Sedef hastalığı, iltihaplanma (enflamatuar) nedeniyle ortaya çıkar ve her yaşta görülebilen kronik bir deri hastalığıdır. Yaygın olarak bilinenin aksine bulaşıcı bir hastalık değildir. Vücudun farklı bölgelerinde (ensede, ellerde, ayaklarda, el ve ayak parmaklarında, dirseklerde) kendini gösterebilir.
Sedef hastalığının semptomları genel olarak, deride kırmızı zemin üzerinde gri-beyaz renkli pullardan oluşan bir plaka şeklindedir. Dönem dönem ortaya çıkan bir hastalıktır. Tamamen tedavi henüz gerçekleştirilemese de bazı tedavi uygulamalarıyla sedef hastalığının semptomları azaltılabilir.
Bu yazımızda sedef hastalığının nedenlerini ve tedavi yöntemlerini inceledik. Yapılan bazı araştırmalar, enflamatuar (iltihaplanma) nedeniyle ortaya çıkan sedef hastalığının tedavisinde propolisin, etkili ve doğal bir çözüm olabileceğini belirtmektedir. Peki, propolis, gerçekten sedef hastalığına karşı etkili midir?
Sedef Hastalığının Nedenleri
Sedef Hastalığının Nedenleri
Propolisin, sedef hastalığına karşı etkilerini incelemeden önce hastalığın nedenlerine yakından bakmakta yarar vardır. Sonuç olarak bir hastalığın nasıl tedavi edileceğini öğrenmek kadar; hastalığın neden meydana geldiği bilmek de önemlidir.
Bilim dünyası sedef hastalığının nedenini henüz kesin olarak açıklayamamaktadır. Ancak ‘sedef hastalığı neden oluşur’ sorusuna bazı önemli yanıtlar verebilmektedir. Bunların başında zayıf bağışıklık sistemi, genetik, kalitesiz yaşam tarzı, enfeksiyonlar, stres ve hormonal değişiklikler gelmektedir.
Bağışıklık Sistemi, Sedef Hastalığını Nasıl Etkiliyor?
Sedef hastalığı, bir kere ortaya çıktıktan sonra ne yazık ki yaşam boyu devam etmektedir. Bazı kaynaklar, sedef hastalığının doğrudan bağışıklık sistemi (autoimmun) hastalığı olduğundan da bahsetmektedir. Peki, bağışıklık sistemi, psoriasisi (sedef hastalığını) nasıl etkiliyor?
Düzgün çalışan bir bağışıklık sistemi vücudun virüs, bakteri, mikrop ve mikroorganizmalardan korunmasını sağlar. Sedef hastalığı olan kişilerde bağışıklık sistemi, yanlış alarm vererek cilt hücrelerinin hızlı şekilde çoğalmasına neden olabilir.
Sedef hastalığı olan kişilerde bağışıklık sistemi, hastalığa ‘cilt yaralanması’ gibi tepki verir ve cilt yenilenme süreçlerini hızlandırır. Sürekli ve çok sayıda yeni cilt hücresi oluşmasının sonucunda ise cilt katmanları birikir ve bölgeye daha fazla kan akışı olur. Bu da hastalıklı bölgede kızarıklığa ve şişmeye neden olur.
Genetik
Genetik özellikler, sedef hastalığı riskini artırmaktadır. Ailede sedef hastalığı taşıyan bir üye varsa, ailenin diğer üyelerinde de sedef hastalığı görülme ihtimali söz konusudur. Fakat yine de bu ailesinde sedef hastası olan bir kişinin, hastalığa yakalanacağı şeklinde yorumlanmamalıdır. Genetik, sedef hastalığında tek başına etken değildir. Hastalığı tetikleyen diğer nedenlerin de söz konusu olması gerekmektedir.
Enfeksiyonlar
Enfeksiyonlar
Vücutta biriken enfeksiyonlar pek çok hastalığın nedeni olabilir. Genel olarak enfeksiyon nedeniyle meydana gelebilen hastalıklardan bazıları üst solunum yolu hastalıkları, viral hepatitler, HIV/AIDIS, tüberküloz, tifo, kızamık, kabakulak, suçiçeği ve sedef hastalığıdır.
Enfeksiyonların vücutta çoğalması sağlıklı bir ciltte hastalığa neden olabilir. Mesela mantar enfeksiyonları (fungal infections) aynı zamanda sedef hastalığını da tetikleyebilir.
Propolis, enfeksiyonlara neden olan virüs ve zararlı mikroorganizmaları engeller. Bu sayede hastalıklara neden olan enfeksiyonların vücutta birikmesi önlenmiş olur.
