آپاندیس زایدهای باریک، انگشتیشکل، و توخالی است که به رودهی بزرگ متصل است. در حالی که این زایده کارکرد شناخته شدهای برای بدن ندارد، اما اگر دچار عفونت شود، مشکل بزرگی برای شخص ایجاد میکند.
با توجه به محل قرارگیری آپاندیس، به راحتی میتواند دچار عفونت شود برای مثال ممکن است تکههای غذا یا مدفوع داخل آن محبوس شده و باعث تورم و التهاب بسیار دردناک در آپاندیس شود، به این التهاب آپاندیسیت میگوییم. معمولاً آپاندیسیت در کودکان بالاتر از ۶ سال دیده میشود، اما میتواند در بچههای کوچکتر هم بروز کند.
Image source: Medical News Today
در صورت بروز آپاندیسیت، باید آپاندیس را با عمل جراحی حذف کرد. در غیر این صورت، ممکن است به دلیل التهاب و شکنندگی جدار آپاندیس، آپاندیس پاره شده و باعث خروج محتویات عفونی شده در داخل آپاندیس به داخل حفره شکم شود، در نتیجه عفونت در تمام شکم پخش میشود. این بیماری میتواند منجر به مرگ فرد شود.
تشخیص سریع و بموقع آن دارای اهمیت بسیار زیادی است. با توجه به این نکته حیاتی اهمیت بسیار دارد که با علائم آپاندیسیت آشنا باشید تا به محض مشاهدهی اولین نشانههای آن به پزشک یا به مرکز اورژانس مراجعه کنید. علائم آپاندیسیت عبارتاند از درد در قسمت شکم، استفراغ، از دست دادن اشتها، تب.
درد شکمی معمولا اولین علامتی است که در آپاندیسیت ظاهر میشود. در بیشتر موارد، این درد ابتدا در اطراف ناف ظاهر شده و بعد به طرف ناحیهی تحتانی راست شکم منتقل میشود، و بهتدریج شدت آن افزایش مییابد. در بعضی موارد که زایدهی آپاندیس در محل اصلی خود قرار ندارد، درد ممکن است در قسمت دیگری از شکم و یا حتی در پشت احساس شود. بعضی اوقات ممکن است همراه با درد شکمی علائم ادراری مثل تکرر ادرار یا سوزش هنگام ادرار کردن نیز وجود داشته باشد. استفراغ معمولا چند ساعت بعد از شروع درد ایجاد میشود. در آپاندیسیت، قبل از شروع استفراغ درد در ناحیهی معده احساس میشود، در حالی که در بیماریهای ویروسی استفراغ مقدم بر درد میباشد، یعنی ابتدا استفراغ شروع میشود و بعد درد شکم به وجود میآید.
بعد از شروع درد، بلافاصله بیاشتهایی نیز ایجاد میشود. تبی که در آپاندیسیت دیده میشود، معمولاً بالا نیست، ولی اگر آپاندیس پاره شده باشد، تب تا حدود ۳۹ درجه سانتیگراد نیز بالا میرود. بعضی اوقات یک عفونت ویروسی که قبل از آپاندیسیت شروع شده باشد، تظاهر علائم آپاندیسیت را مخفی میکند. اسهال تهوع و استفراغ و تب ممکن است قبل از بروز علائم درد شکمی ایجاد شوند و تشخیص را با مشکل مواجه کنند. بعضی از اوقات، ناراحتی و درد شکمی ناگهان از بین میرود و ممکن است این تصور ایجاد شود که مشکلی وجود ندارد، در حالی که ناپدید شدن درد ممکن است به معنای آن باشد که آپاندیس دچار پارگی شده است. هرچند که این درد تا چند ساعت وجود ندارد، ولی ناگهان با آغاز مرحلهی خطرناک بیماری، پخش شدن عفونت در قسمتهای دیگر شکم حال فرد به شدت بد میشود. تب بالا میرود و درد شکمی تمام شکم را فرا میگیرد. در اینگونه موارد، نیاز به عمل جراحی فوری و تزریق آنتیبیوتیک وریدی قوی میباشد.