Etatystyczny dogmatyzm

W rozważaniach na tematy ekonomiczne i gospodarcze z reguły ścierają się ze sobą 3 odmienne poglądy: 1) rynkowy, 2) socjalistyczny i 3) etatystyczny, nazywany niekiedy modelem "trzeciej drogi". Niemniej jednak z jakiegoś powodu ten pierwszy jest najchętniej atakowany i najczęściej przedstawiany jako nieuzasadniony, nadmiernie uproszczony czy wręcz nierealistyczny, podczas gdy pozostałe dwa nie zbierają aż takich cięgów. Nie brak tutaj dość charakterystycznej dla krytyków gospodarki rynkowej i rozwiązań leseferystycznych hipokryzji.

Gdy bowiem w dyskusji na tematy ekonomiczne ktoś stwierdzi, że wystarczającymi dla gospodarki są rynkowe vel branżowe (tj. dobrowolne, oparte na prawie własności i egzekwowaniu umów) regulacje, jest to wówczas traktowane "rynkowy dogmatyzm" i przez oponentów z miejsca odrzucane.
Jednakże gdy ktoś inny będzie argumentował, że rozwiązaniem w zasadzie każdego problemu musi być odpowiednie działanie państwa (np. uregulowanie jakiejś branży gospodarki), jest to wówczas prezentowane jako racjonalizm i pragmatyzm, by nie powiedzieć "jedyne rozsądne stanowisko".

Jak widać dla etatystów i socjalistów ich niezachwiana wiara w państwo to po prostu "zdrowy rozum", podczas gdy przekonanie o możliwości samoregulacji złożonych systemów jest "czystym szaleństwem". Jednakże stwierdzenie, że przekonani o zbawczej mocy państwa i jego regulacji sami są dogmatykami, nie znajduje takiego poklasku, jak analogiczne stwierdzenie adresowane do zwolenników ładów spontanicznych.

• O ekonomii i gospodarce okiem wolnościowca więcej piszę na moim profilu.