Kanał Centralny w środkowej Belgii, jest jednym z wielu kanałów które łączą rzeki Mozę ze Skaldą, ten konkretny kanał łączy sztuczne jezioro Grand Large przy Mons z kolejnym kanałem Charleroi – Bruksela w okolicach Seneffe. Łączna długość tego kanału wynosi 20,9 km. Ale to nie długość jest najważniejsza, niezwykłe jest, że na tej odległości różnica poziomów wynosi ponad 96 metrów. Żeby poradzić sobie z takimi różnicami konstruktorzy na przełomie XIX i XX wieku zbudowali 3 śluzy i 4 windy hydrauliczne.
Przez stulecia mieszkańcy tych terenów domagali się drogi śródlądowej, żeby połączyć Mozę i Skaldę, problem stanowiła jednak różnica poziomów tych rzek, która wynosi około 96 metrów. Rozwiązaniem tego problemu mogłoby być zbudowanie 32 śluz, jednakże takie rozwiązanie spowolniło by znacznie pływalność.
Dopiero w 1879 roku Minister Robót Publicznych zaakceptował propozycję Edwina Clarka, który zaproponował windy hydrauliczne w miejsce zbyt wielu śluz. Na odcinku 7 km, gdzie była największa różnica poziomu (66,2 metry) zdecydowano się zbudować cztery windy hydrualiczne.
Pierwsza winda Houdeng-Goegnies została zbudowana między 1885 a 1888, uroczyste otwarcie przez króla Leopolda II odbyło się 4 czerwca 1888 roku. Budowa kolejnych trzech wind napotkała na różne trudności, na przełomie wieków były dyskutowane ekonomiczna potrzeba takiej inwestycji, a w 1914 roku gdy trzy pozostałe windy były niemal skończone wybuchła I wojna światowa. Budowa została ukończona w 1917 roku. Kanał stał się pływalny dla jednostek pływających o tonażu do 350 ton.
| Nazwa windy | wysokość |
|---|---|
| No. 1 - Houdeng-Goegnies | 15,40 metrów |
| No. 2 - Houdeng-Aimeries | 16,93 metrów |
| No. 3 - Stepy-Bracquegnies | 16,93 metrów |
| No. 4 - Thieu | 16,93 metrów |
No. 1 - Houdeng-Goegnies:
.JPG)
No. 2 - Houdeng-Aimeries:
No. 3 - Stepy-Bracquegnies:
Mosty między No. 3 a No. 4:
No. 4 - Thieu:
Windy hydrauliczne działają na zasadzie wyporu tłoka, pod każdą "wanną", która służy do podnoszenia statku jest tłok i jak jedna "wanna" jest opuszczana to płyn w tłoku podnosi drugą "wannę". Tak to wygląda na schemacie:
W 1998 roku windy hydrauliczne zostały wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Opisany przeze mnie odcinek kanału nosi teraz nazwę „kanał historyczny”, gdyż ze względu na ograniczenia tonażowe został przebudowany na tym odcinku i obok zbudowano szerszy i głębszy kanał umożliwiający pływalność jednostek pływających o tonażu 1350 ton. W 2002 roku cztery windy zastąpiono jedną windą Strepy-Thieu o wysokości 73,15 metrów, która przejęła główny ruch na kanale, natomiast kanał historyczny nadal jest pływalny dla jednostek turystycznych.
Strepy-Thieu o wysokości 73,15:
Wzdłuż całego kanału po obu stronach są szerokie na około 3 metry ścieżki, świetnie się nadają na spacery, bieganie lub jazdę na rowerze. Jak widać na zdjęciach powyżej, na kanale jest kilka mostów, z tego co pamiętam 3 zwodzone i 2 obrotowe. Dzisiaj byłem świadkiem jak Pan z obsługi kanału otwierał i zamykał jeden z mostów, tylko w celu sprawdzenia. Sama operacja otwarcia trwa około 1 minuty, opuszczenie mniej więcej tyle samo.
Większość zdjęć jest mojego autorstwa, za wyjątkiem pierwszego (źródło Wikipedia). Zdjęcia zrobione dzisiaj rano na spacerze.