ေသြး

''ဒုကၡပါပဲဆရာမေလးရယ္၊ ေသြးလွဴေပးမယ့္လူလည္း ရွာလို႔မရေသးဘူး။ သမီးဦးႀကီး အသက္အႏၲရာယ္ေတာ့ မရွိေလာက္ပါဘူးေနာ္''ဟု လူနာရွင္အေဒၚႀကီးက တတြတ္တြတ္ဆိုေနသည္ကိုၾကည့္ရင္း ႏြယ္နီ သနားလာမိ သည္။ ႏြယ္တို႔ဓာတ္ခြဲခန္းေလးသည္ ခုတင္ (၁ဝဝ) ေဆး႐ုံ မွ ဓာတ္ခြဲခန္းျဖစ္ကာ ေသြးလွဴဘဏ္မရွိေသာေၾကာင့္ ေသြးကိုသိုေလွာင္ထားႏိုင္ျခင္းမရွိပါ။ လိုအပ္မွသာ လူနာ ရွင္ကို ေသြးလွဴရွင္ရွာလာခိုင္းၿပီး ေဖာက္ယူရပါသည္။ ယခုလူနာမွာ ရြာကလာသည္မို႔ ၿမိဳ႕တြင္ အသိမိတ္ေဆြ မရွိ၊ အဆက္အသြယ္မရွိႏွင့္ ေသြးလွဴရွင္ရွာရခက္ေနျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ႏြယ္သိေသာ ပရဟိတေသြးလွဴ အသင္းမ်ားကို ဖုန္းဆက္ေမးေပးေနပါေသာ္လည္း လူနာ ၏ ေသြးမွာABRh(-)မို႔ ေသြးအမ်ဳိးအစားတူသူ မေတြ႕ေသး။ ထိုအခါ လူနာရွင္အေဒၚႀကီးခမ်ာ ေသာကေပြေန ေလေတာ့သည္။ ထိုစဥ္ဖုန္းဆက္လာသူက ကိုရဲ။

''ကိုယ္ေဆး႐ုံကိုလာေနၿပီ၊ မုန္႔ဝယ္လာတယ္။ ႏြယ္ ဘာမွာဦးမလဲလို႔ လွမ္းေမးတာ''

ႏြယ့္ခ်စ္သူ ကိုရဲက သူ႔အလုပ္ပိတ္ရက္မ်ားတြင္ မုန္႔ဝယ္လာကာ ႏြယ္ရွိရာေဆး႐ုံသို႔ လာေတြ႕ေလ့ရွိသည္။

''အျခားမွာစရာမရွိပါဘူး။ ဒါနဲ႔ ကိုရဲက ဘာေသြးလဲ''

''AB ေလႏြယ္ရဲ႕''

''Rh negativevm လား positive လား''

''အဲဒါေတာ့ ကိုယ္လည္းမသိဘူးကြ''

''အဲဒါဆို ေဆး႐ုံကိုျမန္ျမန္လာခဲ့ေနာ္''ဟု မွာရင္း ကိုရဲကို ေမွ်ာ္ေနမိသည္။ Rh(-) ျဖစ္ပါေစဟုလည္း စိတ္ထဲမွ ႀကိတ္ကာဆုေတာင္းေနမိသည္။ ေဆး႐ုံမွာလုပ္ေန ရသူျဖစ္သည့္အားေလ်ာ္စြာ လူ႔အသက္ႏွင့္ပတ္သက္ေသာ ျပႆနာခ်ည္းမို႔ ဤသို႔ပင္အၿမဲပူပန္ေနရပါသည္။ လူနာ ၏ အသက္သည္ သူမတို႔ ေဆး႐ုံဝန္ထမ္းမ်ားအေပၚ မူတည္ေနသည္မို႔ အၿမဲဂ႐ုစိုက္ပါေသာ္လည္း တစ္ခါတစ္ရံ ကိုယ္မတတ္ႏိုင္ေသာအခက္အခဲမ်ားလည္း ႀကဳံရတတ္ သည္မွာ အခါခါပင္။

''ကိုေရာက္ၿပီႏြယ္။ ေဆး႐ုံျမန္ျမန္လာခဲ့ဆိုလို႔ လန္႔လိုက္တာကြာ၊ ဘာျဖစ္လို႔လဲ''