Stres
Stres
Stres, bağışıklık sisteminin zayıflamasına neden olabilir. Bunun sonucu olarak da sedef hastalığı tetiklenebilir. Aileden veya yakın bir akrabanın vefatı, iş ve okul hayatında karşınıza çıkan baskı, strese neden olabilir.
Stres, tek başına sedef hastalığının tetikleyicisi değildir. Stresle birlikte enfeksiyonlar, aşırı ultraviyole ışınlar ve hormonal değişiklikler de tetikleyici olabilir.
Hormonal Değişiklikler
Hormonal Değişiklikler
Hormonal değişiklikler de sedef hastalığına neden olabilir. Hatta hastalık genellikle ilk kez hormonal denge bozulduğunda ortaya çıkmaktadır. Ergenlik dönemine geçiş, hamilelik ve monopoz dönemlerinde bozulan hormonal denge, sedef hastalığına neden olabilir.
Bazı araştırmalar hormonların, bağışıklık sistemini etkilediğini ve deride bazı değişiklikleri tetiklediğini belirtiyor. Sedef hastalığının semptomları ergenlik döneminde, doğum sonrasında ve menopoz döneminde ani artış gösterebilir.
Sedef Hastalığının (psoriasis) Türleri
Doğru bir tedavi için hangi tür sedef hastalığına sahip olduğunuzu bilmenizde fayda vardır. Sedef hastalığına yakalanma oranı erkeklerde ve kadınlarda hemen hemen aynıdır. Aynı şekilde her yaştan kadın ve erkek bu hastalığa yakalanabilir.
Sedef hastalığı genellikle 20’li yaşlardan itibaren ilk kez ortaya çıkar. 50-60 yaş aralığındaki hastaların ise daha dikkatli olmaları gerekmektedir.
Sedef hastalığının birden fazla çeşidi olmasına rağmen, çoğu insanda benzer tür görüşmektedir.
Plak Sedef Hastalığı (plak psoriasis): En yaygın sedef hastalığı türüdür. Hastalığa yakalanan ortalama her 10 kişiden 8’inde görülmektedir. Tıbbı adı “psoriasis vulgaris”tir.
Plak Sedef hastalığının semptomları gri-beyaz pullarla kaplı kabarık, iltihaplı, kırmızı renkli deridir. Kaşıntı ve yanma hissine neden olabilir. Vücutta genellikle dirseklerde, dizlerde, kafa derisinde, sırtta çıkabilir.
Tedavisi için uzmana başvurulmasında fayda vardır.
Ters Sedef Hastalığı (inverse psoriasis)
Ters Sedef Hastalığı
Koltuk altı, kasık, göğüs altı, genital bölge ve kalça çevresinde görülen sedef hastalığı türüdür.
Semptomları; Parlak kırmızı, pürüzsüz ve parlak cilt lekeleridir. Terleme ve sürtünme nedeniyle semptomları artış gösterebilir. Ayrıca mantar enfeksiyonları (enflamatuar) ters sedef hastalığının oluşmasında etkili olabilir.
Çocuklarda Sedef Hastalığı
Çocuklarda Sedef Hastalığı
Çocuklarda ve gençlerde çoğunlukla görülen sedef hastalığı türüdür. Ciltte küçük, pembe-kırmızı lekelere neden olur. Genel olarak göğüste, üst kollarda ve kafa (saç) derisinde görülebilir.
Guttat sedef hastalığı, tedavi edilmezse birkaç hafta içinde kendiliğinden kaybolabilir. Fakat bazı vakalar daha inatçı ve kalıcı olabilir. Bu nedenle uzmana başvurmak yararlı olabilir.
Püstüler Sedef Hastalığı
Çoğunlukla yetişkinlerde görülen nadir bir hastalık çeşididir. Püstüler adında kırmızı renkli içi irin dolu şişiklere neden olur. Bulaşıcı değildir.
Genel olarak ellerde ve ayaklarda görülse de vücudun diğer bölgelerine de yayılabilir. Böyle durumlar oldukça ciddidir ve kesinlikle tıbbı yardım alınması gerekmektedir.
Semptomları ateş, titreme, mide bulantısı, kalp ritminde bozukluk ve kaslarda zayıflama olabilir.
Tırnak Sedef Hastalığı
Tırnak sedef hastalığının semptomları ağrılı tırnak, tırnaklarda renk değişikliği (sarıdan kahverengine doğru)dir. Ayrıca mantar enfeksiyonuna yakalanma ihtimali de çok yüksektir.
