Stent Nedir ve Nasıl Yapılır

Bu resimde koroner damar içindeki darlık, kateter ucundaki balonun sıvı ile şişmesi sonucu açılmaktadır.

Stent işlemi (Balon anjiyoplasti ve stent) kalbe giden kan akışını artırmak amacıyla, daralmış koroner arterleri açmak için yapılan cerrahi olmayan bir tedavi yöntemidir. Koroner anjiyografi esnasında daralmış veya tıkanmış koroner arterler saptandığında hekim ve hastanın ortak kararı ile aynı seansta veya planlı olarak ayrı bir seansta anjiyoplasti ve stent yöntemi ile tedavi edilebilir. Bu kararın verilmesi hastanın klinik durumuna göre değişkenlik gösterebilir.

Balon ve stent işlemi, bir koroner anjiyografi gibi aynı şekilde başlar. Balon anjiyoplasti ve stent, kateter koroner arterlerin çıktığı yere yerleştirildikten sonra koroner damarları açmak için yapılır.

Balon anjiyoplasti
İnce bir kateterin ucunda yer alan sıvı ile genişleyen bir balonun şişirilmesi ile daralmış kalp damarında açılma sağlanabilir. Balon anjiyoplasti için kullanılan teknik ad perkütan koroner anjiyoplasti (PTCA) veya perkütan koroner girişim (PKG)’dir. Balon şişirildiğinde, yağlı plak, tıkanmış olan arter duvarlarına karşı sıkıştırılır ve kan akışı artar.

Yukarıdaki resimde kalp-damarında darlık oluşturan lezyona yerleştirilmiş bir stent görmektesiniz. Bu stent sayesinde darlıklar açılabilmektedir.

Stent İşlemi
Çoğu durumda stent yerleştirme, balon anjiyoplasti prosedürü ile kombinasyon halinde gerçekleştirilir. Stent koroner arter içinde destek sağlamak için bir iskelet gibi davranan küçük, metal kafesten oluşmuş bir tüptür. Daralmış artere stent yerleştirmek için, kılavuz tel üzerinden ilerletilen bir balon kateter kullanılır. Stent daralmış olan bölgeye geldiğinde, balon şişirilir ve stent arterin çapına uygun şekilde genişler damar duvarına tutunur. Balon söndürüldükten sonra stent yerleştirildiği noktada daimi olarak kalır. Birkaç hafta içinde stentin üzeri normal damar hücreleri (endotel) ile kaplanarak iyileşir.

Stent ile anjiyoplasti genellikle bir ya da iki koroner arterde daralma veya tıkanıklık olan hastalar için tavsiye edilir. İkiden fazla koroner arterde tıkanma varsa, koroner arter bypass cerrahisi söz konusu olabilir.

İlaçlı stentler
İlaç salınımlı stentler stentin yerleştirildiği bölgede belirli bir süre boyunca salınan ve damarda yeniden daralmayı azaltacak ilaçlar içermektedir. İlaç salınımlı stentler de metal stent iskeleti yapısındadır ancak yüzeylerinde ince ve kontrollü salınım yapma özelliği olan bir ilaçlı tabaka mevcuttur.

Pek çok araştırma ilaç salınımlı stentlerde tekrar daralma ihtimalinin ilaç salınımlı olmayan stentlere göre daha düşük olduğunu göstermektedir. Özellikle ince yapılı damarlarda, hastalıklı bölgenin uzun olduğu durumlarda, tam tıkalı damarlarda, damarların ikiye ayrıldığı noktalarda (bifurkasyon) ilaç salınımlı stentlerin belirgin avantajları vardır. İlaç salınımlı stentin uygulanabilirliği hastanın klinik durumu ve damar yapısına göre değişebileceği için girişimsel kardiyologunuz ile bu durumu konuşmanız tavsiye edilir.

Eriyen ilaçlı stentler
Koroner damarın içinde yer alan yağ ve kireçten oluşan aterosklerotik plak belli bir darlık seviyesine ulaştığında kalp kasının beslenmesi bozulmaktadır. Bu darlığı açmak için balon anjiyoplasti ve stent tedavi seçeneklerinden biridir. Ancak stentler yerleştirildikten sonra ömür boyu damarın içerisinde kalmaktadır. Eriyebilen stentler işlem esnasına darlığı açmakta ve kalbin beslenmesini normal duruma getirmektedir. Sonraki aşamada üzerinde barındırdıkları ilaç ile aterosklerotik plak üzerine etki etmekte. Görevini tamamladıktan sonra da eriyerek kaybolmakta ve yerlerini normal fonksiyonlu bir damar yapısına bırakmaktadırlar. Özetle, damarı açıp, ateroskleroza karşı ilaç salınımı yapıp, görevi bitince kaybolmaktadır. Kol kırıldığında alçı ile tedaviye benzetmek yanlış olmaz. Kırık tedavi olduktan sonra alçı ile yaşamak zorunda değilsiniz, görevi tamamlandığında alçı alınmaktadır.

