आयुर्वेदिकं औषधीयं पौष्टिकं च वनस्पतिः

in hive-175294 •  4 days ago 

**जटामांसी **
819925139878597186.png

819925139878597185.png

819925144173564607.png

वर्णनम्
जटामांसी एकं प्रसिद्धं आयुर्वेदिकं औषधीयं पौष्टिकं च वनस्पतिः अस्ति। अस्य मुख्यं गुणं मानसिकशान्ति, शीतलता च, यः तंत्रिकातन्त्रम्, चित्तविकाराणां निवारणं च कर्तुं समर्थः अस्ति। एषा वनस्पति हिमालये क्षेत्रे उत्पन्ना अस्ति।

गुणाः :

  1. रस : तिक्त , मधुर
  2. वीर्य : शीतल
  3. विपाक : मधुर
  4. कर्म :
    • मानसिकशान्ति प्रदानं
    • तंत्रिकातंत्रे शान्तिं
    • निद्रायाः विकाराणां निवारणं
    • श्वासनली विकारनाशकं
    • शारीरिक मानसिकं थकानं निवारयति

आयुर्वेदे उपयोगाः :

  1. मानसिक विकार:

    • जटामांसी मानसिकशान्तेः हेतु उपयोगिता। चिन्ता, तनाव, अवसाद आदि विकारनिवारणाय उपयोगी अस्ति।
    • निद्राविरोधी : मानसिकशान्ति प्रदायिन्यां शक्त्या नींदासु सुधारं करोति।
  2. तंत्रिकातंत्रे:

    • सिरदर्द, माइग्रेन इत्यादि तंत्रिकाविकाराणां शमनं कर्तुम् उपयोगिता। तंत्रिकाशान्ति प्रदानं कार्यं करोति।
  3. पाचनतन्त्रे:

    • अपचन, वायविकार, दस्तकर्षण, आदि पाचनविकाराणां निवारणं।
    • श्वासविकाराणां शमनं (खांसी, अस्थमा, ब्रोंकाइटिस) वर्धयति।
  4. त्वचायाः विकाराणां निवारणं:

    • त्वचा विकाराणां (एक्जिमा, खुजली) निवारणं।

औषधीय रूपेण उपयोगः (Medicinal Forms):

  1. चूर्ण: १-२ ग्राम चूर्णं जलं वा शहदं सह सेवनं।
  2. तेल: जटामांसी तेलस्य उपयोगः सिरमर्दनं च त्वचायाम्।
  3. अर्क: १०-१५ बूँद अर्कस्य जलं सह सेवनं।

सावधानियाँ :

  • अत्यधिक सेवनं न कर्तव्यं।
  • गर्भवती महिलायाः चिकित्सकस्य परामर्शे सेवनं।

निष्कर्ष :
जटामांसी एकं अत्युत्तमं औषधं अस्ति, यः मानसिक विकाराणां निवारणं, तंत्रिकाशान्ति, श्वासविकार निवारणं च कर्तुं समर्थः अस्ति। आयुर्वेदे एषा वनस्पति मानसिक, शारीरिक स्वास्थ्यं वृद्धयति।

Authors get paid when people like you upvote their post.
If you enjoyed what you read here, create your account today and start earning FREE STEEM!
Sort Order:  

image.png