Psoriatik Artrit (Psoriasis-Arthritis)
Psoriasis-Arthritis
Psoriatik Artrit, hem sedef hastalığının hem de artrite (eklem iltihabı)nın aynı anda olduğu durumdur. Hastalığa yakalananların büyük çoğunluğu (yaklaşık % 70’i) ortalama 10 yıllık sedef hastalarıdır.
Semptomları genel olarak tırnaklarda görülmekte birlikte;
Ağrılı eklemler, el ve ayak parmaklarında şişme (sosis parmak)
Propolis Sedef Hastalığına İyi Gelir Mi?
propolis sedef hastalığına iyi gelir mi
Sedef hastalığında % 100 tedavi ne yazık ki henüz mümkün değil. Fakat uygulanabilecek bazı yöntemlerle hastalığın semptomlarını (iltihap, kaşıntı ve yanma hissi) azaltmak mümkün olabilir. Tedaviye mutlaka doktor kontrolünde başlanmasını bir kez daha hatırlatmakta yarar vardır.
Arı ürünleri (bal, propolis ve arı zehri) antik çağlardan bu yana çeşitli cilt hastalıklarının tedavisinde kullanılmaktadır. Günümüzde buna apiterapi denilmektedir. Birçok kaynakta Antik Yunan, Eski Mısır ve Roma İmparatorluğu dönemlerinde cilt yaralarının tedavisinde bal ve propolisten yararlanıldığından bahseder.
Propolis, doğadaki en güçlü koruyucu, arındırıcı (mikrop ve virüslerden) ve temizleyici maddeler arasındadır. Sedef hastalığına (psoriasis) karşı propolisten yararlanmak, tedaviye doğal bir destek olabilir.
Propolis, içeriğindeki bileşenler (fenolik ve flavonoid) sayesinde iltihap giderici, anti viral bağışıklık sistemi güçlendirici etkilere sahiptir. Düzenli olarak kullanıldığında tüm vücuttaki patojenlere karşı etkili bir koruma sağlar. Ayrıca antioksidan kapasite açısından tüm arı ürünlerinden daha yüksek bir etkiye sahiptir.
İltihap giderici (antienflarmatuar) ve antibakteriyel özellikleri sayesinde sedef hastalığının yanı sıra herpes ve egzama hastalıklarının tedavisinde doğal bir destektir.
Günümüzde yapılan bazı araştırmalar propolisin, sedef hastalığında (psoriasis) doğal bir tedavi olabileceğini belirtiyor.
Sedef hastalığının (orta dereceli) tedavisinde propolisin etkisiyle ilgili yapılan bir araştırmada 2248 hastaya propolisli krem (% 50 propolis) verildi.
Araştırma sonucunda propolisli krem verilen Grup 1’deki hastaların kayda değer bir iyileşme gösterdiği anlaşıldı.
Sedef Hastalığına Karşı Propolis Kremi
propolis kremi
Propolisin, sedef hastalığına karşı etkili olduğu yapılan araştırmalarla ortaya konulmaktadır. Fakat yine de tek bağına bir çözüm değildir. Sedef hastalığının tedavisi için mutlaka doktor tavsiyesi alınmalıdır.
Sedef hastalığınız varsa saç derinizde, direklerinizde, parmak uçlarınızda grip-kırmızı renkli pullar görebilirsiniz. Evde kolayca hazırlayabileceğiniz propolis kremi, sedef hastalığına karşı doğal bir destek olabilir.
Sedef hastalığına karşı propolis kremi tarifi için gerekli olan malzemeler:
100 gram Kakao yağı (tercihen katı halde aldığınız kakao yağını sıcak su dolu kaba koyarak eritin)
50 gram Hindistancevizi yağı
15 ml (bir temek kaşığı) Gliserin
100 gram Vazelin
30 ml Susam Yağı
Birkaç çay kaşığı Çörek otu yağı
20 damla propolis suda çözünür damla
Hazırlanışı
Malzemeleri boş bir kasede ekleyerek blender yardımıyla iyice karıştırın. Karışım, jel kıvamında geldikten sonra hastalıklı bölgeye uygulayın ve kremi cildinize iyice yedirdiğinizden emin olun.
Cildiniz için iyileştirici ve onarıcı olan propolisli kremi sedef hastalığına, egzamaya ve kuru ciltlere karşı da kullanabilirsiniz. İçeriğindeki propolis, doğal iltihap giderici görevi görür. Kaşıntı ve yanma hissini azaltabilir.
Sedef hastalığına (psoriasis) karşı hazırladığınız propolis kremi, günlük krem gibi uygulanmamalıdır. Haftada 1-2 kez gece yatmadan önce uygulanabilir.
Kaynak: https://www.begonya.com/propolis-ile-sedef-hastaligi-tedavisi/