Eriyebilen stentlerin avantajları nelerdir?
Koroner damarın stente ihtiyacı kısa sürelidir. Görevini tamamladıktan sonra damarda kalmasının bir avantajı yoktur. Stent eridikten sonra geriye normal fonksiyonlu bir damar yapısı kalmaktadır.
İleride yapılacak tedavilere engel oluşturmaz. Bazen stentli bölgeye yeniden stent koymak veya bypass operasyonu gerektiğinde zorluklar az da olsa yaşanabilmektedir.
Kan sulandırıcı kullanım süresi azalmaktadır.
Metal stent konulan bölge tomografi ile incelenmesi mümkün değildir. Halbuki eriyebilen stent konulan damarlar koroner tomografi ile görüntülenme şansına sahiptir.
Yaşam kalitesini arttırmaktadır.

Bu resimde bir eriyen stent görülmektedir.

Eriyen stentler kimler için önerilir?
Eriyen stentler stent uygulanabilen hemen tüm hastalara önerilebilir. Ancak hastanın uygunluk durumu hekiminizle mutlaka konuşulmalıdır.
İlk kez stent kullanılacak hastalar için önerilmektedir. İleride aynı bölgeye bir tedavi girişimini kolaylaştırmaktadır. Özellikler genç hastalar daha çok fayda görmektedir.
Gelecekte işlem tekararı ihtimali yüksek olan hastalara tercih edilmelidir. Risk faktörleri olan hastalarda yeniden daralma ve tedavinin tekrarı göz ardı edilmemelidir. Dolayısıyla metal stentlerin üzerine yeniden metal stent uygulamak hatta bazen 3. kez stent uygulamak gerekebilmektedir. Özellikle şeker hastalığı, hipertansiyon, sigara, kolesterol yüksekliği ve ailede kalp hastalığı öyküsü olması bu ihtimali arttırmaktadır.
Stent konulan hasta bölgenin takibinde standart anjiyografi yerine koroner tomografi kullanılabilmekte dolayısıyla hasta konforu ve emniyeti artmaktadır.
Metal alerjisi olan hastalara metal stent uygulanması tekrar daralma olasılığını arttırmaktadır.
Koroner bypass ameliyatına uygun yapıda olmayan ince yapılı damarlara ve uzun hastalıklı bölgelere uygulanması mümkündür.

Stent işlemi cerrahi işlem midir?

Hayır. Stent işlemi göğüs açılarak yapılmadığından ve herhangi bir yara oluşmadığından dolayı cerrahi işlem olarak kabul edilemez. İşlem süresi ameliyata göre çok daha kısadır.

Bazı durumlarda, cerrahi prosedürün sonuçlarına bağlı olarak, daha sonra hastaya koroner girişimsel işlem tavsiye edilebilir.

Stent işlemi sırasında uyanık olacak mıyım?
Evet. Eğer tedirginliğiniz varsa hafif bir sakinleştirici verilecektir, ancak tüm işlem sırasında uyanık ve bilinciniz açık olacaktır. Girişimsel kardiyolog kateterin gireceği bölgeyi uyuşturmak için bir lokal anestezik kullanır.

Stent işlemi nerede gerçekleştirilir?
Koroner anjiyo ve stent işlemleri Kalp Kateterizasyonu Laboratuvarı’nda yapılmaktadır.

Stent işlemini kim gerçekleştirir?
Stent işlemini özel eğitimli girişimsel kardiyolog hekimler, hemşireler ve teknisyenden oluşan bir kardiyovasküler ekip tarafından yapılmaktadır.

Stent işlem süresi nedir, günümü nasıl planlamalıyım?
Stent işlemi genellikle 30 ila 120 dakika arasında sürer, ancak hazırlık ve iyileşme süresi için birkaç saat ekleyin. Stent işlemi için bütün gün ve gece Liv Hospital’da kalacağınız için hazırlığınızı bu yönde yapmanızı tavsiye ederiz.

Stent işleminin olası riskleri nelerdir?
Stent işlemi öncesi girişimsel kardiyologunuz size yapılacak işlemin gerekçelerini, yararlarını ve olası risklerini size anlatacaktır.

Stent işlemi koroner damar hastalığını tedavi ediyor mu?
Evet. Stent işlemi kalbe giden kan akışını artırır, göğüs ağrısını ve kalp krizi riskini azaltır.

Stent işlemi ile daralmış veya tıkanmış damarlar açılır ancak, kalp damar hastalığını tek başına tedavi etmez. Risk faktörlerini azaltmak ve gelecekteki hastalık gelişimi veya ilerleyişini önlemek için bazı yaşam tarzı değişiklikleri yapmanız ve önerilen ilaçları kullanmanız gerekir.

En iyi sonuçları elde etmek için, sağlıklı bir yaşam tarzı için kararlı olmak önemlidir. Kalp sağlığı ekibimiz sizi hedeflerinize ulaştırmak için yardımcı olabilir. Düzenli ilaç almanız, diyet değişiklikleri yapmanız, sigarayı bırakmanız, düzenli egzersiz yapmanız, takip randevularınıza sadık olmanız ve tedavi ekibinin aktif bir üyesi olmak sizin elinizde.

Kaynak:http://anjiyostent.com/stent-nedir-ve-nasil-yapilir/