لوزه‌ها دو توده‌ی برجسته‌ی بیضی شکل صورتی رنگی در دو طرف حلق هستند که جزئی از سیستم دفاعی بدن در مقابل عفونت و عوامل بیماری‌زای خارجی به شمار می‌روند. گهگاه بزرگ شدن لوزه‌ها، خصوصاً در کودکان کوچک، مشکلاتی را برای کودک ایجاد می‌کند.
لوزه‌ها در شیرخواران کوچک هستند، ولی در سال‌های اولیه دوران کودکی به تدریج بزرگ می‌شوند.
Image credit: entbymasriclinic.com
همانطور که در پست‌های قبلی اشاره شد، لوزه‌ها جزو سیستم ایمنی بدن محسوب می‌شوند. وظیفه لوزه‌ها عبارت است از تولید آنتی‌بادی، در زمانی که بدن در حال مبارزه با عفونت می‌باشد.
آدنوئید نیز مانند لوزه‌ها قسمتی از سیستم دفاعی بدن محسوب می‌شود. آدنوئید که آن را لوزه‌ی سوم نیز می‌گویند، همچون سایر قسمت‌های سیستم دفاعی بدن، در زمان حمله میکروب‌ها و ابتلای بدن به التهاب و عفونت، نقش موثری خود را برای دفاع از بدن انجام می‌دهد.
هرچند اغلب آدنوئید را به عنوان یک غدد لنفاوی می‌شناسند، ولی این تصور درست نیست، بلکه آدنوئید در حقیقت توده‌ای است از یک نسج منفرد.
آدنوئید در نازوفارنکس قرار گرفته است که در واقع قسمتی است که از حلق فاصله زیادی دارد، و در بالای زبان کوچک و پشت بینی قرار گرفته است. با توجه به محل قرارگیری آن که در نازوفارنکس می‌باشد،به راحتی با معاینه‌ی حلق قابل مشاهده نیست. آدنوئید با توجه به محل آناتومیک آن، تنها با آینه‌ی مخصوص یا از طریق بینی با استفاده از دستگاه‌های خاص یا به طور غیرمستقیم با انجام رادیوگرافی قابل بررسی می‌باشد.
شایع‌ترین بیماری لوزه‌ها، آنژین یا تونسیلیت است که معمولا در اثر عفونت ایجاد می‌شود. تونسیلیت با همان التهاب لوزه معمولاً دارای علائم متعددی است که شایع ترین آنها عبارتند از:
- قرمزی و تورم لوزه‌ها
- وجود لایه‌ی سفید یا زرد رنگ که روی سطح لوزه‌ها را پوشانده است.
- خشونت و گرفتگی صدا
- گلو درد
- خشونت و گرفتگی صدا
- ایجاد اختلال در غذا خوردن به صورت مشکل در بلع غذا و احساس درد زمان بلع غذا
- تب
- بزرگی غدد لنفاوی گردن یا همان لنفادنوپاتی گردنی
شایان ذکر است که برخی از موارد عفونت لوزه ناشی از عوامل ویروسی است که معمولاً بدون درمان بهبود پیدا می‌کند. ولی در برخی از موارد، عفونت لوزه بر اثر عوامل چرکی ایجاد می‌شود که در این‌گونه موارد معمولاً باید بیماری در اسرع وقت با تجویز آنتی‌بیوتیک درمان شود تا از بروز عوارض جلوگیری به عمل آید.