''ဒီမွာေလ AB Rh(-) ေသြး အေရးေပၚလိုေနတာ။ ရွာမရလို႔ ကိုရဲေသြးကိုစစ္ၾကည့္ၿပီး လွဴလို႔ရရင္ လွဴေပးပါ လားဟင္''

''အင္း အဲဒါဆိုရင္လည္း စစ္ၾကည့္ေလ''

တိုက္ဆိုင္စြာပင္ကိုရဲလည္း Rh(-) ျဖစ္ေနသည္မို႔ လူနာကို ကိုရဲ၏ေသြးသြင္း၍ ရႏိုင္၊ မရႏိုင္ကို စစ္ေဆးမႈကိုပါ ဆက္တိုက္လုပ္ေဆာင္ေနမိသည္။ (အခ်ိဳ႕လူနာမ်ားတြင္ ေသြးအမ်ဳိးအစားတူေသာ္လည္း သြင္း၍ မျဖစ္ႏိုင္ေသာ ရွားပါးျဖစ္စဥ္မ်ားရွိတတ္သည္)

ထို႔အျပင္ အလွဴရွင္၏ေသြးသန္႔၊ မသန္႔ (HIV, HCV, ငွက္ဖ်ား၊ ကာလသားေရာဂါမ်ား ရွိ၊ မရွိ) စစ္ေဆး၍ ၿပီးသြားေသာအခါ ေသြးလွဴရန္အသင့္ျဖစ္ေနၿပီျဖစ္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ လူနာရွင္အေဒၚႀကီးအား

''အေဒၚေရ ေသြးအမ်ဳိးအစားတူတာရၿပီဆိုေတာ့ ဟိုေရွ႕ကဆိုင္မွာ ေသြးထည့္ဖို႔အိတ္သြားဝယ္ေပးပါေနာ္''

''ဟုတ္ကဲ့ဆရာမေလး''

''ဆရာမေလးအိတ္ရၿပီ''ဟုဆို၍ ၾကည့္လိုက္မိေတာ့ အေဒၚႀကီးဝယ္လာသည္မွာ က်န္ေက်ာင္းအိတ္ျဖစ္ေန ေသာအခါ ရယ္ရခက္ ငိုရခက္ျဖစ္မိေလသည္။ေတာသူ ေတာင္သားမို႔ ေသြးလွဴရာတြင္သုံးရသည့္အိတ္ သပ္သပ္ ရွိေၾကာင္းကိုမသိဘဲ ၾကြပ္ၾကြပ္အိတ္ဝယ္လာမိျခင္း ျဖစ္မွန္းကိုလည္း နားလည္ေနသည္မို႔ ရယ္လည္းမရယ္ ရက္ပါ။ ထို႔ေၾကာင့္

''ဒါမဟုတ္ဘူးအေဒၚရဲ႕၊ ေသြးေဖာက္ယူဖို႔ သုံးရတဲ့ အိတ္သပ္သပ္ရွိတယ္။ ေဆးဆိုင္ကို ေသြးလွဴတဲ့အိတ္လို႔ ေျပာလိုက္ရင္သိလိမ့္မယ္ေနာ္ အေဒၚ''ဟု နားလည္ ေအာင္ ရွင္းျပရင္း ျပန္ဝယ္ခိုင္းရျပန္ပါသည္။

အေဒၚႀကီးကေတာ့ ''ေအာ္ ေအးေအး၊ အေဒၚက မသိလို႔ေနာ္''ဟုဆိုရင္း ျပန္ထြက္သြားျပန္သည္။ သည္ တစ္ခါေတာ့ ေသြးအိတ္မွန္သြားၿပီမို႔ ကိုရဲဆီမွ ေသြးေဖာက္ ယူရန္ ျပင္ဆင္ရေတာ့သည္။ ေဖာက္ယူမည့္အပ္ကို ျမင္ ေသာအခါ ကိုရဲတစ္ေယာက္ လွဲေနရာမွ ငုတ္တုတ္ထထိုင္ မိရက္သား ျဖစ္သြားေတာ့သည္။ ေသြးလွဴရာတြင္ သုံးေသာ အပ္မွာ ေဆးထိုးရာတြင္သုံးေသာအပ္ထက္ သိသိသာသာ ႀကီးသည္မို႔ အနည္းငယ္လန္႔သြားပုံေပၚသည္။

