Erkən evlilik

Xoşbəxtliyə aparan yolmu, yoxsa bəstəsi yarımçıq qalmış simfoniyamı?

Bu dəfə ölkəmizin təməl daşlarından, yəni yeni qurulan ailələrdən danışacağıq. İki cür ailə quran gənclər var.

1-Sevib-sevilərək ailə quranlar
2- Ailə qurmağa təhrik edilənlər.

Bu gün aktual ikinci məsələ olduğundan ondan başlayaq. Mən bu təhrik edilmə sözünü hətta işlətməyə belə utanıram və başa düşmürəm, heç vaxt da başa düşməyəcəyəm ki, valideyn öz övladını necə istəmədən zorla ərə verə bilər. (Bu problemlə daha çox qızlar üzləşdiyindən məqaləmi onların üstünə kökləyəcəm.) Bu cümləni eşidən valideynlərin ilk sözü o olur ki, “valideyn heç vaxt öz övladının bədbəxtliyini istəməz.” Mən də bunu təsdiq edirəm. Amma əziz valideynlər, xahiş edirəm, bunu yalnız sözdə deməyib də, hərəkətlərinizdə də bəlli etsəniz. Hələ də elə yerlər var ki, 18 yaşına çatmamış qızları, hətta 13-14 yaşında uşaqları ərə verirlər. Bu hərəkəti edən heç bir valideynin “mən övladımı xoşbəxt görmək istəyirəm” sözünü işlətməyə haqqı yoxdur. 18 yaşına çatmamış insanların nikaha girməsini həkimlər qadağan edirlər. Çünki belə uşaqlar nə ailə qurmağa, nə də valideyn olmağa biolojik cəhətdən hazır deyillər.

Qohumla evlənmək qəti qadağandır.

Bəli, qəti qadağandır. Qohumların evlənməsinə icazə vermək valideynlər tərəfindən ən böyük məsuliyyətsizlik və övladını göz görə-görə oda atmaqdır. Çünki evlənən qohumlar fiziki cəhətdən sağlam olsalar belə dünyaya gələn uşaqlar, uşaqlar olmasa da gələcəkdə nəvə və ya nəticələriniz heç də sağlam olmurlar. Çox təəssüflər olsun ki, maariflənmənin aşağı səviyyədə olması və valideynlərin bu məsələni qulaqardına vurmasının nəticisidir ki, Azərbaycanda belə nikahların və heç bir günahı olmayan xəstə doğulan uşaqların sayı getdikcə artmaqdadır. İnsan hansısa xəstəlik haqqında eşidəndə düşünür ki, “bu mənim başıma gəlməz” Qohumla qohum olduqda isə sizin ilk düşünəcəyiniz şey “bu mənim başıma gələ bilər” olmalıdır. Ona görə də özünüzü bədbəxt etməyin.

Zorla ərə verilənlər arasında 18 yaşından böyüklər də az deyil. Hörmətli valideynlər icazə verin övladlarınız həyatlarında olan bu vacib qərarı özləri versinlər və ailələrini sevgi üzərinə qursunlar. Bilirəm çoxları fikirləşəcək ki, sevgi yoxdur. Ondan ötrü özünü öldürməyə dəyməz. Bəli, psixoloqlar da inkar etmirlər ki, sevgi deyilən məfhum evləndikdən 3-4 il sonra bitir, tükənir. Amma unutmayın ki, əgər gənclər arasındakı həqiqi sevgidirsə, deməli, onların arasında sevgidən doğan hörmət, inam, etibar, qayğı, qarşılıqlı anlaşma və sair bunun kimi gözəl və bitməyən keyfiyyətlər var ki, sevgi ölsə belə onlar yaşayır.

Sevdikcə bilirəm bu sevgim hələ,
Sənin sənliyinə yetərli deyil.

Sevgi. Insanların ağlını başından alan bu hiss ilk addımlarını ürəyimizə atanda bizə elə gəlir ki, ağ-qara həyatımız rənglənir. Artıq sevgini həyat səhifələrinə hansı rəngli karandaşla yazmaq hər kəsin öz əlindədir. Lakin ailə quram zaman təkcə sevgi kifayət deyil. Bu mövzuda valideynlərin də fikri önəmlidir. Sizə məşhur bir məsəldən sitat gətirmək istəyirəm. “Sevgini gözü kordur.” Lakin sevgi sənin gözünü kor edə bilər, valideynlərinin yox. Sənin görə bilmədiyin onlarca mənfini sənin anan, atan 100 fazi görəcəklər.

Tibbi müayinədən keçmək mütləqdir.

İndi respublikada qanun var ki, gənclər ailə qurmazdan əvvəl tibbi müayinədən keçməlidir. (Bu könüllü xarakter daşıyır.) Bu qanundan sonra mən bir-iki nəfərlə danışdım, gördüm yox, məsələyə barmaqarası baxırlar. Elə ən böyük səhvi də onda edirlər. Sizin tibbi müayindən keçməyiniz dövlətdən çox sizin üçün vacidir. Bilirsiniz ki, respublikamızda QİŞS-ə yoluxan xəstələrin sayı günü gündən artmaqdadır. Bu xəstələrdən biri bəlkə elə sənin sevgilindir? Və yaxud gendən gələn o qədər xəstəliklər var ki, indi özünü sənin tərəf müqabilində biruzə verməsə də, gələcəkdə uşağında üzə çıxacaq. Qandan keçən o qədər xəstəliklər var ki, onlardan hansısa birinə tutulub ömrünün axırına kimi bədbəxt olmaq və ya günahsız övladını bədbəxt etmək istəyirsənsə o zaman tibbi müayinədən keçmək həqiqətən sənlik deyil.

Sonda isə onu deyim ki, ailə qurmaq əslində o qədər məsuliyyətli işdir ki, üstündə həddindən artıq çox düşünmək lazımdır. Azərbaycanda isə gördüyüm qədəri ilə buna o qədər də ciddi baxmırlar. Yəni ailədi də əvvəl axır qurmalısan misalı. Ancaq ailə qurarkən istər oğlan, istər qız yeni bir həyata başlayırlar. Dünyaya gələndə valideynlərimizi biz özümüz seçmirik. Ona görə də nə olursa olsun onlar həmişə bizim qəlbimizdədirlər. Ancaq gələcək həyat yoldaşımızı və yeni həyatımızı özümüz seçirik. Hər hansı xırda bir səhv geri qalan həyatımızı bərbad edə bilər. Ona görə nə olursa olsun, nə yaşarsanız yaşayın gələcəkdə kiminlə birgə addımlayacağınızı özünüz seçin. Heç kəsə sizin yerinizə bu qərarı verməyə icazə verməyin. İnsan öz etdiyi səhvin cəzasını çəkəndə öz səhvidi deyə o qədər də əzab çəkmir. Ancaq valideynlərinizin etdiyi səhvin cəzasını ödəmək məncə həddindən artıq ağır olar.

Validenlər, məncə bu qərara çox müdaxilə etməyin. Heç bir insanı kənardan baxmaqla tanımaq olmur. Gəlin bunu qəbul edək. Ailənin içində olanları o ailədə yaşamayan heç kəs bilə bilməz. Siz də gələcəyi görə bilməzsiz. Məhz bu səbəblərə görə də onların yerinə qərar verməyin. Allah göstərməsin sabah övladınız xoşbəxt ola bilməsə bu günahla sizin vicdanınız necə sakit qalacaq? Övladım bu insanla xoşbəxt olacaq deyəndə işin o biri tərəfini də düşünün. Ya ola bilməsə...