chiến lược tuân thủ GDPR một cách nghiêm ngặt.

Theo Eugene Pilyankevich, Giám đốc điều hành của Cossack Labs, điều quan trọng là các nhà phát triển chương trình mã hóa phải điều chỉnh sản phẩm của họ sao cho thực tế hơn, chứ không phải chỉ “soạn giải pháp của riêng mình” bởi vì các nhà phát triển thường không trang bị cho mình đủ kiến thức cần thiết để soạn thảo ra những việc trung bình mà các hệ thống bảo mật phải thực hiện được và tìm ra giải pháp để thực hiện chúng. Việc tập trung vào “crypto nhàm chán” thay vì “tính năng đột phá” là rất đáng quan ngại trong môi trường hiện tại, nơi phát triển các kế hoạch siêu mạnh đang tiến triển ở tốc độ cao, nhưng hệ thống bảo mật dựa trên mã hóa lại yếu và còn nhiều vấn đề bất cập.

Nội dung bài viết, phân tích bao gồm ý kiến cá nhân của tác giả theo điều kiện của thị trường tại thời điểm phân tích. Các nhà đầu tư nên thực hiện nghiên cứu thị trường riêng của mình trước khi tham gia đầu tư. Luôn bám sát dòng chảy dữ liệu của thị trường để có quyết định an toàn và tối ưu. Là một nhà đầu tư bạn luôn hiểu và tự chịu trách nhiệm 100% việc ra quyết định của mình. Thành công là của bạn!

🤜🤛Các kênh thông tin Pink Blockchain:
✅ Website: https://pinkblockchain.com/
✅ Kênh Telegram 1 chiều: https://t.me/pinkblockchain
✅ Group Telegram Mining: https://t.me/joinchat/F5wOVQhK9E1fpFi…
✅ Youtube: https://www.youtube.com/c/PinkBlockchain
✅ Twitter: https://twitter.com/PinkBlockchain
✅ Steemit: https://steemit.com/@vnpinkblockchain

Link bài gốc: https://pinkblockchain.com/zero-knowledge-proof-la-gi-mot-xu-huong-doi-voi-quyen-rieng-tu-cua-blockchain/