''ဒီအပ္ႀကီးနဲ႔ထိုးမွာလားဟင္''

''အပ္ကႀကီးေပမယ့္ မနာပါဘူးကိုရဲရဲ႕၊ ပုရြတ္ဆိတ္ ကိုက္သေလာက္ပဲနာမွာပါေနာ္''ဟု ႏွစ္သိမ့္ရေသးသည္။

လိုအပ္ေသာေသြးကိုရသြားၿပီမို႔ လူနာရွင္ခမ်ာ ဝမ္း သာရသလို သူမတို႔လည္း ၾကည့္ကာပီတိျဖစ္ရပါသည္။

''ကိုယ္တစ္ခါမွ ေသြးမလွဴခဲ့ဖူးဘူး။ အခုမွပဲသိေတာ့ တယ္။ သူမ်ားအသက္အတြက္ လိုအပ္ေနတဲ့ေသြးကို လွဴခြင့္ရတာ ေတာ္ေတာ္ဝမ္းသာစရာေကာင္းတာပဲ ႏြယ္ ရယ္''

''ဟုတ္တာေပါ့ကိုရဲရဲ႕၊ ႏြယ္လည္း အခုမွပဲ စိတ္ခ်မ္း သာေတာ့တယ္။ ခုန ေသြးလွဴရွင္ရွာမရတုန္းကဆိုရင္ စိတ္ပူေနရတာေလ၊ ကိုရဲက ေသြးလွဴထားတယ္ဆိုေတာ့ ျပန္မေနနဲ႔ေတာ့ေလ။ ဒီခုတင္ေပၚမွာပဲ လွဲေနၿပီး အနား ယူေနလိုက္ဦး။ တခ်ဴိ႕လူေတြမွာ ေသြးလွဴၿပီးရင္ မူးေဝ တာမ်ဳိး ျဖစ္တတ္တယ္။ အဲလိုမ်ဳိးမူးတာတို႔ အဆင္မေျပ တာတို႔ျဖစ္ရင္ ႏြယ့္ကိုလွမ္းေခၚလိုက္ေနာ္။ ႏြယ္အလုပ္ေတြ ဆက္လုပ္လိုက္ဦးမယ္''ဟု ကိုရဲကိုမွာခဲ့ၿပီး က်န္ရွိေနေသး သည့္ ေဆးစစ္ခ်က္မ်ားကို ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္ေနရင္း အလုပ္မ်ားၿပီးေသာအခါ အလုပ္ဆင္းခ်ိန္လည္း ေရာက္ ေနၿပီမို႔ ႏွစ္ေယာက္သား အိမ္ျပန္ရန္ျပင္ဆင္ေနစဥ္ ဓာတ္ခြဲ ခန္းသို႔ လူနာရွင္အေဒၚႀကီး ထပ္၍ေရာက္လာျပန္သည္။

''ဆရာမေလးတို႔ ျပန္ၾကေတာ့မလို႔လား။ ေတာ္ေသး တာေပါ့ မီေသးလို႕။ အေဒၚ့ေယာက်္ားက ေသြးလွဴေပးတဲ့ သူကို ေက်းဇူးတင္စကားေျပာခ်င္လို႔ ေခၚေပးပါဆိုလို႔ သား ခဏလိုက္ခဲ့ေပးပါလား''

''ကြၽန္ေတာ္ကလည္း ကူညီခြင့္ရလို႔ဝမ္းသာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ မ႑ပ္တိုင္တက္ျပသလိုျဖစ္ေနမွာစိုးလို႔ လိုက္ ေတာ့ မေတြ႕ေတာ့ပါဘူးဗ်ာ''

''လိုက္ခဲ့ပါသားရဲ႕ခဏပါပဲ''

ထိုစဥ္ လူနာဦးႀကီးသည္ အရက္အလြန္ေသာက္ ေၾကာင္း လူနာရွင္အေဒၚႀကီးေျပာခဲ့သည္ကို ႏြယ္သတိရ သြားကာ လူနာအားသြားေတြ႕ရန္ ကိုရဲကိုတိုက္တြန္းျဖစ္ ေတာ့သည္။

''လူနာကို ခဏဝင္ၾကည့္ေပးရေအာင္ေလ ကိုရဲ''

