بوی بد دهان که هالیتوز (halitosis) نیز نامیده میشود، یک وضعیت ناراحت کننده است و در برخی از موارد ممکن است موجب اضطراب شود. در واقع، اگر به قفسههای فروشگاهها نگاه کنیم، میبینیم که انواع آدامس، قرص نعناع، دهانشویه، و محصولات دیگر در فروشگاهها عرضه میشوند که هدف آنها مبارزه با بوی بد دهان است. ولی خیلی از این محصولات تنها اقداماتی موقتی هستند، زیرا علت واقعی مشکل را برطرف نمیکنند.
علت بوی بد دهان میتواند مصرف بعضی از غذاها، وجود برخی از وضعیتهای مرضی، و یا عادتهای نامناسب باشد. در بسیاری از موارد با رعایت بهداشت دهان و دندان میتوان از بوی بد دهان جلوگیری کرد. در مواردی که اقدامات بهداشتی مشکل را حل نمیکند، لازم است که فرد به دندانپزشک یا پزشک مراجعه کند تا دلیل واقعی بوی بد دهان مشخص شود.
Image credit: GQ
واکنش افراد در مقابل بوی بد دهان متفاوت است. بعضی از افراد با آنکه اصولاً بوی بد دهان ندارند، ولی خیلی نگران بوی نفس خود هستند. برخی دیگر ممکن است بوی بد دهان داشته باشند و خودشان هم متوجه نباشند. از آنجا که خود فرد نمیتواند بوی دهان خود را بهخوبی ارزیابی کند، لازم است که از یک فرد آشنا بخواهد که نفس او را بو کند.
در رابطه با بوی بد دهان، لازم است به موارد زیر توجه شود:
غذاهای مصرفی: گاهی از اوقات، تجزیهی ذرات غذا در اطراف دندانها میتواند باعث افزایش تعداد باکتریها شده و منجر به بوی بد دهان گردد. خوردن غذاهایی مانند پیاز، سیر، و ادویه نیز میتواند بوی بد دهان در پی داشته باشد. اینگونه غذاها پس از گوارش وارد جریان خون میشوند و از طریق تنفس موجب بوی بد دهان میشوند.
مصرف سیگار: سیگار کشیدن میتواند موجب بوی بد دهان شود. همچنین، سیگار باعث بیماری لثه نیز میشود که خود از علل بوی بد دهان است.
بهداشت پایین دهان و دندان: اگر هر روز دندانهای خود را مسواک نزنید و از نخ دندان استفاده نکنید، ذرات غذا در دهان شما باقی میماند و موجب بوی بد دهان میشود. لایهی چسبناکی از باکتریها به نام پلاک بر روی دندانها تشکیل میشود. اگر این پلاکها با مسواک کنده نشود، میتواند باعث التهاب لثه شده و نهایتاً محفظهای از پلاک بین دندان و لثه تشکیل شود که به آن پریودنتیت میگویند. باکتریها در زبان نیز ممکن است جای بگیرند و باعث بوی بد شوند. دندان مصنوعی نیز اگر مرتب تمیز نشود، میتواند منشأ تجمع باکتریها و ذرات غذا و ایجاد بوی بد دهان باشد.
خشکی دهان، داروهای مختلف، بیماریهای دهان، بینی، و گلو، و برخی ناراحتیهای معده نیز از علل بوی بد دهان هستند.