آدنوئید که در اصطلاح متداول به آن لوزه‌ی سوم نیز گفته میشود، یکی از اعضای بدن است که در زمینه‌ی دفاع از بدن در مقابل عوامل بیماری‌زای خارجی فعالیت دارد. بزرگی آدنوئید یکی از مشکلاتی است که بسیاری از کودکان با آن مواجه هستند. این وضعیت می‌تواند عوارض مختلفی را به دنبال داشته باشد.
تشخیص بزرگی آدنوئید به راحتی امکان پذیر نیست. بعضی از نوزادان از بدو تولد آدنوئید بزرگتر از حد معمول دارند که بتدریج کوچک‌تر میشود. غیر از مواردی که نوزاد با آدنوئید بزرگ متولد میشود، در سایر موارد فقط در زمان سرماخوردگی یا سایر عفونت‌های دستگاه تنفس آدنوئید بزرگتر از حد معمول میشود. این موضوع به خصوص در سنین بالاتر شیوع بیشتری دارد. همچنین التهاب مزمن بینی، یا آبریزش مداوم از بینی در اغلب موارد می‌تواند به دلیل ابتلا به آدنوئید باشد. البته با استفاده از اسپری بینی کورتون بینی می‌توان آن را تا حدودی درمان کرد.
Image credit: indiamart.com
اما تورم مداوم یا بزرگی آدنوئید می‌تواند موجب بروز مشکلات دیگری نظیر عفونت گوش و عفونت سینوس‌ها شود.
معمولاً علائم شایع بزرگی آدنوئید عبارتند از:
- تنفس با دهان باز به جای تنفس از راه بینی
- در اغلب موارد صحبت کردن تو دماغی
- تنفس صدادار در طول روز
- خُرخُر هنگام خواب
البته این علائم می‌تواند هم در موارد وجود آدنوئیدهای بزرگ و هم در مورد التهاب لوزه‌ها وجود داشته باشد. در بعضی مواقع ممکن است که عمل تنفس به مدت کوتاه دچار وقفه شود که به آن آپنه می‌گویند. این حالت باعث ایجاد خور خور و یا تنفس پر صدا میشود. بلع مشکل بخصوص هنگام خوردن غذاهای جامد نیز در بعضی از موارد آدنوئید بزرگ دیده میشود.
در مواد خیلی شدید کودک ممکن است آن چنان دچار مشکل تنفسی شود، که باعث ایجاد اختلال در تبادل اکسیژن و دی اکسیدکربن از ریه‌ها شود. هرچند این موارد خیلی نادر است اما تشخیص آن اهمیت زیادی دارد.
اگر کودک دارای اختلال تنفسی شدیدی شده و علی‌رغم خواب کافی، در حالت بیداری خواب آلوده باشد، باید حتما توسط پزشک معاینه شود.