''အင္းပါ၊ အဲဒါဆိုလည္း သြားၾကတာေပါ့''

လူနာထံေရာက္ေသာအခါ ေသြးသြင္းပိုက္တန္းလန္း ႏွင့္ လူနာဦးႀကီး၏မ်က္ဝန္းမွာ ေက်းဇူးတင္လြန္းေသာ အရိပ္အေယာင္တို႔က အထင္အရွားပင္။

''အခုလို ဦးရဲ႕အသက္ကိုကယ္ေပးတဲ့အတြက္ ေက်းဇူး ပါပဲသားရယ္''

''ရပါတယ္ ဦးႀကီးရဲ႕၊ ကြၽန္ေတာ္လည္း အခုလို လွဴခြင့္ ရလို႔ ဝမ္းသာေနတာ။ ေနေကာင္းေအာင္သာေနပါေနာ္''

ထိုစဥ္ ႏြယ္စဥ္းစားလာေသာအၾကံကို အေကာင္အထည္ေဖာ္လိုက္ပါသည္။

''ဒါေပမယ့္ ဦးႀကီးကိုတစ္ခုသတိေပးရဦးမယ္။ အခု ဦးႀကီးကိုေသြးလွဴေပးတဲ့ ကိုရဲမွာ အရက္နဲ႔ ဓာတ္မတည့္တဲ့ ေရာဂါရွိတယ္။ သူ တစ္ခါတေလ အရက္တို႔၊ ဘီယာတို႔ နည္းနည္းေသာက္မိရင္ အနီစက္ေတြ ထြက္လာတတ္တာ။ ဦးႀကီးက သူ႔ေသြးသြင္းထားတယ္ဆိုေတာ့ အဲလို ျဖစ္မွာစိုးလို႔ ဒီကျပန္သြားရင္ ဦးႀကီးအရက္မေသာက္မိ ပါေစနဲ႔ေနာ္။ အင္း သူက နည္းနည္းေသာက္တာေတာင္ ဓာတ္မတည့္ဘဲ အနီစက္ေတြထြက္လာတာဆိုေတာ့ အမ်ားႀကီးေသာက္မိရင္ ေသြးေၾကာေတြ ေပါက္ထြက္ကုန္မွာ ေၾကာက္စရာႀကီးေနာ္''ဟု ေျပာလိုက္ေတာ့ လူနာဦးႀကီး ခမ်ာ မ်က္ႏွာငယ္ေလးႏွင့္ ''မေသာက္ေတာ့ပါဘူး သမီး ရယ္''ဟု ျပန္ေျပာရွာသည္။

ဦးႀကီးဆီမွအျပန္လမ္းတြင္ ''ႏြယ္ အရက္နဲ႔ ဓာတ္မတည့္တာကေတာ့ ကိုယ္ျဖစ္ဖူးလို႔သိေပမယ့္ မ်ားသြားရင္ တကယ္ပဲ ေသြးေၾကာေတြ ေပါက္ထြက္ကုန္မွာလားဟင္'' ဟု ေမးလာေသာအခါ ႏြယ္ျပံဳးမိသည္။ မထင္မွတ္ဘဲ ခဲတစ္လုံးတည္းႏွင့္ ငွက္ႏွစ္ေကာင္မိခဲ့ၿပီမဟုတ္ပါလား။ သူေမးသည္ကိုမေျဖဘဲ ခပ္တည္တည္ႏွင့္ ဆက္ေလွ်ာက္ ေနေတာ့ ...

''ႏြယ္ ေသြးေၾကာေတြ တကယ္ေပါက္ထြက္ကုန္မွာ လားလို႔၊ ႏြယ္ တကယ္လားလို႔၊ ႏြယ္''ဟု တတြတ္တြတ္ ေမးေနေသာအခါ ႏြယ္လမ္းေလွ်ာက္ေနရာမွရပ္ၿပီး သူ႔ မ်က္လုံးမ်ားကို ေစ့ေစ့ၾကည့္ကာ ေပးလိုက္သည္။ သူသိခ်င္ ေနေသာ အေျဖကိုမဟုတ္ဘဲ ညစ္က်ယ္က်ယ္အၿပဳံးတစ္ခုကို ေလ။
@kosithuko