Merhaba Steemit ailesi görüşmeyeli nasılsınız umarım iyisinizdir. :)
Bugün sizlere Türkiye'de bulunan volkanik dağlardan bu dağların nasıl oluştuğundan ve nerelerde bulunduğundan bahsedeceğim. Bildiğiniz üzere KPSS sınavına çalışıyorum. Coğrafya dersine çalışırken Türkiye'deki volkanik dağlar ve özellikleri hoşuma gitti bundan dolayı sizlerle paylaşmak istedim. Genel kültür açısından öğrenmek hem benim için hemde sizin için faydalı olacaktır. Konuya başlamadan önce Türkiye'de aktif hala faaliyet gösteren volkanik dağ yoktur. Hepsi geçmiş Jeolojik zamanlarda özellikle 3. Jeolojik zamanda oluşmuş ve soğuyarak günümüze kadar ulaşmıştır.
Volkanik dağlar, yüzey volkanizması ve derinlik volkanizması olarak ikiye ayrılır. Bildiğiniz üzere Dünya'nın Pirosfer katmanında magma bulunur. Magma, yerin altından yeryüzüne kadar ulaşmış bir kırık hattını takip ederek yeryüzüne ulaşır. Eğer yeryüzüne ulaşan magma katı karakterli ise üst üste birikip soğur ve " Volkan Konisi" dediğimiz volkanik dağlar oluşur. Bu şekilde oluşan dağlara "yüzey volkanizması" denir.
Derinlik volkanizması ise yeryüzüne ulaşmamış bir kırık hattı vardır ve magma bu kırık hattını takip ederek yer altına birikir ve yerin altında soğur. Daha sonra yeryüzü akarsular, rüzgarlar sayesinde aşınıma uğrar. Yerin altında oluşup soğuyan magma aşınıma karşı oldukça dirençlidir kolay kolay aşınmazlar. Yeryüzü aşınıma uğrayınca bu soğuyan magma kökenli malzeme bir anda kendini yeryüzünde bulur. Kısaca toparlayacak olursak yer altında soğuyan volkanik malzeme yeryüzü aşınıma uğrayınca yeryüzüne çıkar. Buna "derinlik volkanizması" denir.
Derinlik volkanizmasının diğer adı Batolit'tir. Türkiye'de derinlik volkanizmasının en güzel örneği Bursa Uludağ'dır. Uludağ bir Batolit örneğidir. Patlama sonucu oluşmamıştır.
Kısaca geçmişten günümüze volkanik dağlar bu şekilde oluşmuştur. Şimdi Türkiye'de nerelerde volkanik dağlar var bölge bölge inceleyelim.
Doğu Anadolu Bölgesinde bulunan Volkanik Dağlar: Nemrut, Süphan, Tendürek, Ağrı dağları
Nemrut Dağı (Bitlis)
kaynak
Süphan Dağı (Adilcevaz Bitlis)
kaynak
Tendürek Dağı (Doğubayazıt Ağrı)
kaynak
Ağrı Dağı
kaynak
İç Anadolu Bölgesinde bulunan Volkanik Dağlar: Karacadağ, Karadağ, Melendiz, Erciyes Hasan Dağı
Karacadağ (Ankara)
kaynak
Karadağ (Karaman)
kaynak
Melendiz Dağı (Niğde)
kaynak
Erciyes Dağı (Kayseri)
kaynak
Hasan Dağı (Aksaray)
kaynak
Güney Doğu Anadolu Bölgesinde Bulunan Volkanik Dağlar: Karacadağ
Karacadağ (Şanlıurfa, Diyarbakır)
kaynak
Ege Bölgesinde Bulunan Volkanik Dağlar: Manisa Kula Volkanları
Manisa Kula Volkanları
kaynak
Marmara Bölgesinde bulunan Bursa Uludağ volkanik dağ değildir patlama sonucunda oluşmamıştır. Batolit örneğidir.
Uludağ (Bursa)
kaynak
Karadeniz Bölgesinde volkanik dağ yoktur. Karadeniz'de bölgesinde bulunan dağlar kıvrılma sonucunda oluşmuştur.
Türkiye'de bulunan volkanik dağların nerelerde bulunduğunu da açıkladıktan sonra. Bu dağların bazı özelliklerinden bahsetmek yararlı olacaktır.
Türkiye'nin en yüksek dağı Ağrı Dağı'dır. Ağrı Dağı'nın en yüksek noktasına Atatürk zirvesi denilmektedir.
En son oluşan en genç volkanik dağı Manisa Kula Volkanlarıdır.
Geçmiş zamanlarda oluşmuş ama son kez faaliyet gösteren ve 1441 yılında patlayan dağ Bitlis ilindeki Nemrut Dağı'dır. Volkanik gaz sıkışması sonucunda patlayıp dağın zirvesi havaya uçmuştur dağın zirvesinde çukur oluşmuş ve o çukur zaman içerinde su ile dolarak göle dönüşmüştür.
Güney Doğu Anadolu'da bulunan Karacadağ Kalkan Volkan özelliği vardır. Bu dağ oluşurken kırık hattını takip eden malzeme cıvık karakterli olduğu için üst üste birikemeyip etrafa yayılmıştır. Bundan dolayı çok yüksek değildir.
Evet Steemit ailesi sizlere bugün öğrenmiş olduğum volkanik dağları anlattım. Umarım güzel bir şekilde sizlere anlatabilmişimdir.
Yazımı okuduğunuz ve beni desteklediğiniz için teşekkür ederim. Sağlıcakla kalmanız dileğiyle. ☺️